Globalne temperatury w najbliższych latach osiągną rekordy
W tym artykule:
Rekordowe temperatury na horyzoncie
Według najnowszego raportu WMO, istnieje 80-procentowe prawdopodobieństwo, że w ciągu najbliższych pięciu lat doświadczymy przynajmniej jednego roku cieplejszego niż rekordowy dotąd 2024. Co więcej, ryzyko, że średnia roczna temperatura w tym okresie wzrośnie o ponad 1,5 stopnia Celsjusza względem poziomu sprzed epoki przemysłowej, wynosi aż 86 procent.
Raport przewiduje, że średnia globalna temperatura przy powierzchni Ziemi w latach 2025-2029 będzie od 1,2 do 1,9 stopnia Celsjusza wyższa niż w latach 1850–1900. To wyraźny wzrost w porównaniu do poprzednich raportów. Jeszcze rok temu ryzyko przekroczenia poziomu 1,5 stopnia Celsjusza określano na 47 procent, a dwa lata temu na 32 procent.
„Doświadczyliśmy właśnie dziesięciu najcieplejszych lat w historii. Niestety ten raport nie daje nadziei na poprawę w najbliższym czasie, co oznacza narastający negatywny wpływ zmian klimatu na nasze gospodarki, codzienne życie, ekosystemy i całą planetę” – skomentowała Ko Barrett, zastępczyni sekretarza generalnego WMO.
Arktyka i zmiany klimatyczne. Ociepla się tu szybciej, niż w innych częściach świata
Raport zwraca uwagę na szybkie ocieplanie się Arktyki, które postępuje znacznie szybciej niż w reszcie świata. Naukowcy przewidują, że w ciągu najbliższych pięciu zim temperatura w tym regionie będzie o 2,4 stopnia Celsjusza wyższa niż w okresie 1991–2020. To ponad trzykrotnie szybsze tempo ocieplania niż średnia globalna.
Prognozy wskazują również na dalsze topnienie lodu morskiego w rejonach Morza Barentsa, Beringa i Ochockiego. Te zmiany mogą mieć poważne konsekwencje dla ekosystemów morskich oraz lokalnych społeczności, które polegają na zasobach naturalnych Arktyki.
Zmienność opadów i ekstremalne zjawiska pogodowe nasilają się
Zmiany klimatyczne wpłyną również na wzorce opadów, prowadząc do ich coraz większej zmienności regionalnej. W kolejnych 5 latach przewiduje się bardziej wilgotne warunki w północnej Europie, Sahelu, północnej Syberii, na Alasce i częściowo w Azji Południowej. Jednocześnie w dorzeczu Amazonki mogą wystąpić bardziej suche warunki.
Eksperci z WMO ostrzegają, że każdy kolejny ułamek stopnia ocieplenia zwiększa ryzyko ekstremalnych zjawisk pogodowych:
- upałów,
- intensywnych opadów,
- susz,
- topnienia lodowców,
- podnoszenia się poziomu morza.
Kluczowe pozostaje powstrzymanie trwałego wzrostu temperatury, mimo że krótkoterminowe przekroczenia progu 1,5 stopnia Celsjusza są coraz częstsze.
Ludzkość stoi przed ogromnym wyzwaniem
Zgodnie z porozumieniem paryskim, państwa zobowiązały się do ograniczenia długoterminowego wzrostu średniej globalnej temperatury powierzchni Ziemi do poziomu wyraźnie poniżej 2 stopni Celsjusza względem epoki przedprzemysłowej oraz do podjęcia starań, by nie przekroczyć progu 1,5 stopnia Celsjusza.
Środowisko naukowe wielokrotnie podkreślało, że złamanie tych granic może doprowadzić do znacznie poważniejszych konsekwencji zmian klimatu i coraz bardziej ekstremalnej pogody. Wyzwania związane z ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacją do zmieniającego się klimatu stają się coraz bardziej palące.
Raport WMO nie pozostawia złudzeń co do skali wyzwań, przed którymi stoi ludzkość. Konieczne są zdecydowane działania na rzecz ochrony klimatu, aby zminimalizować negatywne skutki dla przyszłych pokoleń.
