Kraków: Czy mieszkańcy wiedzą, co znaczy szponcić, OKPA i skibidi?

Jakub i Oksana, z którymi spotkaliśmy się na ul. Krupniczej przyznali, że nie znają wszystkich słów, o które je pytaliśmy. Problem w tym, że definicje niektrórych z nich są dość mało konkretne. Na przykład mówiąc "skibidi" wyrażamy emocje, aby zasygnalizować, że coś jest atrakcyjne. Choć na początku definicji tego słowa czytamy, że jest to "słowo pozbawione znaczenia".

- No właśnie, dlatego może ono mieć wiele definicji i tak naprawdę każda będzie dobra - mówi Jakub.

Z kolei Oksana na słowo "okpa" zareagowała ze zdziwieniem.

- Pierwsze słyszę - mówiła nastolatka.

Kiedy powiedzieliśmy jej, że to połączenie angielskiego "ok" z polskim "pa", przyznała, że niegdy nie słyszała takiego określenia łączącego aprobatę z pożegnaniem.

Oksana nie miała za to problemu ze zdefiniowaniem słowa "lowkey".

- To jest określenie czegoś co mi się podoba, ale tak nie do końca, tak połowicznie - dodała Oksana.

Później przepytaliśmy dwie Aleksandry. Najbardziej spodobało im sią słowo "szponcić".

- Używam tego słowa kiedy mój pies rozrabia - mówiła Aleksandra.

Największe trudności miał pan Jarosław, który przyznaje, że okres młodzieńczy ma już dawno za sobą. Słowo "skibidi", "goat" czy "slay" brzmiały dla niego egzotycznie.

- Nie mam pojęcia co one oznaczają, język współczesnej młodzieży to nie moja bajka - mówił.

Najlepiej ze słowami kandydującymi do Młodzieżowego Słowa Roku 2025 poradził sobie Jurek, który znał definicie prawie wszystkich zwrotów, o które go zapytaliśmy.

Pierwszy etap dziewiątego plebiscytu PWN - Młodzieżowe Słowo Roku 2025 - jest już za nami! Dzięki zaangażowaniu głosujących do plebiscytowej bazy trafiło tysiące ciekawych słów i wyrażeń, spośród których jury wyłoniło finałową piętnastkę. Teraz czas na kolejną rundę - można już głosować na swoje ulubione słowo! Organizator plebiscytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, czeka na głosy tylko do 30 listopada.

Oto finałowa lista 15 słów i wyrażeń (w kolejności alfabetycznej). Definicje i przykłady użycia każdego z finałowych słów można znaleźć w Galerii Młodzieżowych Słów Roku 2024.

• 67 - idiom liczbowy o nieustalonym, kontekstowym znaczeniu (zapisywany także jako: 67, 6-7, six seven, sześć siedem) wywodzący się z utworu Skrilla "Doot Doot"; zyskał popularność dzięki wielokrotnie edytowanym klipom sportowym, zwłaszcza z udziałem koszykarza LaMelo Balla (wzrost 6'7") oraz wiralowym nagraniom chłopca krzyczącego "six-seven" i poruszającego rytmicznie rękami w górę i dół (mem "6 7 Kid"); W zależności od kontekstu 6 7 może być żartem, sygnałem radości, wyrazem ekscytacji lub tylko podtrzymywać komunikacyjny kontakt.
• brainrot - określenie specyficznych treści tworzonych przez użytkowników TikToka, którzy są nieustannie "podłączeni" do mediów społecznościowych. Słowo wywodzi się z języka angielskiego, gdzie oznacza 'gnicie mózgu' i nazywa praktykę generowania i pochłaniania treści (obrazowych lub językowych) o charakterze wyłącznie rozrywkowym, wiralowym, memicznym, niemających określonego znaczenia i celu.
• bro - 'kolega, ziomek, bliski znajomy, prawie jak brat'. Skrót angielskiego słowa "brother".
• freaky - ang. 'dziwaczny, osobliwy, trochę przerażający'; określenie używane przez młodych ludzi do opisu czegoś dziwnego, ekscentrycznego, groteskowego lub przekraczającego normy estetyczne i społeczne. Może odnosić się do osoby, stylu, zachowania, sytuacji lub treści internetowej, która zaskakuje czymś nietypowym (por. "trochę freaky", "freaky vibe", "freaky girl".
• FR - naprawdę' (skrót od ang. for real), używane twierdząco lub ironicznie ('no naprawdę?'), również w znaczeniu 'zgadzam się', czasem w formie 'fr fr'.
• GOAT - najlepszy/ najlepsza w jakiejś dziedzinie, ktoś niepokonany, nie do pobicia'. Słowo jest skrótem ang. Greatest Of All Time, czyli mistrz wszech czasów. Początkowo występowało w kontekstach sportowych, dziś często jest po prostu określeniem kogoś wyjątkowego, bardzo dobrego w jakiejś dziedzinie. Zapisywane czasem jako G.O.A.T., występuje także w angielskiej przymiotnikowej formie "goated" w analogicznym znaczeniu oraz w polskim zdrobnieniu "goacik", a nawet wraz z emoji kozy (ang. goat oznacza właśnie kozę).
• klasa - wyraz aprobaty i pozytywnej oceny; występuje przede wszystkim w tytule filmików "Klasa czy obciach" zamieszczanych w mediach społecznościowych. Wartościowanie pozytywne wyrazu klasa nie jest nowe, wywodzi się prawdopodobnie od wyrażenia "pierwsza klasa".
• lowkey - trochę, subtelnie, po cichu, do pewnego stopnia, stonowany'. Zapożyczenie z angielskiego, gdzie oprócz low-key istnieje także potoczne high-key 'intensywny'. Używany do wyrażania powściągliwych, stonowanych opinii. Oba połączenia angielskie pochodzą z terminologii fotograficznej i muzycznej.
• OKPA - trwałe połączenie międzynarodowego wyrazu aprobaty OK oraz polskiego pożegnania pa, wymawiane jako okpa/ okejpa/ okipa lub z dodatkiem łącznika to [okejtopa/ okitopa]; Wyrażenie to jest zapisywane często bez spacji.
• skibidi - słowo pozbawione znaczenia, wyrażające jedynie emocje mówiącego. Używane, by zasygnalizować - w zależności od kontekstu - że coś jest atrakcyjne, ciekawe, śmieszne, dziwne, pokręcone, ogólnie super.
• slay - (z ang. slay - 'niszczyć, gromić') świetnie, znakomicie, doskonale; określenie czegoś, co robi wrażenie albo wyrażenie podziwu dla kogoś, kto wyróżnia się atrakcyjnym wyglądem lub jakąś umiejętnością. Czasem bywa też pochwałą sposobu wykonania czegoś.
• szacun - skrót od słowa szacunek, używany wyłącznie w mianowniku jako samodzielna wypowiedź wyrażająca podziw i uznanie.
• Szponcić/szpont - słowo używane albo z dezaprobatą: robić coś niewłaściwego, złego, szkodliwego, igrać z czymś, wygłupiać się, cwaniaczyć, albo z podziwem: robić coś ciekawego, szalonego, organizować coś, flirtować. Występowało niegdyś także w gwarach miejskich i języku przestępczym ze znaczeniem 'kombinować, intrygować, powodować nieporozumienia'. Rzeczownik szpont odnosi się w zależności od kontekstu do m.in. 'zamieszania, wydarzenia, błędu lub triku'.
• tuff - trudny, ciężki (ang. tough), dziś częściej 'atrakcyjny, imponujący, fajny', szczególnie na TikToku. Występuje w kontekstach modowych (np. 'tuff spodnie', 'megatufiaste spodnie'), ale nie tylko (np. 'giga tuff' o nowej płycie Dawida Podsiadły). Słowo jest używane czasem także ironicznie.
• twin - osoba, z którą czujemy silną więź i podzielamy upodobania; idealnie dopasowany partner, najlepszy przyjaciel / przyjaciółka'. Wyraz zapożyczony z języka angielskiego, gdzie oznacza 'bliźniaka'. Może być żartobliwym synonimem slangowych określeń, takich jak "bestie", "BBF", "bro" czy "braciak".