Siła wyższa w gospodarstwie. Wystarczą te dokumenty, by nie stracić dopłat
Czym są siła wyższa i nadzwyczajne okoliczności?
Grad, przymrozki, zalania – to przykłady nadzwyczajnych okoliczności, które mogą dotknąć uprawy i hodowle. Każdy rolnik, który ubiega się o przyznanie dopłat bezpośrednich i obszarowych, powinien złożyć oświadczenie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dzięki odpowiedniemu materiałowi dowodowemu, można w ten sposób zachować prawo do uzyskania płatności do zwierząt lub gruntów, gdzie wystąpiła siła wyższa.
WAŻNE: Dokumenty trzeba złożyć przed wydaniem decyzji o przyznaniu dopłat za 2025 r.
Nadzwyczajne okoliczności to nie tylko klęska żywiołowa, ARiMR wymienia także inne sytuacje, niezależne od rolnika, a których następstw nie dało się uniknąć, mimo zachowania należytej staranności. Można tu ująć m.in.
- śmierć lub długoterminową niezdolność beneficjenta do wykonywania zawodu,
- zniszczenie w wyniku wypadku budynków inwentarskich w gospodarstwie,
- choroby zwierząt i roślin, dotykające cały inwentarz lub uprawy,
- wywłaszczenie,
- zniszczenie upraw przez dzikie zwierzęta,
- zniszczenia wywołane pożarem, nie wliczając celowego wypalania traw,
- wystąpienie organizmów kwarantannowych.
W przypadku otwartego katalogu zdarzeń, kierownik biura powiatowego, na podstawie dowodów i okoliczności zdarzenia, może rozpatrzyć, czy dane zdarzenie było wynikiem siły wyższej. Na pewno nie zostanie ona uznana w sytuacji zagryzienia zwierzęcia zgłoszonego do płatności, gdy zdarzyło się na to obszarze występowania dzikich zwierząt.
- W takich okolicznościach śmierć zwierzęcia w wyniku ataku dzikiego zwierzęcia jest prawdopodobna, a więc przewidywalna i nie jest sytuacją nadzwyczajną – wskazuje Agencja.
Jak złożyć oświadczenie o sile wyższej? Prawo do zachowania dopłat
Oświadczenie składane do ARiMR musi być czytelnie podpisane, mieć datę złożenia, należy też dołączyć dowody potwierdzające wystąpienie siły wyższej. Mogą to być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych lub oględziny. Przykładowo:
- protokół oszacowania szkód,
- potwierdzenie szkód sporządzone przez zakład ubezpieczeń, z którym rolnik ma umowę,
- pisemne oświadczenie rolnika o położeniu gospodarstwa rolnego na obszarze, na którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej na podstawie przepisów o stanie klęski żywiołowej,
- decyzja właściwego powiatowego lekarza weterynarii, wydana na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, nakazująca zabicie lub ubój zwierząt chorych lub zakażonych, podejrzanych o zakażenie lub o chorobę epizootyczną albo zwierząt z gatunków zwierząt wrażliwych na daną chorobę epizootyczną.
Jeśli oświadczenie z dowodami zostanie złożone do dnia wydania decyzji, a uzna ją kierownictwo biura, rolnik zachowa prawo do uzyskania płatności bezpośrednich i obszarowych. Grunty i zwierzęta muszą spełniać warunki kwalifikowalności w dniu wystąpienia wskazywanej siły wyższej.
- W przypadku, gdy grunt/zwierzę nie spełniało warunków kwalifikowalności w dniu złożenia wniosku o płatność nie kwalifikuje się do przyznania pomocy z tytułu wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności – przypomina ARiMR.
Jak dodano, jeśli rolnik z powodu siły wyższej nie może wykonać obowiązków związanych z normami i wymogami warunkowości, nie podlega karom administracyjnym. W drodze rozporządzenia także minister może określić obszary objęte działaniem siły wyższej i nadzwyczajnych okoliczności. Wtedy będą stosowane odstępstwa od norm i zostanie zachowane prawo do płatności.
