Coraz trudniejszy dostęp do mieszkań socjalnych we Francji
Rok 2024 przyniósł rekordowo niską dostępność mieszkań socjalnych we Francji. Mniej niż jedno na dziesięć zgłoszeń zakończyło się przydzieleniem lokum. Wskaźnik przydziału spadł do 9,4%, podczas gdy rok wcześniej wynosił 10,1%, a jeszcze w 2016 roku – 15,2%.
W 2024 roku sytuacja związana z dostępnością mieszkań socjalnych (HLM) we Francji osiągnęła historycznie niski poziom. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Narodową Agencję Kontroli Mieszkalnictwa Socjalnego (Ancols), przydzielono 384 000 mieszkań socjalnych, co oznacza spadek o 9 tysięcy w porównaniu z rokiem poprzednim (po wcześniejszym spadku o 25 tysięcy w 2023 roku).
W tym samym czasie liczba złożonych wniosków wzrosła o 4,8%, osiągając 4,1 miliona — z czego 28% pochodziło od osób już mieszkających w lokalach socjalnych. W efekcie wskaźnik przydziału mieszkań spadł do 9,4%, co oznacza spadek o 0,7 punktu procentowego względem 2023 roku i aż o 5,8 punktu w porównaniu z 2016 rokiem.
Problem wnika z kilku przyczyn. Coraz mniej najemców mieszkań socjalnych się wyprowadza, co ogranicza rotację lokali. Jednocześnie liczba nowych mieszkań oddawanych do użytku systematycznie spada – z 75 tysięcy w 2018 roku do zaledwie 63 tysięcy w 2023 roku. Dzieje się tak między innymi dlatego, że władze lokalne coraz rzadziej wydają pozwolenia na nowe budowy.
W 2024 roku zatwierdzono budowę mniej niż 82 tysięcy nowych mieszkań. Jednocześnie liczba wniosków o lokale socjalne stale rośnie.
Sytuację dodatkowo pogarsza kryzys na rynku nieruchomości i wysokie koszty kredytów hipotecznych. Coraz mniej osób przeprowadza się do własnych mieszkań lub na rynek prywatny, co jeszcze bardziej blokuje dostępność zasobów socjalnych.
Czas oczekiwania na mieszkanie socjalne stale się wydłuża. Aż 49% wniosków było odnawianych po roku, a po dwóch latach nadal aktywnych pozostaje 70% zgłoszeń. W ciągu ostatniej dekady liczba przydzielanych mieszkań spadła o ponad 20%, co oznacza 100 tysięcy lokali mniej niż w 2016 roku.
Najtrudniejsza sytuacja panuje w regionie Île-de-France, obejmującym Paryż i okolice, gdzie wskaźnik przydziału wynosi tylko 8%. Z kolei w mniej zurbanizowanych regionach, takich jak Burgundia-Franche-Comté, szanse na otrzymanie mieszkania są znacznie większe i w 2023 roku wynosiły około 33%.
Wśród osób ubiegających się o mieszkanie socjalne aż 40% ma dochody poniżej progu ubóstwa, a dla bezrobotnych wskaźnik sukcesu wynosił w 2024 roku tylko 6,9%.
