Koniec rozwoju komunikacji Aglomeracji Wałbrzyskiej? Nowe połączenia z Wałbrzychem, ale część istniejących do likwidacji

W 2012 roku Wałbrzych zakupił 20 własnych nowych autobusów komunikacji miejskiej i na bazie odrębnych porozumień z gminami powiatu wałbrzyskie autobusy ruszyły najpierw do

• Jedliny-Zdroju (linia nr 5)
• i Szczawna-Zdroju (5, 18), a potem sukcesywnie niemal do wszystkich gmin powiatu:
• Boguszowa-Gorc (Boguszowa, Gorc i Starego Lesieńca przez Kuźnice, a nawet do Dzikowca) - (2),
• Głuszycy Górnej (5),
• Starych Bogaczowic (w tym Strugi i Gostkowa) - (8),
• Mieroszowa (w tym do Andrzejówki oraz do Mieroszowa oraz przygranicznego Golińska - a nawet od kwietnia 2017 na terytorium Czech do Mezimesti) - (15 i 12),
• Walimia (w tym Rzeczki i Dziećmorowic) (5 i 11).
• Jedyną gminą, która nie skorzystała z tej możliwości była Gmina Czarny Bór,
• a jedynym stworzonym i zawieszonym kursem był wakacyjny dojazd linii nr 5 do Zagórza Śląskiego w Gminie Walim, który działał tylko w wakacje 2016 i nie zyskał trwałej aprobaty mieszkańców Zagórza i jej włodarzy.

- Od 13 lat z inicjatywy Romana Szełemeja, prezydenta Wałbrzycha, z włodarzami sąsiadującymi z Wałbrzychem gmin tworzona jest komunikacja miejska, która uzupełniona przez przewoźników świadczących usługi w przewozach osobowych - pozamiejskich przewoźników - stworzyła pewną sieć komunikacyjną, która - nawet jak oponenci mówią - funkcjonuje dobrze. Może nie wszystkich zadowala, ale funkcjonuje - podsumował Wiesław Mąka członek Zarządu Powiatu Wałbrzyskiego podczas wystąpienia na listopadowej sesji Rady Miasta Wałbrzycha.

Wałbrzych opłacał te przejazdy autobusów w granicach swoich, a gminy przyjmujące dopłacały za przejazd po własnym terytorium. W 2024 roku włodarze Wałbrzycha zaczęli rozmawiać z partnerami z Powiatu Wałbrzyskiego o wsparciu finansowym komunikacji wałbrzyskiej wyjeżdżającej poza Wałbrzych.

Włodarze Aglomeracji Wałbrzyskiej zapowiadali dalszy rozwój połączeń międzygminnych, a nawet między powiatami (mowa m.in. o Świdnicy, Świebodzicach i Dobromierzu), a także rozwoju infrastruktury w kontekście budowy wałbrzyskiego Centrum Przesiadkowego i dofinansowań FEnIKS na lata 2021-2027. Rokowania te stopniowo zmieniły się po wzroście kosztów komunikacji po pandemii i zakupie nowego taboru przez Wałbrzych.

Podczas listopadowej sesji Rady Miejskiej Wałbrzycha zdecydowano o poszerzeniu ograniczonego w październiku katalogu przystanków wałbrzyskich dostępnych dla komunikacji prywatnej dojeżdżającej spoza Wałbrzycha.

Głos zabrali też włodarze gmin sąsiednich, które z komunikacji wałbrzyskiej korzystają i dopłacają do jej funkcjonowania.

- Jedną z podwalin scalających powstałą Aglomerację Wałbrzyską był wspólny transport. Dzisiaj na kanwie podjętej przez państwa [Radę Gminy Wałbrzych] uchwały jedna z gmin rozważa rezygnację z tego transportu i obawiam się, że w ślad za nią taką decyzję mogą podjąć inne gminy. Czy to będzie początek końca projektu, o którym mówiła cała Polska i z którego byliśmy tak dumni? - pytał retorycznie Roman Głód, burmistrz Głuszycy.

Podkreślał on wagę krótkiego i relatywnie taniego transportu na rozwój wałbrzyskich szkół (m.in. 4 LO i ZS nr 5) oraz uczelni, a także wskazywał, że dzięki temu transportowi możliwy jest też dojazd studentów do Wrocławia. Bez dogodnej komunikacji z Wałbrzychem do tutejszych szkół nie dojedzie młodzież z peryferii powiatu. Podobnie jest z dostępnością wałbrzyskich szpitali i urzędów dla 8 tys. mieszkańców Głuszycy i innych zamieszkujących region wykluczonych komunikacyjnie.

Burmistrz wskazał też, że trwają rozmowy dotyczące stworzenia nowej linii komunikacyjnej Wałbrzycha łączącej Głuszycę i Jedlinę-Zdrój z Piaskową Górą w Wałbrzychu i tutejszym szpitalem.

Gmina Walim, reprezentowana na sesji przez wójta Adama Hausmana zdecydowała się z dalszej współpracy zrezygnować, lub też ją ograniczyć. Gmina ta do tej pory w 100% obsługiwana była przez transport wałbrzyski. Jednak sytuacja się zmieniła.

- Kiedy kilkanaście lat temu podpisywaliśmy porozumienie, z komunikacji publicznej ok. korzystało 18% mieszkańców gminy Walim - obecnie według badań jest to 8%. Liczba mieszkańców korzystających z komunikacji publicznej zmalała. Mamy 11 kursów do Walimia i Rzeczki, 11 do Dziećmorowic i 4 kursy linii nr 11 do Starego Julianowa. Na niektórych kursach w autobusie stuosobowym jedzie jedna osoba albo dwie. Mamy jeszcze dwie linie komunikacyjne wewnętrzne z Glinna i Michałkowej przez Zagórze Śląskie i Niedźwiedzicę do Wałbrzycha, która do niedawna zatrzymywała się na pętli na Rusinowej, obecnie takich uprawnień nie ma. I druga, z Rzeczki i Walimia do Zagórza Śl., jest skomunikowana z pociągiem - mówi Adam Hausman, wójt Walimia.

Jak zaznaczył, kontrola NIK wskazała, że gmina nie może organizować kolejnych przejazdów, jeśli będzie korzystać z komunikacji wałbrzyskiej.

- Jesteśmy zmuszeni zrezygnować z komunikacji miasta Wałbrzycha i będę prosił radę miejską Wałbrzycha o uchwałę zezwalającą, aby komunikacja organizowana przez gminę Walim mogła się zatrzymywać na tym przystanku. Prawdopodobnie od 1 stycznia będziemy mieli własną, skomunikowaną z przystankiem na ul. Głuszyckiej w Rusinowej, zupełnie inaczej zbudowaną. Autobusy będą trochę inne, będzie to bardzo trudne, ale nie mamy wyjścia, musimy się dostosować do prawa, a nasi mieszkańcy są przystosowani do luksusów i autobusów. Nie mówiąc o aspektach finansowych - płacimy do kasy miasta 1,5 mln zł rocznie i myślę, że zrobimy to taniej - precyzował wójt. Wałbrzyski transport nie dojeżdżał do Glinna, Niedźwiedzicy, czy Michałkowej, a gminny ma szansę to zrobić.

Gotowość poszerzenia rozkładu jazdy linii nr 2 do Boguszowa-Gorc wyraża w swoich pismach burmistrz, który nie był obecny na wałbrzyskiej sesji.

Ilona Bujalska, burmistrz Jedliny-Zdroju podkreślała wagę wałbrzyskiego transportu dla jej gminy. Przez Jedlinę przejeżdża linia nr 5 jadąca tam docelowo i do Głuszycy oraz Walimia.

- Jedlina jest w wyjątkowej sytuacji ponieważ przez nasze miasto jedzie aż 29 kursów linii nr 5, to jest bardzo dużo. Z tych kursów nasi mieszkańcy korzystają. Zbadaliśmy potoki, 2/3 tych kursów jedzie także do Walimia i do Głuszycy - mówiła pani burmistrz wskazując wagę połączeń do Wałbrzycha. Gmina płaci rocznie za dojazd ok. 1,5 mln zł rocznie.

Jak zaznaczał prezydent Roman Szełemej, jeśli pozostałe gminy chcą więcej kursów, będą musiały więcej zapłacić.

- Pan burmistrz Boguszowa-Gorc i pan burmistrz Roman Głód wnioskują o kolejne kursy i to jest do spełnienia - wyjaśniał prezydent Wałbrzycha. Zapowiadał też gotowość rozpoczęcia komunikowania Wałbrzycha ze Świdnicą przez Świebodzice.

Zaznaczał też, że po wycofaniu linii nr 5 do Walimia około jednej trzeciej kursów straci Jedlina-Zdrój. Prezydent radził włodarzom Jedliny-Zdroju i Głuszycy, aby porozumieli się w tej sprawie między sobą. Wałbrzych dopłaca do komunikacji miejskiej ok. 60 mln zł, również do komunikacji poza gminę. Tak było przez ostatnie 13 lat. Teraz konieczne będą nowe uzgodnienia i może też większe wsparcie powiatu.

- Koszty połączeń nie mogą obciążać mieszkańców Wałbrzycha - podkreślił Roman Szełemej.