"Brainrot", "szponcić" i "skibidi". Pozostał tydzień głosowania na Młodzieżowe Słowo Roku. Czy wiesz, co to znaczy?

Młodzieżowe Słowo Roku to plebiscyt, który organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN i został zapoczątkowany w 2016 roku. Ma na celu popularyzację języka polskiego wśród młodzieży i wyłonienie najciekawszych i najbardziej popularnych słów wśród młodych ludzi.

Młodzieżowe Słowo Roku nie musi być nowe, slangowe ani nawet najczęściej używane w danym roku. Liczy się jego znaczenie oraz kontekst w języku młodzieży.

W ubiegłym roku Młodzieżowym Słowem Roku została "sigma", której mianem określa się pewną siebie osobę, która odnosi sukcesy.

• 67 - idiom liczbowy o nieustalonym, kontekstowym znaczeniu (zapisywany także jako: 67, 6-7, six seven, sześć siedem) wywodzący się z utworu Skrilla "Doot Doot"; zyskał popularność dzięki wielokrotnie edytowanym klipom sportowym, zwłaszcza z udziałem koszykarza LaMelo Balla (wzrost 6'7") oraz wiralowym nagraniom chłopca krzyczącego "six-seven" i poruszającego rytmicznie rękami w górę i dół (mem "6 7 Kid"); W zależności od kontekstu 6 7 może być żartem, sygnałem radości, wyrazem ekscytacji lub tylko podtrzymywać komunikacyjny kontakt.
• Brainrot - określenie specyficznych treści tworzonych przez użytkowników TikToka, którzy są nieustannie "podłączeni" do mediów społecznościowych. Słowo wywodzi się z języka angielskiego, gdzie oznacza "gnicie mózgu" i nazywa praktykę generowania i pochłaniania treści o charakterze wyłącznie rozrywkowym, wiralowym, memicznym, niemających określonego znaczenia i celu.
• Bro - kolega, ziomek, bliski znajomy, prawie jak brat'. Skrót angielskiego słowa "brother".
• Fr - oznacza naprawdę (skrót od ang. for real), używane twierdząco lub ironicznie ("no naprawdę?"), również w znaczeniu "zgadzam się", czasem w formie "fr fr".
• Freaky - po angielsku oznacza to coś "dziwacznego, osobliwego, trochę przerażającego"; określenie używane przez młodych ludzi do opisu czegoś dziwnego, ekscentrycznego, groteskowego lub przekraczającego normy estetyczne i społeczne. Może odnosić się do osoby, stylu, zachowania, sytuacji lub treści internetowej, która zaskakuje czymś nietypowym.
• GOAT - ktoś najlepszy/ najlepsza w jakiejś dziedzinie, ktoś niepokonany, nie do pobicia. Słowo jest skrótem ang. Greatest Of All Time, czyli mistrz wszech czasów. Początkowo występowało w kontekstach sportowych, dziś często jest po prostu określeniem kogoś wyjątkowego, bardzo dobrego w jakiejś dziedzinie. Zapisywane czasem jako G.O.A.T., występuje także w angielskiej przymiotnikowej formie "goated" w analogicznym znaczeniu oraz w polskim zdrobnieniu "goacik", a nawet wraz z emoji kozy (ang. goat oznacza właśnie kozę).
• Klasa - wyraz aprobaty i pozytywnej oceny; występuje przede wszystkim w tytule filmików "Klasa czy obciach" zamieszczanych w mediach społecznościowych. Wartościowanie pozytywne wyrazu klasa nie jest nowe, wywodzi się prawdopodobnie od wyrażenia "pierwsza klasa".
• Lowkey - "trochę, subtelnie, po cichu, do pewnego stopnia, stonowany". Zapożyczenie z angielskiego, gdzie oprócz low-key istnieje także potoczne high-key, co oznacza "intensywny". Używany do wyrażania powściągliwych, stonowanych opinii. Oba połączenia angielskie pochodzą z terminologii fotograficznej i muzycznej.
• Okpa - trwałe połączenie międzynarodowego wyrazu aprobaty OK oraz polskiego pożegnania pa, wymawiane jako okpa/ okejpa/ okipa lub z dodatkiem łącznika to [okejtopa/ okitopa]; Wyrażenie to jest zapisywane często bez spacji.
• Skibidi - Pozbawiony wyraźnego znaczenia, niemal nonsensowny termin pojawiający się często w związkach z innymi słowami i w zależności od kontekstu sugerujący coś fajnego, dziwnego, złego lub zaskakującego. Najpopularniejsze jest skibidi toilet opisujące serię wiralowych filmów o toaletach z ludzkimi głowami. Samo słowo skibidi wywodzi się od tytułu singla zespołu Little Big, a zostało spopularyzowane m.in. przez piosenkę (często wykorzystywaną na TikToku) Dom dom yes yes bułgarskiego artysty Biser Kinga (Bisera Draganova).
• Slay - (z ang. slay - 'niszczyć, gromić') świetnie, znakomicie, doskonale; określenie czegoś, co robi wrażenie albo wyrażenie podziwu dla kogoś, kto wyróżnia się atrakcyjnym wyglądem lub jakąś umiejętnością. Czasem bywa też pochwałą sposobu wykonania czegoś.
• Szacun - skrót od słowa szacunek, używany wyłącznie w mianowniku jako samodzielna wypowiedź wyrażająca podziw i uznanie.
• Szponcić/szpont - słowo używane albo z żartobliwą dezaprobatą: robić coś nie do końca właściwego i legalnego, igrać z czymś, wygłupiać się, cwaniaczyć, albo z podziwem: robić coś ciekawego, szalonego, organizować coś, flirtować. Występowało niegdyś także w gwarach miejskich i języku przestępczym ze znaczeniem 'kombinować, intrygować, powodować nieporozumienia'. Rzeczownik szpont odnosi się w zależności od kontekstu do m.in. 'zamieszania, wydarzenia, błędu lub triku'.
• Tuff - trudny, ciężki (ang. tough), dziś częściej 'atrakcyjny, imponujący, fajny', szczególnie na TikToku. Występuje w kontekstach modowych (np. 'tuff spodnie', 'megatufiaste spodnie'), ale nie tylko (np. 'giga tuff' o nowej płycie Taylor Swift). Słowo jest używane czasem także ironicznie.
• Twin - 'osoba, z którą czujemy silną więź i podzielamy upodobania; idealnie dopasowany partner, najlepszy przyjaciel / przyjaciółka'. Wyraz zapożyczony z języka angielskiego, gdzie oznacza 'bliźniaka'. Może być żartobliwym synonimem slangowych określeń, takich jak "bestie", "BBF", "bro" czy "braciak".

Jak podkreślają jurorzy, tegoroczne propozycje pokazują, że młodzieżowy język to nieustanna gra znaczeń i emocji. Wśród finalistów są zarówno wiralowe zwroty z mediów społecznościowych, jak i wyrazy z dłuższą tradycją.

W skład Jury plebiscytu wchodzą:

• prof. dr hab. Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, przewodnicząca)
• prof. dr hab. Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski)
• prof. dr hab. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński)
• Bartek Chaciński, zastępca redaktora naczelnego "Polityki"

Jurorów wspiera doradczy zespół młodzieżowy z Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży oraz przedstawiciele PWN.

Głosowanie potrwa do 30 listopada 2025 r. (do godz. 23:00). Głos można oddać na stronie sjp.pwn.pl/msr.

Wyniki plebiscytu PWN zostaną ogłoszone 8 grudnia.