Przekop Mierzei Wiślanej z kurczakiem, lodami i pamiątkami. A co ze statkami?

Przekop mierzei ma być elementem drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej na Zalew Wiślany, która ma zapewnić rozwój portu w Elblągu. Wciąż trwa jednak budowa odcinka łączącego warmińskie miasto z Zalewem Wiślanym i przekopem. Prace te mają zakończyć się w roku 2027. Wtedy statki, dla których zbudowano kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną będą mogły zacząć dostarczać towary do Elbląga.

Przekop ma 1,3 km długości i głębokość 5 metrów. Przecina mierzeję między miejscowościami Skowronki a Przebrno w powiecie nowodworskim, w województwie pomorskim. Jednym z jego najważniejszych elementów jest śluza. Jej szerokość wynosi 25 (głębokość jest tu większa niż kanału, wynosi 6,5 m).

Nad kanałem powstał system drogowy, z dwoma obrotowymi mostami, wiodący nad wojewódzką trasą nr 501 (prowadzącą do Krynicy Morskiej).

Przekop Mierzei Wiślanej ma pozwolić na przyjmowanie w porcie w Elblągu towarowym statkom (samodzielne jednostki, lub zestawy pchacz-barka) o długości 100 metrów, szerokości do 20 metrów i zanurzeniu 4,5 metra (obecnie port może przyjmować barki o zanurzeniu do 2 metrów 20 centymetrów i o długości do 85 metrów).

Przekop Mierzei Wiślanej, tuż po otwarciu we wrześniu 2022 roku, mimo że nie mógł pełnić jeszcze roli gospodarczej, do jakiej został zaplanowany, stał się wielką atrakcją turystyczną. Hydrotechniczny obiekt jest jednym z obowiązkowych punktów zwiedzania na mapie Pomorza.

Oczywiście przy przekopie zatrzymują się licznie również ci turyści, którzy przyjeżdżają do miejscowości nadmorskich mierzei.

Turyści mogą obejrzeć przekop z deptaku prowadzącego wzdłuż kanału, a także z punktu widokowego, z którego rozpościera się widok na obiekt.

- Wszystko jest tu nowe, nowoczesne, eleganckie. Wygląda bardzo solidnie, wręcz efektownie - mówi nam jeden z turystów z Warszawy. Jego żona, z którą spaceruje przy przekopie dodaje, że przekop po prostu "robi wrażenie".

- Widać i morze, i Zalew Wiślany, obok jest las. Warto tu przyjechać, żeby przekop zobaczyć. My trafiliśmy akurat, kiedy przepływał jacht. Można sobie wyobrazić, jak efektownie wygląda gdy pływają większe statki - dodaje kolejny turysta.

Tuż po otwarciu inwestycji przy przekopie funkcjonował niewielki parking. Autobusy i auta turystów zatrzymywały się niejednokrotnie przy poboczu trasy nr 501. Dziś liczba miejsc postojowych jest już większa.

Jednak o potrzebie budowy obiektów turystycznych na przekopie, choćby toalet, mówił Robert Zieliński, wójt gminy Sztutowo, na której terenie znajduje się przekop (sam kanał to teren Urzędu Morskiego).

Wokół kanału żeglugowego powstały na początku tegorocznego sezonu punkty gastronomiczne, w których turyści mogą kupić coś do jedzenia. Są kurczak z rożna, chleb, lody, gofry i kawa. Jest też stoisko z pamiątkami oraz toalety.

Od początku roku przez przekop Mierzei Wiślanej przepłynęło 737 jednostek, z czego najwięcej łodzi rekreacyjnych, turystycznych - 580. Łodzie rybackie były 3, a jednostek towarowych i specjalistycznych łącznie 154.

Największy ruch jest tradycyjnie, od początku sezonu letniego. W czerwcu jednostek było 149, w lipcu 306, a od początku sierpnia 141 - z czego najwięcej jednostek rekreacyjnych.

Dodajmy, w 2022 roku przekopem przepłynęło 467 jednostek, w 2023 r. 1589, w 2024 r. 1909. Warto też zaznaczyć, że na początku tego roku mechanizm śluzy przekopu uległ awarii, a statek, który akurat nią przechodził, utknął. Przyczyną były m.in. silne, sztormowe fale. Mechanizm został usunięty pod kilku miesiącach, co wpłynęło na statystyki śluzowań w 2025 r.

Co ciekawe, przez przekop przechodziły jednostki zagraniczne. W 2022 i 2023 r. było ich 35, w 2024 r. 80. Od początku tego roku przekopem przepłynęło 80 jednostek - pod banderą Belize 1, Austrii, Danii, Norwegii, Szwecji również 1. Po dwie Holandii i Łotwy. Tradycyjnie, najwięcej było jednostek niemieckich - 17.