Kiedy światło odsłania nierówności...
Remont ratusza, kosztujący blisko 640 tys. zł (z czego 500 tys. pochodziło z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków), obejmował odnowienie elewacji, prace blacharskie, balkon, cokół oraz instalację odgromową. Efektem ubocznym renowacji okazała się jednak... dyskusja o tym, jak właściwie powinien wyglądać zabytkowy tynk.
W świetle dziennym ratusz prezentuje się dobrze, lecz po zmroku podświetlona fasada ujawnia liczne nierówności. To wzbudziło niezadowolenie części mieszkańców i falę komentarzy w internecie. W dyskusję włączyła się m.in. Monika Bogdanowska, konserwator dzieł sztuki, była małopolska konserwator zabytków, która zwróciła uwagę, że nie tyle sama nierówność tynków, ile zastosowane oświetlenie było największym błędem projektowym.
Są w KGW. Oto co mówią o zaangażowaniu młodzieży
Radni: tylko ekspertyza NID zakończy spór
Podczas spotkania z mediami radni z obu klubów koalicyjnych zapowiedzieli, że będą wnioskować o zlecenie profesjonalnej opinii Narodowemu Instytutowi Dziedzictwa.
Radny Maciej Tokarz podkreślił, że wyjaśnienia burmistrza nie rozwiewają wątpliwości.
- Wydaje się, że zarówno elewacja, jak i sam projekt oświetlenia nie zostały przygotowane prawidłowo. Eksperci wskazują, że obecne podświetlenie nie jest profesjonalnym sposobem iluminowania zabytków. Chcemy, by niezależna instytucja oceniła projekt, wykonanie i zgodność prac ze sztuką konserwatorską - mówi radny.
Radny przypomniał też, że jeśli burmistrz nie zdecyduje się sam złożyć wniosku do NID, Rada Miasta może zlecić ekspertyzę stosowną uchwałą.
Radny Szymon Fatla zwrócił uwagę na brak reakcji urzędu, zanim pojawiła się burza w mediach społecznościowych:
- Niepokojące jest to, że dopiero po internetowej dyskusji okazało się, że coś jest nie tak. Sam urząd przyznał już, że oświetlenie wymaga korekty. Jeśli wcześniej były sygnały od mieszkańców i ekspertów, trzeba było reagować od razu - zaznacza.
Radni podkreślają, że ratusz jest jednym z niewielu tak wartościowych zabytków w mieście i musi być traktowany ze szczególną starannością, tak jak ma to miejsce w przypadku oświetlenia kościołów św. Anny czy św. Katarzyny.
Monika Bogdanowska: "To nie jest dobre"
Na prośbę dziennikarzy głos zabrała ponownie Monika Bogdanowska, która oceniła sytuację jednoznacznie.
- Wiemy już, że obiektów architektury nie oświetla się od dołu takim efektownym światłem. To zawsze źle wygląda i jest ahistoryczne. Jeżeli projekt przewidział taką iluminację, to był błąd - stwierdziła.
Odniosła się też do kwestii samej elewacji:
- Mamy sprzeczne informacje: jedni mówią, że historyczne tynki były chronione, inni, że ich nawet nie przebadano. Sam sposób wyłatania ubytków na tynkach, co jest widoczne na zdjęciach, nie jest dobry. Natomiast prawdą jest, że my od historycznych tynków i struktór nie oczekujemy idealnej gładzi. Ale chodzi o to jak bardzo jest to koślawe - dodała.
Bogdanowska podkreśliła, że aby wydać pełną opinię, musiałaby zobaczyć projekt, dokumentację konserwatorską i zakres prac.
Burmistrz: Nie boję się ekspertyzy
Grzegorz Watycha od samego początku utrzymuje, że remont był przeprowadzony prawidłowo. zgodnie z projektem, który został zatwierdzony przez konserwatora zabytków. Ponadto prace były wykonywane pod nadzorem służb wojewódzkiego urzędu ochrony zabytków.
- Tam nic się nie stało, co byłoby niezgodne z przepisami czy zaleceniami konserwatorskimi - mówi burmistrz Nowego Targu. - Dzisiaj jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że współczesne tynki i elewacje są praktycznie gładkie. A kiedyś, 100 lat temu, ze względu na narzędzia robotników nie było możliwości wykonania tak gładkiej ściany. Taka była intencja, by zachować oryginalny wygląd ścian ratusza.
Burmistrz podkreśla, że nie obawia się żadnej ekspertyzy, bo prace były prowadzone pod nadzorem służb konserwatorskich.
- Sięgnęliśmy po projektanta i inspektora nadzoru, którzy mają uprawnienia do realizacji zadań na obiektach zabytkowych. Projektant i inspektor nie zgadza się z zarzutami o niewłaściwie działanie, broni swojego dobrego imienia. Ja polegam na jego fachowości - mówi Grzegorz Watycha.
Burmistrz już wcześniej przyznał, że oświetlenie przy ratuszu mogło być zbyt mocne. Natężenie oświetlenia zostało już zmniejszone.
Co dalej?
Radni jeszcze w tym miesiącu mają skierować formalny wniosek o zlecenie ekspertyzy NID. Jeśli burmistrz się na to nie zdecyduje, tematem zajmą się komisje Rady Miasta, a ostateczną decyzję może podjąć cała rada.
Celem - jak podkreślają - nie jest polityczna walka, lecz rzetelne wyjaśnienie, czy remont wykonano zgodnie ze sztuką konserwatorską i czy miasto nie naraziło się na straty.
Dla Nowego Targu to kluczowa kwestia: ratusz jest wizytówką miasta, a jego obecny wygląd - szczególnie po zmroku - wciąż dzieli mieszkańców. Ekspertyza Narodowego Instytutu Dziedzictwa może być pierwszym krokiem do zamknięcia tego sporu.
