Lepsza niż ciasteczka? Przekąska idealna dla serca

Baklawa (baklava) to tradycyjny i bardzo popularny deser, którego korzenie sięgają Imperium Osmańskiego. Jest to charakterystyczny przysmak kuchni Bliskiego Wschodu, Bałkanów i Kaukazu.

Baklawa jest wielowarstwowym ciastem przygotowywanym z kilku kluczowych składników:

• ciasto filo - bardzo cienkie, niemal przezroczyste płaty ciasta, układane warstwami, zrobione z mąki, wody i oliwy lub octu, z dodatkiem soli,
• orzechy - warstwy ciasta filo są przekładane drobno siekanymi orzechami (najczęściej pistacjami, orzechami włoskimi lub migdałami),
• tłuszcz - całość jest obficie nasączana roztopionym masłem lub klarowanym masłem (ghee),
• syrop - po upieczeniu ciasto jest zalewane słodkim syropem (często na bazie wody, cukru i soku z cytryny) lub miodem, co nadaje mu charakterystyczną lepkość i słodycz.

Bakława jest pieczona w dużych, płaskich blachach, a następnie krojona na małe kawałki o kształcie rombów, trójkątów lub kwadratów.

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wprawdzie baklava nie jest uznawana za zdrową żywność w kontekście zbilansowanej, codziennej diety jednak posiada pewne wartości odżywcze i przy tym właściwości zdrowotne.

Może ona być uznawana za alternatywę dla niezdrowych słodyczy zawierających tłuszcze trans, syrop glukozowo-fruktozowy, konserwanty czy sztuczne barwniki i aromaty. Baklawa ma więc przewagę nad ciastkami czy ciastami przemysłowymi ze względu na użyte do jej produkcji składniki takie jak:

• orzechy - są najważniejszym elementem prozdrowotnym baklavy. Orzechy (zwłaszcza pistacje i orzechy włoskie) są bogate w zdrowe tłuszcze, czyli nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, korzystne dla serca i mózgu. Zawierają też białko i błonnik, które zapewniają uczucie sytości, dzięki czemu pomagają w utrzymaniu prawidłowej wagi. W ich składzie znajdziemy też witaminy z grupy B, witaminę E, magnez i potas oraz przeciwutleniacze,
• miód - zawiera antybakteryjne enzymy, które pomagają wzmocnić odporność i zwalczać patogeny. Ma też działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne, dzięki czemu zwalcza wolne rodniki odpowiedzialne za uszkodzenia komórek i starzenie się organizmu oraz pomaga redukować stany zapalne w organizmie. Do baklawy jest on dodawany już po jej upieczeniu, dzięki czemu nie traci cennych właściwości prozdrowotnych.

Niestety baklawa nie jest pozbawiona wad, a główne z nich to:

• wysoka kaloryczność - zawiera dużo tłuszczu (z masła/ghee) i cukru (z syropu/miodu), co przekłada się na bardzo dużą gęstość kaloryczną (ok. 480 kcal na 100 g). Spożycie nawet niewielkiej porcji dostarcza znaczną ilość kalorii,
• duża zawartość cukru - syrop cukrowy lub miód to źródło dużej ilości cukrów prostych, które mogą prowadzić do gwałtownych skoków poziomu glukozy we krwi. Regularne i nadmierne spożycie cukru jest czynnikiem ryzyka otyłości, cukrzycy typu 2 i problemów sercowo-naczyniowych,
• tłuszcze nasycone - użycie masła lub ghee oznacza wysoką zawartość tłuszczów nasyconych,

Jako deser spożywany od święta, baklawa dostarcza przyjemności, która jest ważnym elementem równowagi psychicznej. Jest to jednak przede wszystkim deser, który należy spożywać umiarkowanie. Z pewnością lepiej zjeść ją raz na jakiś czas niż codziennie spożywać batoniki, ciastka czy inne słodycze przemysłowe. Jednak najlepiej traktować ją jako niezbyt częsty dodatek do diety, koncentrując się na jej smaku, a nie na wartościach odżywczych.

Baklava - poznaj najlepszy przepis na ten pyszny deser, który możesz zrobić samodzielnie w domu: Baklawa to przysmak aż lepki od miodu. Jest wypełniona orzechami i przepyszna.

Baklawa, ze względu na swój bogaty skład, nie jest zalecana (lub powinna być spożywana w bardzo ograniczonych ilościach) przez kilka grup osób:

• osoby chore na cukrzycę (lub z insulinoopornością) - baklawa jest obficie nasączona syropem cukrowym lub miodem, co powoduje bardzo gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi (wysoki indeks glikemiczny),
• osoby z nadwagą i otyłością (lub będące na diecie redukcyjnej) - jest to deser o ekstremalnie wysokiej gęstości kalorycznej (dużo cukru i tłuszczu, głównie masła/ghee). Nawet mały kawałek dostarcza znaczną ilość kalorii,
• osoby z wysokim poziomem cholesterolu (hipercholesterolemią) - tradycyjna baklava jest przygotowywana na dużej ilości masła klarowanego (ghee) lub zwykłego masła, które są bogate w tłuszcze nasycone. Tłuszcze te mogą przyczyniać się do podwyższenia poziomu cholesterolu LDL ("złego" cholesterolu),
• osoby z alergiami na orzechy - głównym składnikiem baklawy są siekane orzechy (pistacje, orzechy włoskie, migdały),
• osoby z problemami trzustkowymi lub wątrobowymi - duża zawartość tłuszczu może obciążać trzustkę i wątrobę.