Rząd chce przywrócić porządek na rynku energii

Zgodnie z opublikowanymi założeniami, odtwarzane obligo na energię elektryczną ma przywrócić obowiązek sprzedaży przez wytwórców części produkowanej energii za pośrednictwem giełdy, czyli na Towarowej Giełdzie Energii (TGE). To bezpośrednia reakcja na sytuację, która miała miejsce po całkowitym zniesieniu obliga przez poprzedni rząd na początku 2023 roku.

Jak argumentuje Ministerstwo Energii, decyzja ta poskutkowała gwałtownym spadkiem konkurencyjności. Obroty na giełdzie drastycznie spadły, a ceny stały się bardziej podatne na spekulacje. Co więcej, w 2023 roku najwięksi wytwórcy i spółki obrotu energią ponad 70% sprzedaży i planowanego zakupu realizowały w ramach kontraktów dwustronnych, często wewnątrz własnych grup kapitałowych. To zjawisko ograniczało dostęp do energii dla klientów zewnętrznych, co według ME miało negatywny wpływ na rynek.

Nowe przepisy przewidują jednak szereg wyjątków, które mają chronić małych wytwórców i specyficzne typy produkcji. Zwolnione z obliga będą między innymi:

• energia z małych jednostek OZE (do 10 MW),
• energia z innych jednostek o mocy poniżej 50 MW,
• energia zużywana na potrzeby własne,
• energia dostarczana bezpośrednio do odbiorcy za pomocą linii bezpośredniej.

Ministerstwo planuje również podnieść obligo giełdowe na gaz, z obecnych 55% do 85%. Taki ruch ma na celu zwiększenie podaży gazu na TGE i liczby ofert, co ma w efekcie doprowadzić do spadku cen na rynku hurtowym. ME argumentuje, że niższe ceny giełdowe wpłyną również na kontrakty pozagiełdowe, które są zwykle kształtowane w oparciu o notowania giełdowe.