Zwiedzanie Podlasia. Jak dojechać drogami krajowymi do atrakcyjnych i wartych odwiedzenia miejsc w województwie podlaskim

GDDKiA podpowiada, jakimi drogami krajowymi i ekspresowymi dojechać do ciekawych miejsc na Podlasiu. Co można zobaczyć?

Z centralnej Polski do granic stolicy województwa można dojechać od zachodu drogą ekspresową S8, od północy (od Augustowa) DK8, a od południa (z kierunku Lublina) DK19.  

W stolicy Podlasia na uwagę zasługuje położony w centrum Pałac Branickich, jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich epoki saskiej na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Wybudowany w stylu późnobarokowym w XVII w., a rozbudowany w XVIII w., do dziś jest określany jako „Wersal Podlasia”, „Wersal Północy”, a także „Polski Wersal”. Zabytek otoczony jest parkiem, stawem, fontannami i jest siedzibą Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Kilkaset metrów od Pałacu znajduje się białostocka Katedra, wzniesioną w latach 1902-1905. W tych czasach miasto było pod zaborem rosyjskim, a w ramach polityki rusyfikacji ludności polskiej nie pozwalano na budowę nowej świątyni rzymskokatolickiej. Po licznych staraniach wierni dostali od władzy carskiej zgodę tylko na rozbudowę istniejącego kościoła z 1625 roku. Zaplanowana „przybudówka” urosła do neogotyckiego kościoła z ponad 70-metrowymi wieżami.  

Także w Łomży (dojazd S61 lub DK63 i 64) jednym z najcenniejszych zabytków jest Katedra św. Michała Archanioła. Jako późnogotycki kościół farny, katedrę wzniesiono w I połowie XVI w. Po zniszczeniach potopu szwedzkiego wystrój zmieniono z gotyckiego na barokowy. Ten monumentalny, trójnawowy kościół po zamknięciu w XIX w ze względu na zły stan techniczny, został przebudowany w stylu tzw. gotyku mazowieckiego w latach 1877-1914. Prace trwały blisko 40 lat.

Jadąc DK64 z Łomży w stronę Białegostoku, zaraz za Narwią znajduje się Góra Strękowa. To miejsce, gdzie znajdują się ruiny schronu dowodzenia, jednego z kilku schronów bojowych stanowiących fortyfikacje odcinka Wizna. Tu, między 7 a 10 września 1939 roku, kilkuset polskich żołnierzy pod dowództwem kapitana Władysława Raginisa powstrzymywało natarcie niemieckiego XIX korpusu armijnego gen. Heinza Guderiana (w sile około 40 000 żołnierzy) utrudniając oskrzydlenie armii Modlin i atak na Warszawę. Polski dowódca jeszcze przed walką złożył przysięgę, że nie odda żywy swojej pozycji i gdy nie było już szans na dalszą walkę, rozkazał swoim żołnierzom opuścić schron, a sam rozerwał się granatem.

Poruszając się DK65 Ełk – Białystok, nad Biebrzą są zupełnie inne fortyfikacje, mające zabezpieczać zachodnią część Imperium Carskiego przed atakiem ze strony Prus Wschodnich. Składały się z czterech fortów wzniesionych w latach 1882-1887 i później modernizowanych. To Twierdza Osowiec (pow. moniecki) znana z 6,5-miesięcznej obrony podczas I wojny światowej. Reprezentuje rosyjską szkołę fortyfikacyjną z rozwiniętym w pełni systemem poligonalnym. Na początku XX wieku zaliczana do najnowocześniejszych twierdz świata^. Nigdy nie została zdobyta.

Fort I (Centralny) obecnie jest częściowo udostępniony turystom i ma wytyczone trasy do zwiedzania. Na terenie Fortu Centralnego znajduje się Muzeum Twierdzy Osowiec. Forty są także „zamieszkane” przez kilka tysięcy nietoperzy.

W Osowcu jest też siedziba Biebrzańskiego Parku Narodowego - największego obszarowo (592,23 km²) Parku w Polsce. Obejmuje on dolinę Biebrzy, począwszy od ujścia Niedźwiedzicy do Biebrzy, a skończywszy na ujściu Biebrzy do Narwi. Niemal cały bieg Biebrzy znajduje się na terenie parku (ok. 155 km). 

Park to rzeka, jej rozlewiska i bagna, ale też największe w Polsce i jedne z większych w Europie torfowiska niskie, które gdzie indziej zostały już bezpowrotnie zniszczone. W Biebrzańskim Parku Narodowym jest największa ostoja łosia w całej Polsce, która liczy około. 650 sztuk.

Jadąc z Osowca na północ najpierw DK65 do Ełku, a potem drogą ekspresową S61 do Suwałk, zjeżdżamy na drogę wojewódzka nr 653 i trafiamy do miejscowości Stary Folwark. To już Wigierski Park Narodowy - malownicze i głębokie (maksymalna głębokość 73 m) Jezioro Wigry położone w centralnej części Parku, a do tego 41 mniejszych, naturalnych zbiorników wodnych, tworzą zespół ekosystemów wodnych. 

Osobliwością są jeziora śródleśne, tzw. suchary, niewielkie jeziorka dystroficzne (z kwaśną wodą bogatą w substancje humusowe), otoczone pływającym kożuchem składającym się głównie z mchów torfowców. Główną rzeką parku jest Czarna Hańcza, przepływająca przez jezioro Wigry i stanowiąca znany szlak kajakowy. 

Jadąc na południowo wschodnie obszary województwa drogami krajowymi nr 66 lub 19 można dojechać do Bielska Podlaskiego, a stamtąd drogą wojewódzką nr 689 do Hajnówki i dalej do Białowieży. Białowieski Park Narodowy - to jeden z najsłynniejszych, ale i jeden z najstarszych Parków w Polsce. To tu jest jedyny zachowany las pierwotny w Europie jaki przed wiekami rozciągał się w strefie lasów liściastych i mieszanych. 6059,27 ha Parku podlega ochronie ścisłej.

Symbolem całej Puszczy Białowieskiej są żubry, największe żyjące ssaki lądowe Europy.

Na południowych krańcach województwa podlaskiego, podróżując DK62 na odcinku pomiędzy Sokołowem Podlaskim a Siemiatyczami, trafimy na Drohiczyn, urokliwe miasteczko nad Bugiem. To… historyczna stolica województwa podlaskiego. 

Prawa miejskie otrzymał Drohiczyn w 1498 roku z rąk Wielkiego Księcia Litewskiego Aleksandra Jagiellończyka, a od 1520 roku była to już stolica województwa podlaskiego - najpierw w Wielkim Księstwie Litewskim, a od Unii Lubelskiej (1569 r.) już w Koronie. Drohiczyn pozostał stolicą województwa aż do III rozbioru Polski (1795 r.).  

Tu zobacz: Drohiczyn to świetna opcja na jednodniowy lub weekendowy wypad. Historyczna stolica Podlasia to zabytki, przyroda i wyjątkowy klimat!

W miasteczku zachowało się wiele zabytków z XVII i XVIII w. głównie sakralnych. Są to zespoły klasztorne franciszkanów, jezuitów czy Mniszek Benedyktynek. Jest też cerkiew św. Mikołaja z końca XVIII w. W miasteczku są też trzy muzea – Diecezjalne, Regionalne i… Muzeum Kajakarstwa.

Na podst. GDDKiA