Gdańsk: Nowe stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi

- Po blisko sześciu latach od ostatniej regulacji stawek musimy wprowadzić korektę opłat. Do 2023 roku system wypracowywał nadwyżki, sięgające nawet 30 milionów złotych. Jednak w 2024 roku pojawił się niedobór na poziomie 7 milionów złotych, a na koniec 2025 roku prognozujemy deficyt rzędu 43 milionów złotych, co oznacza stratę około 12 milionów złotych na koniec roku - w taki sposób decyzję o podwyżkach tłumaczy Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska.

Jako główne przyczyny wzrostu cen miasto podaje:

• Skumulowaną inflację - ok. 43%, co przełożyło się na wzrost cen usług, materiałów i energii.
• Wzrost płacy minimalnej - o blisko 80% (z 2 600 zł do 4 666 zł), co podniosło koszty firm odbierających i przetwarzających odpady.
• Większą ilość odpadów - wzrost o 12% na mieszkańca (z 401 kg rocznie w 2020 r. do 449 kg w 2025 r.).
• Zmiany związane z systemem kaucyjnym - brak równoległego wdrożenia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) spowodował spadek przychodów ze sprzedaży surowców wtórnych o ok. 20%, co oznacza stratę ok. 2,3 milionów złotych rocznie. W praktyce koszty, które powinni ponosić producenci opakowań, zostały przeniesione na mieszkańców.

Jednocześnie władze podkreślają, że bez strategicznych inwestycji sytuacja byłaby znacznie trudniejsza. Uruchomiony w 2025 roku Port Czystej Energii już teraz generuje blisko 40 milionów złotych oszczędności rocznie, a w kolejnych latach kwota ta ma jeszcze wzrosnąć. Instalacja pozwala zagospodarować odpady resztkowe po kosztach znacznie niższych niż rynkowe, co ogranicza presję na wzrost stawek. Jak zaznacza Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii, bez tej inwestycji konieczna byłaby niemal dwukrotnie większa podwyżka szacowana na 49 procent, zamiast wprowadzanej ok. 25-procentowej.

- Warto podkreślić, że instalacja pozwala zagospodarować frakcję energetyczną czarnego i żółtego pojemnika za ułamek kosztów rynkowych, co przekłada się na znaczącą poprawę efektywności całego systemu. Jestem przekonany, że przyjęty kierunek rozwoju będzie służył mieszkańcom przez wiele kolejnych lat - mówi Sławomir Kiszkurno.

Znaczące były też takie działania jak uszczelnienie systemu, czyli szerokie kontrole segregacji oraz weryfikacja deklaracji, a także edukacja ekologiczna, która zawiera w sobie programy i działania angażują całą społeczność.

- Edukacja ekologiczna ma ogromny wpływ na jakość segregacji, dlatego w Gdańsku realizujemy szkolenia dla blisko 33 tysięcy uczniów, których finałem jest wizyta w Zakładzie Utylizacyjnym i Porcie Czystej Energii. Stworzyliśmy również aplikację "Czyste Miasto Gdańska", z której korzysta ponad 64 tysiące osób - mówi Anna Wołodźko, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej. - Równolegle prowadzimy działania uszczelniające system, dzięki którym do budżetu miasta trafiło dodatkowo około 7 milionów złotych. Osiągnęliśmy to poprzez analizę dokumentacji, kontrolę deklaracji oraz firm transportujących.

Nowe stawki prezentują się następująco:

Stawki dla nieruchomości zamieszkanych:

• 1,10 zł/m² - dla lokali o powierzchni do 110 m² (obecnie 0,88 zł/m²),
• 0,20 zł/m² - dla powierzchni powyżej 110 m² (obecnie 0,10 zł/m²).

Nieruchomości niezamieszkane:

• Wzrost opłat o ok. 25% za litr pojemnika.

W praktyce oznacza to, że:

• rodzina mieszkająca w lokalu o powierzchni 65 m² zapłaci miesięcznie o 14,30 zł więcej,
• właściciel domu jednorodzinnego o powierzchni 120 m² - dzięki uldze za kompostowanie - zapłaci tylko 8,80 zł więcej.

- Mimo korekty, stawki w Gdańsku pozostaną jednymi z najniższych w regionie i wśród miast Unii Metropolii Polskich - niższe są tylko w Białymstoku - podkreśla Piotra Kryszewski. - Projekt uchwały trafi pod obrady 18 grudnia, a jeśli zostanie przyjęty, nowe stawki zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2026 roku, co ważne bez konieczności składania nowych deklaracji.