Sopot: Chciał, by ludzie rozmawiali. Ruszył proces za zamach na infrastrukturę krytyczną

- W Prokuraturze Rejonowej w Sopocie nadzorowano śledztwo, prowadzone przez Komendę Miejską Policji w Sopocie, w sprawie sprowadzenia w dniu 15 lipca 2025 roku w Sopocie niebezpieczeństwa dla życia i zdrowia wielu osób albo dla mienia wielkich rozmiarach w postaci uszkodzenia lub unieruchomienia urządzenia użyteczności publicznej dostarczającego wodę - poinformował prokurator Mariusz Duszyński z Prokuratury Okręgowej w Gdańsku.

Akt oskarżenia, kończący niespełna trzymiesięczne postępowanie, dla 36-letniego obywatela Ukrainy oznacza cztery zarzuty zagrożone karami do 2,5 lub nawet 8 lat więzienia, a szkody jakie wyrządził, wycenione zostały łącznie na około 82 tysiące złotych.

Według śledczych, w lipcu 2025 roku mężczyzna dokonał uszkodzeń "elementów wchodzących w skład sieci wodociągowej w postaci aparatury energetycznej i sterującej - w tym rozdzielnicy - przyłącza do sieci wodociągowej oraz studni głębinowych" zaopatrujących w wodę część mieszkańców Sopotu i Gdańska, uszkodzenia instalacji "zapewniających dystrybucję energii elektrycznej na całym obszarze Rodzinnych Ogródków Działkowych im. Józefa Wybickiego w Sopocie" oraz przywłaszczenia dowodu osobistego. Choć - wbrew obawom - okazało się, że nie dokonał skażenia wody, to jego działania w kontekście podejrzenia sabotażu, inspirowanego przez rosyjskie służby badała Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

- Ja chciałem powiedzieć, jaki jest teraz problem społeczny: Ludzie siedzą w restauracjach i barach i ciągle patrzą w telefony. Nawet ze sobą nie rozmawiają. To nie jest zdrowe. Kiedyś tak nie było. Jak jest się bezdomnym i prosi się kogoś o pięć złotych, to ludzie odmawiają. Nikt ze mną nie chce rozmawiać. To jest problem. Ja chciałem wszędzie wyłączyć światło, żeby ludzie zaczęli rozmawiać ze sobą - mówił do protokołu, jeszcze podczas trwania śledztwa Ihor H., tłumacząc, że to ten powód doprowadził go do spowodowania "zniszczeń urządzeń na działkach i przy studniach".

- Myślę, że nie będę składał żadnych apelacji. Ja chciałbym, żeby to wszystko skończyło się tu i teraz. Nie znam się na prawie - zastrzegł z kolei na wstępie rozpoczętego w czwartek procesu.

36-latek w ponaddwugodzinnych wyjaśnieniach, mimo założonych również podczas rozprawy, mocno krępujących ruchy, kajdanek zawiasowych, zamaszyście gestykulując, mówił, że "prawie" przyznaje się do zarzucanych przestępstw. - Coś mi do głowy przyszło. Chciałem, żeby ludzie posiedzieli bez światła - mówił.

Zapewnił przy tym, że rozumie powagę zarzutów, ale nie zgadza się z kwotami na jakie zostały wycenione szkody, bowiem koszt naprawy zniszczeń ogrodzeń i obudów instalacji zostały w jego ocenie znacznie zawyżone.

- To nie było zaplanowane, to nie był żaden zamach, tylko tak przyszło do pijanej głowy. Czy ja wyglądam na zamachowca, proszę pana? - pytał sędziego Jacka Sadowskiego z Sądu Rejonowego w Sopocie i przekonywał, że nie zdawał sobie sprawy, że zamachnął się na ujęcia wody i myślał, że chuligańsko dewastuje kolejne instalacje elektryczne lub zapewniające dostęp do internetu.

- W ostatnim czasie nie mogę sobie znaleźć miejsca. To wszystko jest po prostu mój osobisty stan psychiczny, połączony z piciem. Niedobre rzeczy zrobiłem, ale przyznawałem się do tego - deklarował w innym momencie. - To jest problem osobiście mój. W środku. Ja mam problem przez ostatnie dwa lata. Ja przeżyłem kryzys połączony z piciem. Ja tego nie chcę . Kiedyś na pewno mnie zwolnią. Już nie będę pił, tylko wezmę się za siebie - zapewnił, podkreślając, że nie chce wylądować w więzieniu ani "psychiatryku". - Ja nie potrzebuję leczenia psychiatrycznego. Ja chcę po prostu zobaczyć swoją córkę. Ja dużo bólu przeżyłem - zaznaczył, opowiadając o konflikcie rodzinnym, który oznaczać dla niego miał ("niesłuszny") wyrok ograniczenia wolności.

Zanim został zatrzymany, Ihor, który określa się jako bezdomny ("spałem w lesie, spałem na plaży, spałem w parku"), pomieszkiwał w domku na jednym z sopockich ogródków działkowych - jak mówi - choć wbrew woli części sąsiadów: działkowców, za zgodą jego właściciela.

Marek G., choć jego nazwisko znalazło się wśród 10 świadków wezwanych na czwartkową rozprawę, w sądzie się nie pojawił. Wspólnie z oskarżony miał nadużywać alkoholu, przy czym 36-latek - jak przyznał przed sądem - sięgał też po środki przeciwbólowe i narkotyki, w tym amfetaminę (a właściwie "to, na co mówią amfetamina").

- Czym poczęstowali to zażywałem - nie ukrywał Ihor H. - Ja widzę, że w Polsce z dostępem do narkotyków nie ma żadnych problemów. Czarny rynek jest przepełniony - dodał.

To właśnie alkohol, substancje odurzające oraz stan psychiczny wedle Ihora H., pchały go do kolejnych chuligańskich czynów. Tym twierdzeniom przeczyć mogą zeznania Marka G ze śledztwa., przywołane na sali rozpraw przez przedstawiciela oskarżenia.

- Czy mówił mu pan, że ma do wykonania w lasach jakąś misję czy zadanie? - spytał H. asesor prokuratorski Andrzej Sutkowski z Prokuratury Rejonowej w Sopocie.

- No, ja czytałem [w aktach sprawy]. Nie chcę skłamać, ale jak piliśmy razem to mówiłem mu różne rzeczy. Nagadałem jakichś głupot. Tak samo mu powiedziałem, że jestem Jezus. Ja mu nagadałem dużo głupot i mogłem powiedzieć, że mam misję. Ale jaka misja? Od kogo? - pytał w odpowiedzi oskarżony i zastanawiał się nad tym, czy właściwie, to nie właśnie Marek wymyślił podczas libacji temat jego rzekomego zadania.

Za brak stawiennictwa w sądzie Marek G. został ukarany mandatem w kwocie 500 złotych.

- Znalazłem na plaży czy w krzakach obok dowód osobisty. Szkoda mi było wyrzucać. Włożyłem do portfela, portfel do plecaka i zapomniałem o tym - do tego w zasadzie sprowadzały się wyjaśnienia 36-latka w sprawie, zabezpieczonego u niego w momencie zatrzymania, dokumentu obcego mężczyzny, co jest elementem oskarżenia (za "posługiwanie się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby" grożą mu 2 lata więzienia). - W papierach jest napisane, że korzystałem z dowodu osobistego, czy chciałem skorzystać, ale ja nie wiem jak korzystać. Wiadomo, że w dzisiejszych czasach robią różne machinacje, ale ja nie umiem - twierdził przed sądem i przekonywał, że zamierzał znaleziony dokument wrzucić do skrzynki na listy, lecz gdy natrafiał na niego w portfelu, obiecywał sobie zrobić to nazajutrz i zapominał.

Zeznający jako świadkowie pracownicy, odpowiadającego m.in. za uszkodzone studnie głębinowe, a więc pokrzywdzonego, przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego Aqua - Sopot. Sp. z o.o., wskazywali z kolei, że największym problemem było nie samo wyłącznie zasilania, ale włamanie do wnętrza ujęcia wody, która doprowadzana jest bezpośrednio do gdańskich i sopockich kranów. Tłumaczyli, że musieli ją odciąć obawiając się, że ktoś doprowadził do skażenia, a ujęcie zostało wyłączone i zbadane przez sanepid (skażenia nie wykazano).

Podkreślali, że w następstwie działań Ihora H. konieczna będzie wymiana całej kosztownej rozdzielnicy, a dopytywani przez oskarżyciela o kompetencje włamywacza mówili, że choć samo pokonanie zabezpieczeń nie wymagało specjalistycznej wiedzy, to pełny skutek działań - owszem.

- Sterownik i moduł elektroenergetyczny [zostały zmanipulowane]. Musiał wiedzieć, co zrobić - ocenił jeden z wyspecjalizowanych pracowników technicznych spółki. - Samo urządzenie to tylko światełka migają, nic więcej - uznał, odnosząc się do obrazu aparatury w oczach laika.

Potwierdził przy tym, że rozdzielnia przy studni była naruszona z zewnątrz, jednak procedury wymagają w podobnych przypadkach wymiany całej "szafy" ze względów BHP i szerzej - bezpieczeństwa ("musimy mieć pewność, że coś co ma działać 24godzny na dobę będzie działać", "płynie tam prąd - wysokie napięcie").

- Dla mnie, moim okiem, tak - powiedział specjalista, pytany przez oskarżyciela, czy ocenia sposób ingerencję intruza jako "fachowy". Zwrócił uwagę, że instalacja została wyłączona we właściwej kolejności, a kable były wyciągnięte, a nie wyrwane. Stwierdził też, że urządzenie "było przysmolone", choć nie potrafił ocenić czy doszło do zwarcia (Ihor twierdzi, że nie).

Pracownicy Aqua - Sopot tłumaczyli, że cały teren oznaczony jest jedną tablicą z zakazem wstępu i informacją o tym, że znajdują się tam ujęcia wody. Przyznali zarazem, że w systemie teleinformatycznym nie było żadnych śladów ingerencji, a przed włamaniami do spółki nie trafiły żadne groźby.

- Nie wiem, nie mam wiedzy, jaki mógł być cel sprawcy - przyznał, pytany o to przez sąd, prezes spółki.

- Ja chciałem zapytać, czy jest możliwość w ogóle, jak skończy się sprawa, żeby nie iść do więzienia, tylko jakoś to odpracować? Nie pozbawienie wolności, tylko może jakaś grzywna czy coś i żeby możliwości naprawy jakiejś były? - pytał na zakończenie pierwszego terminu rozprawy Ihor H.

W odpowiedzi usłyszał jednak, że najpoważniejsze z przestępstw, o które jest oskarżony, zagrożone jest karą od 3 miesięcy do 8 lat więzienia, więc - choć teoretycznie istnieje taka możliwość - jest to wyłącznie w gestii sądu.

Odprowadzony do aresztu pod policyjną eskortą 36-latek nie ma adwokata. Jak wyjaśnił "Dziennikowi Bałtyckiemu" po wyjściu z sali rozpraw przedstawiciel oskarżenia, mężczyzny nie reprezentuje żaden prawnik:

• Ponieważ nie chodzi tu o przestępstwo kwalifikowane jako zbrodnia, gdzie obrońca z urzędu przysługuje "z automatu".
• Dlatego, że nie złożył wniosku o przyznanie adwokata,
• Na wynajęcie komercyjnych usług mecenasa najprawdopodobniej zwyczajnie go nie stać.

W czwartek 6 listopada 2025 roku obywatel Ukrainy przyznał, że w dniu schwytania przez policję - 21 lipca był "meganaćpany i napity", a samego zatrzymania nie pamięta oraz wyjaśniał przed sądem m.in. - Żadnej zaślepki, która zasłania dostęp do lustra wody[w studni], nie zabierałem. W papierach jest napisane, że zamek jest elektryczny - to bzdura. Tam była zwykła kłódka i była otwarta, dlatego wszedłem. Ja tam otworzyłem tylko taki mały zaworek i woda poleciała (małym strumyczkiem), i poszedłem do skrzynki, i wyłączyłem prąd w skrzynce. Wwyłamałem drzwiczki, wyłączyłem wszystkie przełączniki, odkręciłem antenkę i taki jeden duży kabel, ale instalacja była cała.

36-latek w areszcie przebywa od niemal pół roku. Jako osoba w kryzysie bezdomności, bez stałego miejsca zamieszkania, zagrożona wysokim wymiarem kary itp. zapewne nie mógłby liczyć na uchylenie tymczasowego aresztowania. Jednak w jego imieniu na rozprawie nikt nawet o to nie wniósł. Kolejny termin wyznaczony został na drugą połowę grudnia 2025 roku.

Ihor H. dość biegle mówi po polsku. Przed sądem nie towarzyszy mu również tłumacz.