Dopłaty dla rolników do zmiany. Obecnie gospodarze tracą dotacje przez pośredników

24 lipca 2025 r. resort rolnictwa przedstawił projekt rozporządzenia, które zmienia zasady dotyczące dopłat do dobrostanu zwierząt. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapewnia, że nowe przepisy mają ułatwić rolnikom uzyskanie dotacji. Co się dokładnie zmieni?

Pierwsza ze zmian dotyczy rolników, którzy utrzymują lub zamierzają utrzymywać w ramach systemu QMP lub QAFP. Pierwszy z nich czyli QMP to skrót od Quality Meat Program. Natomiast QAFP to skrót programu Quality Assurance for Food Products. Rolnicy, którzy chcą otrzymać dopłaty za realizację praktyk zgodnych z systemem QMP lub QAFP, muszą posiadać odpowiedni certyfikat.

Obecnie rolnik musi posiadać takie certyfikat w dniu 31 lipca roku, w którym złożył wniosek o  dopłaty do dobrostanu zwierząt. Rząd planuje wydłużyć ten termin do 30 września.

– Oczekiwanym efektem rekomendowanego rozwiązania będzie większa liczba zwierząt objętych wymogami systemów QAFP lub QMP – podaje ministerstwo rolnictwa.

Kolejna zmiana ma również być ułatwieniem dla rolników, tym razem wyłącznie dla tych utrzymujących świnie. Bowiem nowe regulacje w jednym z punktów dotyczą wyłącznie wariantu „Dobrostan tuczników”.

Jak na razie płatności przysługują tylko za tuczniki wysłane bezpośrednio do rzeźni lub za pośrednictwem jednego konkretnego podmiotu. Jednak jak wskazuje Wielkopolska Izba Rolnicza, takie rozwiązanie jest krzywdzące dla wielu gospodarzy.

– Chodzi o sankcje, jakie nakładane są na rolników w przypadku, gdy w łańcuchu sprzedaży zwierząt występuje więcej niż jedno ogniwo pośredniczące pomiędzy producentem a zakładem ubojowym. W wielu przypadkach decyzje te pozostają poza kontrolą samych rolników, którzy mimo spełnienia wymogów dobrostanu i systemów jakości, są pozbawiani należnych im płatności – wskazuje WIR.

Teraz ma się to zmienić, o ile nowe rozporządzenie wejdzie w życie. Rolnik otrzyma dopłaty do dobrostanu zwierząt, gdy tuczniki trafią do rzeźni w ciągu 3 dni od opuszczenia gospodarstwa. I to bez konieczności ograniczania liczby pośredników.

Na ten temat pisaliśmy także wcześniej tu: Dobrostan tuczników 2025 — koniec niesprawiedliwych kar dla rolników?

Kolejna zmiana ma dotyczyć planu poprawy dobrostanu zwierząt. Obecnie niekompletność planu poprawy dobrostanu zwierząt jest stwierdzana zazwyczaj w ramach kontroli administracyjnej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) wniosków o przyznanie płatności dobrostanowej. Jednak takie kontrole są wykonywane już po zakończonym okresie referencyjnym.

– Zatem nie ma możliwości uzupełnienia lub poprawienia planu poprawy dobrostanu zwierząt po stwierdzeniu przez Agencję niekompletności tego planu po 14 marca roku następującego po roku, w którym rolnik złożył wniosek o przyznanie płatności dobrostanowej – zauważa ministerstwo rolnictwa. Rolnik nie miał szans na uzupełnienie planu w terminie, ale od razu otrzymywał karę.

Teraz powinno się to zmienić. Rolnicy dostaną 7 dni na uzupełnienie planu poprawy dobrostanu zwierząt od momentu otrzymania wezwania od ARiMR.

– Dodatkowy termin na złożenie oświadczenia o uzupełnieniu lub poprawieniu planu poprawy dobrostanu zwierząt wyeliminuje większość przypadków nieterminowego złożenia ww. oświadczenia, a co za tym idzie stosowania kary – zapewnia resort rolnictwa.

Nowelizacja rozporządzenie dobrostanowego dotyczy rolników ubiegających się o dopłaty w ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt. Według danych ARiMR z kampanii 2025 roku, z dopłat do dobrostanu zwierząt może skorzystać aż 123 tysiące rolników.

Proponowanie przez rząd zmiany w największe stopniu będą korzystne dla:

• rolników uczestniczących w systemie QMP lub QAFP – ok. 1900 gospodarstw;
• hodowców trzody chlewnej w wariancie „Dobrostan tuczników” – ok. 3500 rolników;
• wszystkich rolników składających plan poprawy dobrostanu zwierząt ­– w 2024 roku było to ok. 9000 gospodarstw.

Ministerstwo rolnictwa chce, aby nowe przepisy zaczęły obowiązywać dzień po ogłoszeniu rozporządzenia. Sprawy, które zostały wszczęte już 15 marca 2025 r., będą rozpatrywane na podstawie nowych zasad, ale przypadki, które ARiMR rozpoczęła rozpatrywać przed 15 marca 2025 roku, będą rozwiązywane na podstawie dotychczasowego prawa.

Nowy termin na uzyskanie certyfikatu QMP i QAFP to 30 września, co daje rolnikom więcej czasu na jego zdobycie w roku składania wniosków.

Czy mogę otrzymać dopłaty, gdy wykorzystuję wielu pośredników?

Tak, nowe przepisy pozwolą rolnikom otrzymać dopłaty do dobrostanu zwierząt, nawet jeśli tuczniki były sprzedawane przez różnych pośredników, pod warunkiem, że trafią do rzeźni w ciągu 3 dni.

Jakie zmiany dotyczą planu poprawy dobrostanu zwierząt?

Rolnicy dostaną 7 dni na uzupełnienie planu poprawy dobrostanu zwierząt po otrzymaniu wezwania od ARiMR, co ma pomóc w uniknięciu kar za niekompletność.

Kiedy nowe zmiany w dopłatach wejdą w życie?

Nowe przepisy mają zacząć obowiązywać dzień po ich ogłoszeniu. Już złożone sprawy po 15 marca 2025 r. będą rozpatrywane zgodnie z nowymi zasadami.

Jakie grupy rolników najbardziej skorzystają na nowych zasadach?

Najwięcej skorzystają rolnicy uczestniczący w systemie QMP i QAFP, hodowcy trzody chlewnej oraz wszyscy rolnicy składający plan poprawy dobrostanu zwierząt.