Z chłopca zrobili dziewczynkę. Efekt był tragiczny
Niektóre historie są tak przejmujące, że trudno je opowiedzieć bez emocji. Zmarły kilkadziesiąt lat temu David Reimer stał się bohaterem jednego z najbardziej kontrowersyjnych eksperymentów w historii psychologii. Na czym on faktycznie polegał?
Katastrofa w dzieciństwie
David Reimer przyszedł na świat 22 sierpnia 1965 roku w Winnipeg w Kanadzie. Był jednym z bliźniąt jednojajowych. W wieku zaledwie ośmiu miesięcy Bruce przeszedł rutynowy zabieg obrzezania, który miał być wykonany przy użyciu elektrokoagulacji.
Niestety, doszło do tragicznego w skutkach błędu. Genitalia chłopca zostały poważnie uszkodzone, a prącie niemal całkowicie spalone. Rodzice, Janet i Ron Reimerowie, byli załamani i zdezorientowani, nie wiedząc, jak zapewnić synowi godne życie.
Zrozpaczona rodzina szukała pomocy u specjalistów. Trafili do dr. Johna Money’a, psychologa i seksuologa z Johns Hopkins University, który w latach 60. był jednym z najbardziej wpływowych badaczy tożsamości płciowej. Money twierdził, że płeć jest w pełni kształtowana przez wychowanie, a nie biologię. Przekonał rodziców Bruce’a, by wychowywali go jako dziewczynkę, wierząc, że dziecko przystosuje się do nowej roli społecznej.
Eksperyment doktora Money’a
W wieku 22 miesięcy Bruce przeszedł operację usunięcia jąder i został przemianowany na Brendę. Rodzice rozpoczęli wychowywanie "Brendy" jako dziewczynki. Zmienili jej imię, ubierali w sukienki i zachęcali do zabaw typowych dla dziewcząt.
Dr Money przedstawiał przypadek Reimera jako dowód na swoją teorię, publikując artykuły naukowe, w których opisywał "Brendę" jako szczęśliwe dziecko, doskonale przystosowane do nowej roli. Przez lata był to jeden z najczęściej cytowanych przypadków w literaturze dotyczącej płci kulturowej.
W rzeczywistości życie Brendy było dalekie od ideału. Od najmłodszych lat odrzucała sukienki, nie lubiła lalek i wolała zabawy typowe dla chłopców. Często wdawała się w bójki, była zamknięta w sobie i nie potrafiła odnaleźć się wśród rówieśników.
W szkole była wyśmiewana i izolowana, cierpiała na głęboką dysforię płciową. Wbrew zapewnieniom dr. Money’a, Brenda nigdy nie zaakceptowała narzuconej jej tożsamości.
Dramatyczne dorastanie
W wieku 12 lat Brenda była już pogrążona w depresji. Czuła się inna, nie potrafiła zrozumieć, dlaczego nie pasuje do świata dziewcząt. Rodzice przez lata ukrywali przed nią prawdę o jej pochodzeniu, wierząc, że chronią dziecko przed jeszcze większym cierpieniem.
Jednak presja społeczna i narastające problemy psychiczne sprawiły, że sytuacja stawała się coraz bardziej nie do zniesienia.
W wieku 14 lat, po latach terapii i konsultacji z lekarzami, rodzice w końcu zdecydowali się wyznać Brendzie prawdę o jej przeszłości. Był to moment przełomowy. Brenda niemal natychmiast odrzuciła kobiecą tożsamość i postanowiła wrócić do życia jako chłopiec. Przyjęła imię David, symbolicznie "zabijając Goliata", jak sama tłumaczyła w późniejszych wywiadach.
Powrót do męskiej tożsamości
Po ujawnieniu prawdy David rozpoczął proces powrotu do swojej biologicznej płci. Przeszedł operacje rekonstrukcyjne, rozpoczął terapię hormonalną i stopniowo odzyskiwał poczucie własnej wartości. W dorosłym życiu David próbował ułożyć sobie życie na nowo. Ożenił się z Jane Fontaine w 1990 roku i został ojczymem dla jej trójki dzieci.
Mimo prób normalnego życia, trauma dzieciństwa nie pozwalała mu zapomnieć o przeszłości. David zmagał się z depresją, zaburzeniami lękowymi i poczuciem wyobcowania. W 2000 roku jego brat bliźniak Brian zmarł w wyniku przedawkowania leków psychotropowych, co jeszcze bardziej pogłębiło cierpienie Davida.
Publiczne ujawnienie i walka o prawdę
W drugiej połowie lat 90. David Reimer zdecydował się ujawnić swoją historię światu. We współpracy z dziennikarzem Johnem Colapinto powstała książka, która szczegółowo opisywała kulisy eksperymentu dr. Money’a i dramatyczne losy Davida. Książka wywołała międzynarodową debatę na temat etyki eksperymentów medycznych i psychologicznych oraz granic ingerencji w ludzką tożsamość.
David stał się głośnym krytykiem teorii, według której tożsamość płciowa jest wyłącznie wynikiem wychowania. Występował na konferencjach, udzielał wywiadów i ostrzegał przed powielaniem błędów, które zrujnowały jego życie. "Chciałem, żeby ludzie wiedzieli, co mi zrobiono, żeby nikt inny nie musiał przez to przechodzić" – mówił w jednym z wywiadów.
Mimo prób odbudowania życia, David nigdy nie uwolnił się od demonów przeszłości. W maju 2004 roku popełnił samobójstwo. Miał wtedy tylko 38 lat. Jego śmierć była wstrząsem dla rodziny i wszystkich, którzy znali jego historię.
Źródła:
-Szczęsny M., Przypadek Davida Reimera – dramat dziecka po przymusowej zmianie płci [https://kruczek.pl/przypadek-davida-reimera/].
-Szokująca historia Davida Reimera – dzieciaka, który przeszedł operację "zmiany płci". Dwa razy [https://joemonster.org/art/71144/David_Reimer_dzieciak_ktory_przeszedl_operacje_zmiany_plci_._Dwukrotnie].