Polskie premiery operowe: "Don Carlo" Verdiego w Operze Wrocławskiej

Nową inscenizację opery „Don Carlo” Giuseppe Verdiego w Operze Wrocławskiej wyreżyseruje Michał Znaniecki. Artysta zmierzy się z tym tytułem po raz drugi, w 2021 roku przygotował bowiem inscenizację tego dzieła dla Teatru Wielkiego w Łodzi. Nad wrocławskim spektaklem pracuje ze swoimi stałymi współpracownikami – scenografem Luigim Scoglio i kostiumografką Małgorzatą Słoniowską. Za ruch sceniczny odpowiedzialny jest Oskar Winiarski, a za reżyserię świateł – Dawid Karolak. Projekcje multimedialne zaprojektuje Karolina Jacewicz. Kierownictwo muzyczne premiery objął Paweł Przytocki, dyrektor artystyczny Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina od sezonu 2017/2018.

Będzie to druga premiera operowa w Operze Wrocławskiej w sezonie 2024/25 (po jesiennym „Nabucco” Verdiego) i zarazem pierwsza premiera od momentu objęcia dyrekcji tego teatru przez Agnieszkę Franków-Żelazny. Spektakl w formie superwidowiska we wrocławskiej Hali Stulecia miał zakończyć sezon artystyczny 2020/21, jednak z powodu pandemii jego premiera została przełożona. Przedstawienia odbędą się 24, 25, 27, 30 i 31 maja 2025 roku.

Do udziału w spektaklach zaproszono Rafała Siwka, znakomitego interpretatora basowych partii verdiowskich, który wystąpi w swojej koronnej roli króla Filipa II. Wrocławska premiera zbiega się z jubileuszem 25-lecia pracy artystycznej śpiewaka, który w 2000 roku z zespołami tego teatru pod batutą Ewy Michnik zadebiutował jako Ferrando w „Trubadurze” Verdiego.

W postać tytułowego Don Carla wcieli się Norbert Ernst, tenor należący do ansamblu solistów Wiener Staatsoper, w latach 2004-2014 współpracujący z festiwalem w Bayreuth (m. in. Dawid w „Śpiewakach Norymberskich”, Sternik w „Latającym Holendrze”, Loge w „Złocie Renu” Richarda Wagnera). W 2023 roku wykonywał on rolę tytułowego Tannhäusera w Royal Opera House w Londynie, u boku Lise Davidsen i Geralda Finley’a.

W roli królowej Elżbiety wystąpi Olena Tokar, od 2009 roku etatowo związana z Operą w Lipsku, aktualnie wykonująca tam m. in. partię Paminy w „Czarodziejskim Flecie” Wolfganga Amadeusza Mozarta, Korynny w „Podróży do Reims” Gioachina Rossiniego, Nanetty w „Falstaffie” Verdiego i tytułowej Małgosi w operze Engelberta Humperdincka.

W obsadach znaleźli się artyści pochodzący z Wrocławia (Jerzy Butryn jako król Filip II, Marcelina Roman jako królowa Elżbieta), śpiewacy wielokrotnie współpracujący z Operą Wrocławską (Stanisław Kuflyuk jako markiz Posa, Dominik Sutowicz jako Don Carlo), jak i należący do zespołu solistów tego teatru (Łukasz Motkowicz jako Posa, Jadwiga Postrożna i Barbara Bagińska jako księżniczka Eboli).

W pozostałych rolach wystąpią m. in. Aleksander Teliga, Wołodymyr Pańkiw (Wielki Inkwizytor), Jakub Michalski, Filip Rutkowski (Mnich), Hanna Sosnowska-Bill, Agnieszka Adamczak (Tybalt), Paweł Żak, Aleksander Zuchowicz (Hrabia Lerma), Maria Rozynek, Magdalena Makowska (Głos z Nieba).

„Don Carlo” to grand opéra Giuseppe Verdiego, do libretta Josepha Méry’ego i Camille’a du Locle’a na podstawie wydanego w 1787 roku dramatu Friedricha Schillera o tym samym tytule. Dzieło powstało na zamówienie Opery Paryskiej i zostało tam prawykonane w języku francuskim 11 marca 1867 roku. Następnie Verdi dokonał gruntownych zmian w strukturze utworu (m. in. zrezygnował z I aktu opery rozgrywającego się w lesie Fontainebleau), a także zlecił tłumaczenie libretta na język włoski.

Druga, czteroaktowa wersja dzieła została po raz pierwszy wykonana w mediolańskiej La Scali 10 stycznia 1884 roku. Do dziś pozostaje najczęściej grywaną wersją tej opery i w takiej formie zostanie ona wystawiona również w Operze Wrocławskiej, choć obecnie teatry wracają również do pięcioaktowej, francuskojęzycznej wersji dzieła (m. in. inscenizacja Krzysztofa Warlikowskiego w Operze Paryskiej).

Spektakl w reżyserii Michała Znanieckiego będzie trzecią inscenizacją tej opery w powojennej historii Wrocławia. Po raz pierwszy po ten tytuł sięgnęli Lech Komarnicki (reżyseria) i Bogdan Hoffmann (kierownictwo muzyczne) w 1982 roku. Drugą inscenizację tego dzieła w 1995 roku przygotowali Aleksander Berlin (reżyseria) i Mieczysław Dondajewski (kierownictwo muzyczne). Wówczas w premierowym spektaklu wystąpili m. in. Radosław Żukowski (Filip II), Aleksandra Lemiszka (Elżbieta), Kałudi Kałudow (Don Carlo), Maciej Krzysztyniak (Posa) i Jolanta Bibel (Eboli).