Polskie premiery Operowe: „Idomeneo” w Polskiej Operze Królewskiej

Nowa inscenizacja w Polskiej Operze Królewskiej zaprasza widzów do świata pełnego metafor i znaków. Mityczna opowieść o królu Krety, który musi złożyć w ofierze własnego syna, staje się pretekstem do zadania pytań o historię, tożsamość i narodowe traumy. Kreteńczycy na scenie stają się symbolem narodów rozdartych między pragnieniem walki a instynktem przetrwania. Tradycja operowa bujnie rozwijająca się w Rzeczypospolitej za czasów panowania rozmiłowanego w sztuce króla Stasia – rezonuje w pełnym finezji przedstawieniu.

Reżyser Marek Weiss tak komentuje swoje podejście do opery: Propozycja od Pani Dyrektor spadła jak gwiazdka z nieba. Ale ‘Idomeneo’ trochę mnie zmartwił. Bo Mozart był przecież wesołkiem, ironistą, szydercą. A tu opera seria? Ale właśnie – pod spodem tej muzyki kryje się przekora, ironia, podwójne, a może i potrójne dno. Zrozumiałem, że to opowieść o czymś więcej – o wiecznym konflikcie pokoleń. O tym, że młodzi chcą walczyć, a starsi – unikają ofiary. Od powstania do powstania. O tym jest ta opera. A potwór zabity przez Idamante?

Zastanawialiśmy się, kto i co jest bestią dzisiaj. To Rosja, zbrodnicza i imperialna Rosja, która ciągle nam zagraża. A Caryca Katarzyna jako symbol zła ze względu na jej mądrość i wielkość dla Rosjan jest bestią dla nas. Pokazałem bestię pięknie ubraną – by było jasne, kto jest kim.

Ten odważny, polityczny gest reżysera splata się z jego dotychczasowym dorobkiem. Marek Weiss – były dyrektor artystyczny Opery Bałtyckiej i Teatru Wielkiego w Warszawie – znany jest z intelektualnej precyzji, dramaturgicznej spójności i bezkompromisowego podejścia do formy. Marek Weiss wyreżyserował kilkadziesiąt spektakli operowych w Polsce i za granicą, a jego inscenizacje wielokrotnie prowokowały debatę artystyczną i społeczną. W 2023 roku nakładem PWM ukazały się jego wspomnienia pt. „Biały wieloryb”.

W roli Idomenea wystąpią naprzemiennie Karol Kozłowski i Sylwester Smulczyński, Idamante zinterpretują Magdalena Pluta i Anna Radziejewska. Elektrą będą Gabriela Kamińska i Anna Mikołajczyk, Ilią – Marta Boberska i Sonia Dettlaff. Wystąpią także Jacek Szponarski i Mateusz Zajdel (Arbace / Gran Sacerdote Di Nettuno  oraz  Wojtek Gierlach i Paweł Michalczuk (La Voce). Na scenie pojawi się symboliczna postać bestii, uosabiająca współczesne zło – Carycę Katarzynę – w interpretacji Tatiany Hempel-Gierlach. Scenografia Wiesława Olko, kostiumy duetu Paprocki & Brzozowski i choreografia Izadory Weiss dopełnią tę gęstą w znaczenia inscenizację.

Premiera odbędzie się 31 maja, drugi spektakl – 1 czerwca 2025 roku.

W programie Festiwalu znalazły się także inne arcydzieła gatunku – m.in. „Imeneo” Haendla i „Dido and Aeneas” Purcella. Obok nich zabrzmi XX-wieczna refleksja o przemocy i kobiecej godności w „The Rape of Lucretia” Brittena, a także monumentalna „Halka” Moniuszki i nowa opera „HI§TORY” Michała Dobrzyńskiego. Finałem festiwalu będzie „Noc kruków” Zygmunta Krauzego – dzieło oparte na Mickiewiczowskiej tradycji romantycznej.

Wszystkie spektakle festiwalu odbędą się w historycznym wnętrzu Teatru Królewskiego w Łazienkach. To miejsce, gdzie przeszłość styka się z teraźniejszością – podobnie jak w programie festiwalu, który nie tylko oddaje hołd tradycji opera seria, ale też pyta o jej znaczenie tu i teraz.

Partnerem Festiwalu jest Ruch Muzyczny.