Nadchodzi kryzys na rynku owoców. Ceny malin, wiśni i jabłek szybują w górę

Według Światowego Stowarzyszenia Producentów Jabłek (WAPA), zapasy jabłek w Polsce na początku czerwca 2025 roku były aż o 40% niższe rok do roku. To alarmujące dane, zwłaszcza że jeszcze na początku 2025 roku spadki te oscylowały w granicach kilkunastu procent.

Tak gwałtowne zmniejszenie dostępności jabłek sprawia, że krajowy bilans staje się coraz bardziej napięty, co może przełożyć się na wyższe ceny i ograniczoną podaż.

Sytuacja nie wygląda lepiej w przypadku owoców pestkowych. Główny Urząd Statystyczny informował o poważnych uszkodzeniach w uprawach, w tym wiśni, spowodowanych przez lokalne przymrozki. Chociaż oficjalne dane GUS dotyczące krajowych zbiorów dopiero się ukażą, Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) już przedstawił swoje prognozy dla Polski.

Według USDA, łączne zbiory wiśni i czereśni w Polsce w czerwcu 2025 roku mogą wynieść zaledwie 115 tysięcy ton. Oznaczałoby to spadek o 30% rok do roku, po wcześniejszym 35-procentowym spadku w zbiorach wiśni odnotowanym w 2024 roku. To wyraźny sygnał pogarszającej się sytuacji w sektorze owoców pestkowych.

Należy podkreślić, że problem ograniczonej podaży nie dotyczy wyłącznie Polski. Serbia, kluczowy producent owoców w regionie, również zmaga się z podobnymi wyzwaniami. Według Serbskiego Urzędu Statystycznego (za S&P Global), tegoroczne zbiory wiśni w Serbii mogą wynieść zaledwie 79 tysięcy ton, co oznacza spadek o 35% rok do roku. Jest to kontynuacja trendu spadkowego, po 5-procentowym spadku w 2024 roku, odnotowanym przez Eurostat.

Wszystkie te czynniki – drastyczny spadek zapasów jabłek, prognozowane obniżki zbiorów owoców pestkowych w Polsce oraz podobne problemy w krajach sąsiadujących – rysują obraz roku 2025 jako okresu poważnych wyzwań dla rynku owoców.

Rynek owoców jagodowych i wiśni w Polsce doświadcza znacznych podwyżek cen, napędzanych niskimi zapasami i prognozowanymi spadkami zbiorów. Sytuacja ta dotyczy zarówno świeżych owoców, jak i mrożonek, a wpływ na nią mają również czynniki międzynarodowe.

Ceny mrożonych wiśni w czerwcu 2025 roku poszybowały w górę o ponad 90% rok do roku. Taki wzrost sugeruje, że ceny skupu świeżych wiśni również pójdą w górę. Podobnie wygląda sytuacja z malinami – mrożonki, zarówno z Polski, jak i Serbii, były w czerwcu droższe o ponad 40% w porównaniu do ubiegłego roku.

Warto zaznaczyć, że na rynku malin silnie rośnie konkurencja, a Ukraina stała się największym dostawcą mrożonych malin do Unii Europejskiej. Niemniej jednak tegoroczne przymrozki dotknęły również Serbię i Ukrainę, co może nieco złagodzić presję konkurencyjną.

Ograniczona podaż wybranych surowców zaostrza konkurencję w skupie wszystkich owoców. W połowie czerwca ceny skupu truskawek do mrożenia (bez szypułki) były wyższe o ponad 90% rok do roku, według Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW). Rosnące ceny przetworów wskazują również na wzrost cen czarnych porzeczek.

Dodatkowo, sektor porzeczek stoi przed nowym wyzwaniem – obniżeniem dopuszczalnego poziomu acetamiprydu z 0,2 do 0,01 mg/kg, zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej, które wejdzie w życie w sierpniu 2025 roku. Ta zmiana może znacząco wpłynąć na handel tymi owocami.

Choć na początku sezonu roczna dynamika cen jabłek była niższa od oczekiwań, koniec drugiego kwartału 2025 roku przyniósł wyraźne ożywienie. Niska podaż i niepewność co do tegorocznych zbiorów spowodowały, że tylko w czerwcu ceny sprzedaży jabłek wzrosły o ponad 20%, a na koniec miesiąca były aż o 60% wyższe rok do roku (wg MRiRW).

Czytaj też: Najlepszy moment na bardzo zdrowy, pyszny, ale zapomniany polski owoc

Niestety, polski koncentrat jabłkowy od kilku miesięcy notuje spadki cen. W czerwcu 2025 roku cena spadła o jedną czwartą od szczytów z października 2024 roku, osiągając poziom 1,9 EUR/kg. Na niekorzyść rynku jabłek działa również spadek notowań soku pomarańczowego, związany z oczekiwaniem na lepsze zbiory pomarańczy w Brazylii.

Na koniec analitycy PKO Banku Polskiego dzielą się prognozami. Ich zdaniem niskie zbiory w 2025 u głównych europejskich graczy będą oddziaływać na wzrost cen owoców jagodowych i pestkowych.

„Niepewnością pozostaje skala strat przymrozkowych w uprawach jabłoni – GUS poda wstępny szacunek zbiorów w 2025 na koniec lipca – niemniej niski poziom zapasów będzie wsparciem dla cen jabłek w 3 kwartale 2025. Na rynku utrzymuje się duża niepewność związana z geopolityką, a spadki cen na rynku soków mogą zagrozić dynamice cen”.