Cukrownie tną ceny buraków i kontraktacje

Ceny buraków cukrowych w sezonie 2025/2026 będą niższe niż w obecnym sezonie. Przynajmniej dla rolników, którzy dostarczają surowiec do cukrowni należących do Krajowej Grupy Spożywczej (KGS). Z porozumienia, jakie 20 października zawarli przedstawiciele KGS i plantatorów wynika, że ceny buraków będą następujące:

Zgodnie z ustaleniami między przedstawicielami KGS i plantatorami, cena buraka cukrowego kontraktowanego na rok gospodarczy 2026/2027 nie będzie niższa niż 32 euro netto za tonę (przy 16% zawartości cukru). Ponadto plantatorzy otrzymają stawkę 80 zł za tonę buraków nadwyżkowych. Podstawowa stawka jest niższa o 1,5 euro/t w porównaniu do obecnego roku gospodarczego. To będzie już kolejny sezon z niższymi stawkami.

Obie strony podkreślają, że są w trudnej sytuacji i z tego powodu negocjacje trwały tak długo. Przedstawiciele Krajowej Grupy Spożywczej podkreślają, że obecna sytuacja na rynku cukru jest coraz trudniejsza, a perspektywy są raczej pesymistyczne.

Natomiast plantatorzy postulowali o wyższe ceny buraków ze względu na rosnące koszty uprawy. Zdaniem rolników zbyt niska cena za tonę buraków cukrowych może doprowadzić do sytuacji, w której kolejna uprawa nie byłaby opłacalna.

– Obecnie ceny skupu buraka cukrowego nie gwarantują rolnikom opłacalności. Z tego powodu wielu plantatorów stoi przed decyzją o rezygnacji z tej produkcji. Główną przyczyną niskich cen jest, w opinii izb rolniczych, niekontrolowany import cukru, który prowadzi do destabilizacji rynku cukru w Polsce – wskazuje Krajowa Rada Izb Rolniczych.

Dlatego KRIR apelowała do ministra rolnictwa o zwiększenie dopłat do buraka cukrowego w ramach płatności bezpośrednich za 2025 r. I rzeczywiście te stawki wzrosły względem poprzedniego roku do poziomu 1284,14 zł/ha. Ale to wzrost raczej symboliczny.

Warto dodać, że rolnicy zaczęli się obawiać spadku opłacalności uprawy buraka cukrowego już po pierwszych konsultacjach stawek na nowy sezon z koncernami cukrowniczymi. Już w sierpniu alarmował na ten temat Okręgowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego w Lesznie po spotkaniu z przedstawicielami Grupy Pfeifer&Langen.

– Cena gwarantowana zakupu buraków kontraktowanych w roku 2026 w wysokości 30 EUR/tonę, jest zbyt niska i nie zapewnia opłacalności uprawy – podkreśla OZPBC w Lesznie.

Organizacja plantatorów zwróciła uwagę także na szereg zmian, jakie zaproponował koncern w umowach kontraktacyjnych, które są niekorzystne dla rolników. Ostatecznie z powodu dużych rozbieżności Pfeifer&Langen nie uzgodnił wzoru umowy kontraktacyjnej ze stroną plantatorską. Mimo tego przedstawiciele cukrowni namawiają rolników do współpracy przez kolejny sezon.

– Decyzja o zawarciu umowy kontraktacyjnej na 2026 r. należy indywidualnie do każdego Plantatora. Powinna być podjęta po dokładnej analizie kosztów uprawy, spodziewanych plonów korzeni oraz zawartości cukru. Decyzja ta powinna też uwzględniać ryzyko niekorzystnych warunków pogodowych podczas wegetacji, zbioru i przechowywania buraków w pryzmach – przestrzega rolników OZPBC w Lesznie.

Na tym jednak nie koniec złych wiadomości dla rolników, którzy uprawiają buraki cukrowe. Krajowa Grupa Spożywcza już powiadomiła plantatorów, że planuje obniżyć kontraktację na przyszły sezon o około 10 procent. A to z kolei może prowadzić do napięć wśród rolników.

– Strona plantatorska jest zdania, że w tej sytuacji nie powinny być zawierane umowy z tzw. „nowymi plantatorami” – apeluje do KGS Okręgowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego w Bydgoszczy.

Związek przypomina także, że wstępnie zarząd KGS obiecał już rolnikom, iż nowi plantatorzy będą mogli podpisać umowy tylko wtedy, gdy w danej cukrowni nie będzie wykonany plan kontraktacji.

Warto dodać, że na ceny buraków cukrowych w największym stopniu wpływa sytuacja na rynku cukru. A prognozy USDA wskazują na wzrost produkcji światowej w sezonie 2024/2025 (+2,9% rok do roku). Dodatkowo sezon 2025/2026 może przynieść kolejny wzrost globalnej produkcji i to aż o +4,7%. W największym stopniu przyczyni się do tego wyższa produkcja w Brazylii i Indiach, jednak spadnie w UE.

Również w Polsce prognozowany jest spadek produkcji cukru – szacunki GUS wskazują na 8-procentowe obniżenie zbiorów buraków i 7-procentowym spadku areału upraw.

– Wysoka podaż światowa nie pozwala oczekiwać istotnych wzrostów cen cukru w sezonie 2025/2026. Oczekujemy raczej ich stabilizacji na niskim poziomie. Mniejsza podaż w UE mogłaby stanowić impuls do odwrócenia tendencji, jednak bilans unijny nie zmieni się znacząco. Zapasy cukru na koniec sezonu 2025/26 pozostaną stabilne – przewidują eksperci z Departamentu Analiz Ekonomicznych w PKO Banku Polskim.

Jakie są nowe ceny buraków cukrowych na sezon 2025/2026?

Nowe ceny buraków cukrowych na sezon 2025/2026 wyniosą nie mniej niż 32 euro netto za tonę (przy 16% zawartości cukru). Ponadto plantatorzy będą otrzymywać 80 zł za tonę buraków nadwyżkowych.

Dlaczego cukrownie planują obcięcie kontraktacji buraków?

Krajowa Grupa Spożywcza planuje obniżyć kontraktację na przyszły sezon o około 10 procent z powodu trudnej sytuacji na rynku cukru oraz rosnących kosztów produkcji.

Jak niskie ceny buraków wpływają na rolników?

Niskie ceny buraków cukrowych mogą doprowadzić do rezygnacji wielu plantatorów z tej uprawy, co związane jest z nieopłacalnością produkcji oraz rosnącymi kosztami upraw.

Czy nowi plantatorzy mają szansę na kontraktację buraków?

Związki plantatorskie apelują, aby w tej sytuacji nie zawierać umów z nowymi plantatorami, dopóki nie zostanie wypełniony plan kontraktacji w danej cukrowni.

Jak prognozowana jest sytuacja na rynku cukru?

Prognozy wskazują na wzrost globalnej produkcji cukru, co może prowadzić do stabilizacji cen na niskim poziomie w sezonie 2025/2026, mimo spodziewanego spadku produkcji w Europie.