Czy przy wyprzedzaniu można przekroczyć dozwoloną prędkość? Sprawdzamy przepisy

Wyprzedzanie to manewr na drodze, polegający na przejeżdżaniu obok innego pojazdu lub uczestnika ruchu, który porusza się w tym samym kierunku.

Według art. 24 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym wyprzedzanie to manewr, który wymaga od kierowcy:

• upewnienia się, że dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu,
• posiadania dobrej widoczności,
• upewnienia się, że kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania, nawet jeżeli znalazł się w martwym polu samochodu,
• upewnienia się, że kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.

Prawo o ruchu drogowym nie przewiduje żadnych wyjątków, które pozwalałyby na przekroczenie limitu prędkości, choćby o 1 km/h. Zarówno przepisy, jak i taryfikator mandatów wskazują, że obowiązujące ograniczenia dotyczą każdej sytuacji na drodze, zatem również wykonywania manewru wyprzedzania. 

Jak mówi komendant Maciej Wesołowski z Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Bydgoszczy.

Z zasad logiki wynika, że pojazd wyprzedzany musi się poruszać wolniej od pojazdu wyprzedzającego, jednak wszyscy uczestnicy ruchu muszą jednocześnie stosować się do ogólnych zasad ruchu drogowego […]. Manewr wyprzedzania nie uprawnia do przekraczania dopuszczalnej prędkości. Per analogiam możemy zadać pytanie, czy jeśli pojazd wyprzedzany porusza się blisko maksymalnej dopuszczalnej prędkości, to po co go wyprzedzać?

Przekroczenie prędkości podczas wyprzedzania traktowane jest tak samo, jak każde inne naruszenie limitu. Oznacza to, że może wiązać się z mandatem oraz punktami karnymi – ich wysokość zależy od stopnia przewinienia. Przykładowo: za przekroczenie do 10 km/h grozi 50 zł mandatu i 1 punkt karny, natomiast w przypadku przekroczenia o ponad 50 km/h kara może wynieść nawet 1500 zł i 13 punktów karnych.

Recydywiści muszą liczyć się z jeszcze surowszymi konsekwencjami. Co więcej, jeśli podczas wyprzedzania dojdzie do wypadku, przekroczenie prędkości dodatkowo obciąża sprawcę.

Standardowe limity prędkości odnoszące się do motocykli i samochodów o masie dopuszczalnej całkowitej do 3,5 tony wynoszą w Polsce:

• na autostradach – do 140 km/h,
• na drogach ekspresowych dwujezdniowych – do 120 km/h,
• na drogach ekspresowych jednojezdniowych – do 100 km/h,
• na drogach dwujezdniowych o co najmniej dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu – do 100 km/h,
• na pozostałych drogach – do 90 km/h,
• na drogach w terenie zabudowanym – do 50 km/h,
• na drogach w strefie zamieszkania – do 20 km/h.

• do 10 km/h to mandat w wysokości 50 zł
• od 11 km/h do 15 km/h – 100 zł
• od 16 km/h do 20 km/h – 200 zł
• od 21 km/h do 25 km/h – 300 zł
• od 26 km/h do 30 km/h – 400 zł
• ponad 30 km/h – 800 zł
• ponad 40 km/h – 1000 zł
• ponad 50 km/h – 1500 zł
• ponad 60 km/h – 2000 zł
• ponad 70 km/h – 2500 zł

• do 10 km/h kierowca otrzyma 1 pkt karny,
• od 11 do 15 km/h kierowca otrzyma 2 pkt karne,
• od 16 do 20 km/h kierowca otrzyma 3 pkt karne,
• od 21 do 25 km/h kierowca otrzyma 5 pkt karnych,
• od 26 do 30 km/h kierowca otrzyma 7 pkt karne,
• od 31 do 40 km/h kierowca otrzyma 9 pkt karnych,
• od 41 do 50 km/h kierowca otrzyma 11 pkt karnych,
• od 51 do 60 km/h kierowca otrzyma 13 pkt karnych,
• od 61 do 70 km/h kierowca otrzyma 14 pkt karnych,
• o więcej niż 70 km/h kierowca otrzyma 15 pkt karnych.

Przekroczenie dozwolonej prędkości w wybranych przedziałach po raz drugi w ciągu dwóch lat skutkuje podwójną kwotą mandatu. Punkty karne nie podwajają się.

• Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 31–40 km/h – mandat 1600 zł i 9 punktów karnych,
• o 41–50 km/h – mandat 2000 zł i 11 punktów karnych,
• o 51–60 km/h – mandat 3000 zł i 13 punktów karnych,
• o 61–70 km/h – mandat 4000 zł i 14 punktów karnych,
• o 71 km/h i więcej – mandat 5000 zł i 15 punktów karnych