Toruń: Niektóre budynki gminne nadal mają eternitowe dachy
Wbrew krążącym po kraju opowieściom eternit, czyli mieszanka azbestu i cementu, nie jest polskim wynalazkiem. Tą, jak się później okazało, ekologiczną bombę z opóźnionym zapłonem, stworzył w drugiej połowie XIX wieku austriacki przemysłowiec czeskiego pochodzenia Ludwig Hatschek. Nad Wisłą jednak eternit przyjął się doskonale, kryjąc dachy domów od gór aż do morza. Swego czasu wielką popularnością cieszył się również wchodzący w skład eternitu szkodliwy azbest. W oddanym do użytku na początku lat 30. ubiegłego wieku wspaniałym, nowoczesnym toruńskim Pałacu zdrowia, podłogi były pierwotnie wyłożone okładziną z azbestu i drewna. Pałac zdrowia stał się później Ubezpieczalnią, a dziś jest Miejską Przychodnią Specjalistyczną. Na szczęście azbestowych okładzin już tam dawno nie ma.
O tym, że azbest źle wpływa na zdrowie zaczęło się w Polsce mówić długo po otwarciu toruńskiego Pałacu zdrowia. Wielkie sprzątanie kraju to przedsięwzięcie zdecydowanie współczesne. Władze miasta gorąco mieszkańców do tego dopingują, przy różnych okazjach chwaląc się danymi na temat utylizacji azbestu w Toruniu. Tymczasem, jak nam zwrócił uwagę jeden z Czytelników, na niektórych budynkach należących do gminy eternit wciąż trzyma się mocno. Czytelnik wskazał jako przykład Arkę Noego, czyli dom przy Wiązowej 17. Jak się zatem sprawy z eternitem na tym i innych gminnych dachach mają?
- Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Toruniu administruje blisko 300 budynkami stanowiącymi w stu procentach własność Gminy Miasta Toruń, z czego na trzech budynkach mieszkalnych są azbestowe dachy - wyjaśnia Magdalena Winiarska z Referatu Prasowego Urzędu Miasta Torunia. - Ich likwidacja nastąpi przy okazji kompleksowych remontów budynków. W przypadku nieruchomości zlokalizowanej przy ul. Wiązowej 17 w najbliższym czasie nastąpi jej przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej. W kolejnym etapie będą zlecone prace związane z usunięciem azbestowo-cementowych płyt dachowych.
Kto powinien wspierać?
Zgodnie z rządowym Programem Oczyszczania Kraju z Azbestu, ZGM ma jeszcze na to trochę czasu, eternit powinien zniknąć z naszego krajobrazu do 2032 roku. To samo dotyczy krytych eternitem nieruchomości prywatnych, którzy mogą liczyć na wsparcie gminy oraz Wojewódzkiego i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
- Przykładowo: w ramach zadania z terenu GMT w roku 2024 unieszkodliwiono 65,340 ton wyrobów zawierających azbest z 52 nieruchomości. Łączny koszt zrealizowanego zadania wyniósł 41 775,91 zł, w tym 16 710,35 zł stanowiła dotacja z WFOŚiGW w Toruniu - wylicza Magdalena Winiarska. - W roku 2025 r. również przewidziane jest uzyskanie dofinansowania z WFOŚiGW do kwoty 27 444, 50 zł i zostanie rozliczone w formie refundacji poniesionych kosztów.
Gdzie szukać wsparcia przy usuwaniu azbestu?
Jak informuje Urząd Miasta, właściciele nieruchomości z terenu Torunia mogą składać wnioski o dofinansowanie w Wydziale Środowiska i Ekologii przy Wałach gen. Sikorskiego 12. Z jego pracownikami można się skontaktować dzwoniąc na numery 56 611 86 93; 56 611 87 82, bądź pisząc na adres: wsie@um.torun.pl. Dofinansowanie polega na pokryciu kosztów związanych z demontażem i utylizacją wyrobów azbestowych oraz utylizacją wyrobów azbestowych (zdemontowanych i zeskładowanych odpowiednio na palecie).
- Przypominamy, że na właścicielu, zarządcy bądź użytkowniku nieruchomości, na której znajdują się wyroby zawierające azbest, spoczywa obowiązek sporządzenia informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania w formie inwentaryzacji z natury - dodaje Magdalena Winiarska. - Informację tę należy składać w Wydziale Środowiska i Ekologii UMT w terminie do 31 stycznia za poprzedni rok kalendarzowy. Podmioty prawne składają tę informację Marszałkowi Województwa Kujawsko-Pomorskiego.