Lubuskie: Miliony na czartery, brak analizy alternatywy

Cała sprawa zaczęła się 16 września. Mieszkaniec naszego miasta złożył do Marszałka oficjalny wniosek w trybie art. 241 KPA. To normalna procedura, którą może wykorzystać każdy obywatel. W piśmie napisał, że nie zgadza się na dalsze finansowanie dopłat do połączeń lotniczych z Babimostu. Przypomniał, że w 2025 roku kwota na ten cel wyniosła 34,8 miliona złotych i założył, że podobna suma trafi do planu finansowego na rok 2026.

W swoim wniosku szczegółowo opisał, dlaczego uważa obecny system za niekorzystny. Pokazał, że dopłaty do lotów wzmacniają przede wszystkim ruch wylotowy. Pieniądze publiczne trafiają do linii lotniczych i zagranicznych kurortów, między innymi do Egiptu, bo właśnie tam województwo dofinansowywało czartery. Mieszkaniec zauważył, że z punktu widzenia regionu taki model promocji oznacza jedno: publiczne środki dosłownie wylatują z województwa, a lokalne firmy mają z tego znikomy pożytek.

W swojej propozycji zaproponował coś innego. Chciał, aby wprowadzono Lubuski Bon Turystyczny. Jego zdaniem bon sprawia, że pieniądze zostają w regionie, bo można go zrealizować wyłącznie w obiektach noclegowych i usługach działających w Lubuskiem. To oznacza realne wsparcie hoteli, pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych i lokalnych gastronomii.

W piśmie znalazły się także szczegółowe wyliczenia. Mieszkaniec przyjął wartość bonu na poziomie 300 zł, minimalnie dwie noce i średnio 2,5 doby pobytu. Według jego symulacji wprowadzenie programu mogłoby przełożyć się na około 116 tysięcy bonów, niemal 290 tysięcy noclegów i ponad 110 milionów złotych dodatkowych wydatków w regionie. Autor wniosku podparł swoje dane przykładami z Podlaskiego Bonu Turystycznego oraz dokumentami NIK i Komisji Europejskiej, które ostrzegały przed ryzykiem nielegalnej pomocy publicznej przy finansowaniu lotnisk i przewoźników.

Innymi słowy, mieszkaniec pokazał urządowi gotową, policzoną alternatywę.

Odpowiedź przyszła dopiero 7 listopada. Pod dokumentem podpisał się Arkadiusz Mieczyński, dyrektor Departamentu Infrastruktury Transportowej. Urząd napisał, że połączenia lotnicze są ważne dla regionu, wpływają na jego rozwój, otwierają go na świat i przyciągają inwestorów. W piśmie pojawiła się również informacja, że lotnisko w Babimoście zanotowało wzrost liczby pasażerów o 149,3 procent względem 2019 roku.

I to w zasadzie wszystko.

W odpowiedzi nie ma ani jednego zdania odnoszącego się do konkretów, które mieszkaniec przedstawił na kilku stronach. Urząd nie odniósł się do wyliczeń dotyczących bonu, nie porównał efektów ekonomicznych obu modeli, nie ocenił, czy przesunięcie środków jest możliwe, i nie odpowiedział na argument o wyprowadzaniu publicznych pieniędzy poza województwo. Nie ma też żadnej informacji o ryzyku pomocy publicznej, które mieszkaniec dokładnie opisał i udokumentował.

Na końcu pisma urząd napisał jedynie, że wnioski dotyczące budżetu należy kierować do Zarządu Województwa. Jednocześnie urząd sam tego wniosku do Zarządu nie przekazał. Dla mieszkańca oznacza to, że jego pismo w praktyce nie zostało w żaden sposób merytorycznie rozpatrzone.

Z tej korespondencji wyłania się prosty obraz. Mieszkaniec przygotował obszerny dokument z argumentami, przykładami i wyliczeniami. Urząd odpowiedział ogólnie, bez analizy i bez odniesienia do liczb. Brakuje informacji, czy pomysł bonu turystycznego zostanie w ogóle omówiony podczas prac nad budżetem. Nie ma też sygnału, że wniosek zostanie rozpatrzony przez Zarząd, do którego urząd odesłał mieszkańca.

W praktyce oznacza to, że urząd idzie dalej własnym torem i w 2026 roku najprawdopodobniej znowu wyda dziesiątki milionów złotych na dopłaty do połączeń lotniczych, w tym na czartery do Egiptu i innych zagranicznych kierunków. Pomysł mieszkańca pokazał, że pieniądze mogłyby zostać w regionie i pracować na rzecz lubuskich firm. Na razie jednak urząd marszałkowski nie wykazał zainteresowania tą propozycją, choć dotyczy ona jednego z największych wydatków promocyjnych województwa.