Opole: Żarłoczny drapieżnik pojawił się w polskich stawach

W połowie lipca, podczas rutynowych badań ichtiologicznych, pracownicy Zespołu Opolskich Parków Krajobrazowych po raz pierwszy odkryli obecność w Stobrawskim Parku Krajobrazowym trawianki (Percottus glenii).

Ryba trawianka, inwazyjny gatunek obcy, stanowi poważne zagrożenie dla lokalnych ekosystemów. Jest to organizm, który został przeniesiony przez człowieka, celowo lub przypadkowo, poza swój naturalny zasięg występowania.

W nowym środowisku, jak to ujmuje Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych, "urywa się z łańcucha" - co oznacza, że pozbawiona jest większości chorób, pasożytów i wyspecjalizowanych naturalnych wrogów. Taka sytuacja prowadzi do przerażających konsekwencji dla rodzimych gatunków.

Trawianka, pochodząca z Dalekiego Wschodu, stanowi doskonały przykład takiego drapieżnika. W połowie XX wieku została zawleczona do europejskiej części Rosji, skąd dynamicznie rozszerza swój zasięg na zachód, pokonując nawet kilkadziesiąt kilometrów rocznie.

W dużych rzekach obecność tej szczególnej ryby często pozostaje niezauważona, częściowo dzięki drapieżnictwu okoni i szczupaków, które ograniczają jej populację.

Sytuacja diametralnie zmienia się, gdy trawianka trafia do małych, zarośniętych stawów. Te spokojne zbiorniki, będące domem dla niezliczonych kijanek żab, larw traszek i różnorodnych bezkręgowców wodnych, stają się łatwym celem dla tego żarłocznego drapieżnika.

Mimo swoich niewielkich rozmiarów, trawianka posiada "wielką, zębatą paszczę", za pomocą której szybko eliminuje lokalne populacje. W pierwszej kolejności giną bezkręgowce, a następnie płazy. ZOPK zauważa, że "w miejscu, gdzie na kilometry rozbrzmiewało kumkanie i rechot, teraz panuje cisza, mimo że na pierwszy rzut oka nic się nie zmieniło". Taki dramatyczny scenariusz miał miejsce w Stobrawskim Parku Krajobrazowym.

Walka z trawianką jest niezwykle trudna, ponieważ gatunek ten wykazuje niezwykłą odporność - potrafi przetrwać nawet całkowite wyschnięcie lub przemarznięcie zbiornika. Co istotne, ustawa o inwazyjnych gatunkach obcych z 2021 roku nakłada na gminy i zarządców terenów obowiązek zwalczania tego gatunku.

Przyrodnicy mają nadzieję, że dzięki podjętym działaniom, żabie kumkanie powróci do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego. Jeśli ktokolwiek natknął się lub złowił trawiankę w tym parku, jest proszony o pilne zgłoszenie miejsca i czasu zdarzenia.