FIS ogłasza pierwszych neutralnych sportowców. Skoczkowie poza listą

Zawodnik, który chce otrzymać status AIN, musi całkowicie odciąć swoją sportową tożsamość od symboliki narodowej. Zakazane jest używanie flag, barw, skrótów kraju czy jakichkolwiek odniesień mogących wskazywać na rosyjskie lub białoruskie pochodzenie — zarówno w mediach społecznościowych, jak i w bezpośrednim otoczeniu zawodnika, włącznie ze strojem i sprzętem. Wszystkie elementy wyposażenia wymagają wcześniejszej akceptacji FIS. Dodatkowym, niezwykle istotnym warunkiem jest brak powiązań ze strukturami wojskowymi lub służbami bezpieczeństwa obu państw, co już na starcie eliminuje sporą część sportowców.

Ścieżka prowadząca do uzyskania statusu AIN jest skomplikowana i składa się z kilku etapów. Po złożeniu formalnego wniosku FIS przeprowadza wstępną ocenę, a następnie przekazuje sprawę niezależnej jednostce zewnętrznej, która zajmuje się analizą profilu zawodnika w ramach procedury należytej staranności. Na końcu decyzję o dopuszczeniu zawodnika do startów podejmuje trzyosobowy panel, w którego skład wchodzą: sekretarz generalny FIS, niezależny ekspert ds. integralności sportu oraz przedstawiciel administracji FIS. Dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii zawodnik trafia na oficjalnie publikowaną listę neutralnych sportowców.

W pierwszym ogłoszeniu z 10 grudnia 2025 roku znalazło się dziewięcioro sportowców. Z Białorusi dopuszczeni zostali: Anastazja Andrijanawa, Anna Derugo, Ihar Drabiankou, Hanna Huzkowa, Uładzisłau Wazniuk (wszyscy narciarstwo dowolne) oraz Maria Szkianowa (narciarstwo alpejskie). W kontekście Rosji są to: Sawielij Korostielew, Darja Niepriajewa (oboje biegi narciarskie) i Anastazja Tatalina (narciarstwo dowolne).

Trzeba przy tym zaznaczyć, że posiadanie statusu AIN nie daje żadnych przywilejów sportowych. Neutralny zawodnik musi — tak samo jak jego rywale — wypracować odpowiednią liczbę punktów, spełnić kryteria kwalifikacyjne i zmieścić się w obowiązujących limitach startowych. FIS poinformowała jednocześnie, że punkty zdobyte przez zawodników rosyjskich i białoruskich zostały „zabezpieczone”, dzięki czemu zachowują one ważność do połowy 2026 roku. Federacja zapewnia również, że mimo nieobecności tych sportowców w międzynarodowych zawodach, program antydopingowy wobec nich był realizowany bez przerwy.

Kwestia udziału w zawodach zależy jednak nie tylko od FIS. Nawet w przypadku uzyskania statusu AIN sportowiec musi otrzymać prawo wjazdu do kraju-gospodarza zawodów, a decyzje wizowe pozostają poza kompetencjami federacji. FIS może zagwarantować neutralne warunki rywalizacji, lecz nie jest w stanie zapewnić, że każdy dopuszczony zawodnik faktycznie pojawi się na starcie.

Z perspektywy skoków narciarskich publikacja pierwszej listy neutralnych nie oznacza jeszcze realnych zmian. Żaden skoczek ani skoczkini nie zostali na niej uwzględnieni, co sugeruje, że albo nie złożono jeszcze wniosków, albo proces weryfikacyjny jest nadal w toku. To, jak szybko i czy w ogóle rosyjscy lub białoruscy skoczkowie powrócą na arenę międzynarodową, zależeć będzie od spełnienia rygorystycznych kryteriów neutralności oraz od decyzji panelu FIS. Federacja już zapowiedziała, że lista AIN będzie regularnie aktualizowana wraz z rozpatrywaniem kolejnych wniosków, dlatego w nadchodzących tygodniach mogą pojawiać się na niej nowe nazwiska.

Przypomnijmy, że zwrot akcji w kontekście możliwości startów Białorusinów i Rosjan w zawodach FIS wynikł po tym, jak federacja oficjalnie przyjęła do wiadomości decyzję Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu (CAS). To właśnie CAS uznał, że wcześniejsze, pełne wykluczenie sportowców z tych krajów nie miało wystarczających podstaw, co wymusiło na FIS stworzenie nowego mechanizmu dopuszczenia ich do rywalizacji. W efekcie powstała procedura ubiegania się o status AIN, będąca obecnie jedyną ścieżką pozwalającą rosyjskim i białoruskim sportowcom startować w zawodach FIS oraz gromadzić punkty wymagane w procesie kwalifikacji olimpijskich.