Ostatni taki książę. Tragiczny koniec Przemysława Cieszyńskiego
Przemysław II Cieszyński to jeden z bardziej znanych Piastów śląskich, żyjących w XV wieku. Choć rządził małym księstwem, potrafił umiejętnie lawirować między potężnymi sąsiadami, którzy nie zawsze dobrze mu życzyli. Jak wyglądało panowanie Przemysława II?
Przemysław II Cieszyński
Początki rządów Przemysława II Cieszyńskiego
Przemysław II był trzecim synem Bolesława I Cieszyńskiego i Eufemii Mazowieckiej. Po śmierci ojca w 1431 roku, młody książę objął formalnie władzę w Księstwie Cieszyńskim, jednak faktyczne rządy sprawowała jego matka i starsi bracia.
W 1442 roku doszło do podziału ojcowskiego dziedzictwa, w wyniku którego Przemysław uzyskał część ziem cieszyńskich, bielskich i skoczowskich. Jednak dopiero śmierć matki w 1447 roku umożliwiła mu pełne przejęcie władzy nad swoim dziedzictwem.
Sojusze i pierwsze wyzwania
Od początku swojej działalności politycznej Przemysław II Cieszyński starał się angażować w szersze sprawy międzynarodowe. Poparł Polskę w sporze o Siewierz, co przyniosło mu korzyści finansowe w postaci 500 grzywien srebra od Wacława I.
Książę starał się również utrzymywać dobre stosunki z Czechami, wspierając narodowego króla Jerzego z Podiebradów. W 1454 roku w Cieszynie gościł Elżbietę Rakuszankę, przyszłą żonę Kazimierza IV Jagiellończyka, co świadczy o jego zaangażowaniu w budowanie dobrych relacji z Jagiellonami.
Po śmierci brata Bolka II w 1452 roku, Przemysław przejął opiekę nad bratankiem Kazimierzem. Dzięki temu zyskał znaczącą kontrolę nad księstwem, co pozwoliło mu prowadzić bardziej niezależną politykę.
W 1460 roku objął dodatkowe ziemie głogowskie i ścinawskie po śmierci kolejnego brata, Władysława. W tym samym roku poślubił Annę Mazowiecką, z którą miał jedynie córkę Jadwigę, co w przyszłości utrudniło dziedziczenie jego ziem.
Rozgrywki międzynarodowe
Jednym z największych osiągnięć Przemysława II Cieszyńskiego było pośredniczenie między Polską a Czechami. W 1462 roku podczas spotkania w Głogowie książę przyczynił się do zawarcia porozumienia, które miało wpływ na późniejsze objęcie tronu czeskiego przez Jagiellonów. W uznaniu za swoje wysiłki otrzymał czasowe władanie nad Wałaskim Międzyrzeczem.
Nie zawsze jednak jego działania spotykały się z sukcesem. Wspierając Jerzego z Podiebradów w wyprawie na Kłodzko, naraził się Wrocławiowi, co znacząco utrudniło mu polityczne manewry.
Relacje Przemysława II Cieszyńskiego z Maciejem Korwinem, królem Węgier i Czech, także były napięte. Choć w 1469 roku książę wspierał elekcję Macieja w Ołomuńcu, ten później dążył do ograniczenia autonomii Księstwa Cieszyńskiego, co zmusiło Przemysława do zmiany sojuszy.
Ostatnie lata i upadek Przemysława II
Lata 70. XV wieku były dla Przemysława II szczególnie burzliwe. W 1474 roku, po śmierci ostatniego z jego braci, Wacława, udało mu się zjednoczyć większość ojcowskiego dziedzictwa. Jednak w tym samym czasie Maciej Korwin, dążąc do pełnego podporządkowania księstw śląskich, zażądał od Przemysława wysokiej kontrybucji. Książę znalazł się w trudnej sytuacji, z której uratowała go interwencja polska pod wodzą Jakuba z Dębna. Mimo to musiał zrzec się ziem głogowsko-ścinawskich.
Przemysław II zmarł 18 marca 1477 roku, nie pozostawiając męskiego potomka. Jego córka Jadwiga nie mogła przejąć księstwa, które przypadło bratankowi Kazimierzowi II.
Przemysław został pochowany w kościele dominikanów w Cieszynie, a jego rządy zapisały się w historii jako czas nieustannych zmagań o autonomię i przetrwanie małego księstwa w obliczu potężnych sąsiadów.
Literatura uzupełniająca:
· Jasiński K., Rodowód Piastów Śląskich, Kraków 2007.
