Kathy Bates. Nie była seksbombą, a podbiła Hollywood
Kiedy inni szukali dróg na skróty, Kathy Bates wybrała wytrwałość. Przez lata walczyła o uznanie w branży, która nie była gotowa na jej autentyczność.
Memphis i teatr
Kathy Bates przyszła na świat 28 czerwca 1948 roku w Memphis w stanie Tennessee jako najmłodsza z trzech córek Bertye Kathleen i Langdona Doyle’a Batesa. Jej rodzina miała głębokie południowe korzenie – dziadek był prawnikiem i autorem, a pradziadek lekarzem prezydenta Andrew Jacksona. Już w dzieciństwie wykazywała zainteresowanie sztuką i teatrem, co zaprowadziło ją na wydział teatralny Southern Methodist University w Dallas, gdzie uzyskała dyplom w 1969 roku.
Po studiach przeniosła się do Nowego Jorku, gdzie podejmowała różne prace, by utrzymać się podczas prób zdobycia roli. Pracowała m.in. jako kasjerka w Museum of Modern Art i śpiewająca kelnerka w Catskill Mountain. Jej debiut sceniczny nastąpił w Buffalo's Studio Arena Theatre, a pierwsze sukcesy przyniosły jej role w regionalnych teatrach.
Przełom w karierze
Lata 70. i 80. to czas intensywnej pracy scenicznej Bates. Występowała w takich sztukach jak "Vanities" (1976), "Crimes of the Heart" (1979) czy "Frankie and Johnny in the Clair de Lune" (1988), za którą zdobyła nagrodę Obie. Przełomem była rola w broadwayowskiej sztuce "'night, Mother" (1983), która przyniosła jej nominację do Tony Award dla najlepszej aktorki. Krytycy podkreślali jej niezwykłą charyzmę i umiejętność oddania głębokich emocji, nawet w najmniejszych rolach.
W tym okresie Bates nie pasowała do stereotypu hollywoodzkiej gwiazdy. Nie była bowiem klasyczną pięknością, co wielokrotnie utrudniało jej zdobycie większych ról filmowych.
Wszystko zmieniło się jednak w 1990 roku, gdy Bates otrzymała rolę Annie Wilkes w ekranizacji powieści Stephena Kinga "Misery" w reżyserii Roba Reinera. Jej kreacja opętanej fanki pisarza przeszła do historii kina – była jednocześnie przerażająca i fascynująca.
Rola ta przyniosła jej Oscara dla najlepszej aktorki oraz Złoty Glob, a postać Annie Wilkes została uznana przez American Film Institute za jedną z najbardziej ikonicznych czarnych charakterów w historii filmu.
Po "Misery" Bates stała się rozpoznawalna na całym świecie i zaczęła otrzymywać propozycje głównych ról w filmach i serialach. Jej kariera nabrała tempa, a ona sama udowodniła, że talent i autentyczność mogą przełamać nawet najbardziej powierzchowne bariery branżowe.
Złota dekada
Lata 90. i początek XXI wieku to pasmo sukcesów Bates na dużym ekranie. W 1991 roku zagrała w "Smażonych zielonych pomidorach" (Fried Green Tomatoes), za co otrzymała nominację do BAFTA i Złotego Globu. W 1995 roku wcieliła się w tytułową rolę w "Dolores Claiborne", kolejnym filmie na podstawie prozy Stephena Kinga, a w 1997 roku wystąpiła jako Molly Brown w "Titanicu" Jamesa Camerona – jednym z najbardziej kultowych filmów wszech czasów.
W 1998 roku jej rola Libby Holden w "Primary Colors" przyniosła jej drugą nominację do Oscara (tym razem za rolę drugoplanową) oraz nagrodę SAG. Kolejne nominacje do Oscara zdobyła za "About Schmidt" (2002) i "Richard Jewell" (2019). W sumie Bates ma na koncie ponad 200 ról filmowych i telewizyjnych, a także liczne nagrody i nominacje, w tym dwie statuetki Emmy i dwie Złote Globy.
Bates z powodzeniem realizowała się także jako reżyserka – wyreżyserowała m.in. telefilm "Dash and Lilly" (1999), który zdobył dziewięć nominacji do Emmy, oraz odcinki seriali takich jak "Six Feet Under", "Oz" czy "NYPD Blue".
Telewizyjna rewolucja
W XXI wieku Bates nie zwolniła tempa, coraz częściej pojawiając się w telewizji. W latach 2011–2012 zagrała główną rolę w serialu "Harry’s Law", a od 2013 roku stała się jedną z gwiazd antologii "American Horror Story". Jej kreacje Delphine LaLaurie ("Coven"), Ethel Darling ("Freak Show") czy Iris ("Hotel") przyniosły jej kolejne nagrody Emmy i uznanie krytyków za wszechstronność i odwagę aktorską
W 2024 roku Bates powróciła w roli głównej w serialu "Matlock", zdobywając nagrodę Critics' Choice Award dla najlepszej aktorki w serialu dramatycznym. Sama przyznała, że "nie spodziewała się mieć takiego sukcesu na tym etapie kariery".
Prywatne życie i walka z chorobą
Kathy Bates była żoną aktora Tony’ego Campisi w latach 1991–1997. Po rozwodzie pozostała singielką, skupiając się na pracy i działalności społecznej. W 2003 roku zdiagnozowano u niej raka jajnika, a w 2012 roku raka piersi – przeszła podwójną mastektomię i od tego czasu otwarcie mówi o swoich doświadczeniach, zachęcając kobiety do profilaktyki i badań.
Po operacji zmagała się z obrzękiem limfatycznym, który dotyka nawet 30% kobiet po mastektomii. Bates została ambasadorką Lymphatic Education & Research Network (LE&RN), prowadzi kampanie edukacyjne i lobbinguje na rzecz badań nad leczeniem tej choroby. Jej działalność przyniosła wymierne efekty – m.in. ustanowienie Światowego Dnia Obrzęku Limfatycznego (6 marca) i zwiększenie finansowania badań w USA.
W ostatnich latach Bates przeszła spektakularną metamorfozę – schudła ponad 45 kg, co, jak sama przyznaje, poprawiło jej komfort życia i pozwoliło na nowe wyzwania zawodowe. "Czuję się jak zupełnie inna osoba. Mogę się ruszać, chodzić, oddychać, bawić się. Żałuję, że nie zrobiłam tego wcześniej" – mówiła w wywiadach.