Wzruszająca historia orkiestry wojskowej z Żagania. Wspaniali muzycy, ważni dla regionu

Historia Orkiestry Wojskowej w Żaganiu sięga 1944 roku i 29 Pułku Piechoty, który został sformowany w Rzeszowie, w oparciu o sowiecki etat pułku strzeleckiego. Do Żagania trafiła w 1950 roku, po długim, półrocznym poligonie w Biedrusku, na którym spotkali się muzycy kilku orkiestr. - Żołnierze przyjechali do Żagania koleją - opowiadał major dr Wiesław Chłopek, kustosz Sali Tradycji Czarnej Dywizji. - Wiemy, że szli do koszar przy ul. Żarskiej z dworca PKP, a na czele kolumny była orkiestra wojskowa. Warto wspomnieć, że wcześniej, w historii 11 Dywizji Piechoty w Żaganiu funkcjonował już w 1945 r. pluton orkiestry. Kapelmistrzem tego plutonu był por. Edward Adamczyk. Na mocy rozkazu organizacyjnego Dowódcy DOW-Śląsk z 2 listopada 1945 r. orkiestra dywizyjna została rozformowana do 10 listopada 1945 r. Tę orkiestrę podzielono na 2 części zdolne do samodzielnych występów. Jedną część skierowano do 38 pułku piechoty w Kożuchowie, a drugą do 42 pułku piechoty w Żarach.

Jednym z najbardziej znanych i długoletnich muzyków orkiestry wojskowej był starszy sierżant sztabowy Ryszard Kasztelan, który grał w mundurze w latach 1949-1963 (+22.01.2021). Po zakończeniu służby wojskowej zasłużył się dla Żar i Żagania. Był wieloletnim dyrektorem Społecznego Ogniska Artystycznego w Żaganiu. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczął remont budynku przy ul. Pomorskiej 14 w Żaganiu (w którym wcześniej przyjmował dermatolog). Właśnie tam powstało Ognisko Artystyczne, w którym wykształcił wielu muzyków z Żagania i okolic. Ryszard Kasztelan był legendarną postacią. Wybitnym dyrygentem i twórcą Miejskiej Orkiestry Dętej w Żarach, instruktorem muzycznym oraz wychowawcą wielu pokoleń muzyków.

O historii i teraźniejszości orkiestry opowiadali: tamburmajor starszy chorąży sztabowy Marcin Kuciewicz i jego zastępca młodszy chorąży Artur Roguski. Na widowni zasiedli byli i obecni orkiestranci. Nie było kapitana Jacka Putry, który właśnie przygotowuje się do misji na Łotwie.

M. Kuciewicz opowiedział między innymi o kształceniu muzycznym wojskowych kadr. Przez wiele lat działało wojskowe liceum muzyczne. Obecnie orkiestranci zdobywają wykształcenie w ogólnodostępnych szkołach muzycznych.

A. Roguski opowiadał m.in. o ciekawostkach związanych z orkiestrą. W 2016 roku, podczas święta 10 Brygady Kawalerii Pancernej w Świętoszowie padał ulewny deszcz. - Musiałem wylewać wodę z butów - wspominał. - Ale orkiestra grała dalej.

Wspominał również o wspólnych koncertach w 2019 roku, z wojskową orkiestrą USA.

Kapelmistrzowie żagańskiej orkiestry

• 1944-1946 kpt. Jan Skonieczko,
• 1946-1949 chor. Paweł Górecki,
• 1949-1950 por. Jan Burak,
• 1950-1952 chor. Jan Hamroz,
• 1952-1955 st. sierż. Mateusz Szostak,
• 1955-1956 kpt. Józef Pasek,
• 1957-1961 kpt. Jerzy Trysła,
• 1961-1964 por. Władysław Hajdukiewicz,
• 1964-1976 st. chor. Mateusz Szostak,
• 1976-1984 por. Andrzej Rżysko,
• 1984-1986 por. Władysław Wojtyła,
• 1986-1991 chor. sztab. Stanisław Sikora,
• 1991-2003 st. chor. sztab. Jarosław Przerada,
• 2003-2011 kpt. Piotr Matysiak,
• 2011-2020 st. chor. sztab. Adam Dudzik,
• 2020 (24 sierpnia) - 2021 (12 września) st.chor.szt. Tomasz Figler,
• 2021 (13 września) do chwili obecnej - kpt. Jacek Putra.