Krople do oczu zastapią okulary przy starzejącym się wzroku?

Testy obejmujące 766 pacjentów wykazało, że większość badanych mogła przeczytać o dwie lub trzy linijki więcej na tablicy do badania ostrości wzroku z bliska (tablica Jaegera) po zastosowaniu specjalnie opracowanych kropli. Poprawa ta utrzymywała się nawet do dwóch lat.

- Przeprowadziliśmy to badanie z powodu znaczącej, niezaspokojonej potrzeby medycznej w zakresie leczenia prezbiopii. Obecne rozwiązania, takie jak okulary do czytania czy zabiegi chirurgiczne, mają ograniczenia - mogą być niewygodne, powodować dyskomfort społeczny lub wiązać się z ryzykiem i powikłaniami. Istnieje grupa pacjentów z prezbiopią, którzy oprócz okularów nie mają wielu opcji i nie kwalifikują się do operacji; to właśnie oni są w centrum naszego zainteresowania. Naszym celem było dostarczenie solidnych dowodów klinicznych wspierających innowacyjne farmakologiczne rozwiązanie, które zapewni pacjentom nieinwazyjną, wygodną i skuteczną alternatywę - mówi dr Giovanna Benozzi, dyrektor Centrum Zaawansowanych Badań nad Prezbiopią w Buenos Aires.

Opracowane krople do oczu zawierają połączenie dwóch substancji czynnych: pilokarpiny (leku zwężającego źrenice i kurczącego mięsień rzęskowy, odpowiedzialny za akomodację oka) oraz diklofenaku, niesteroidowego leku przeciwzapalnego (NLPZ), który zmniejsza stan zapalny i dyskomfort często wywoływany przez pilokarpinę.

Pacjenci stosowali krople dwa razy dziennie - zazwyczaj rano po przebudzeniu i ponownie około sześć godzin później - z opcjonalną trzecią dawką, jeśli objawy powracały lub potrzebny był dodatkowy komfort widzenia. Grupa badanych (373 kobiety i 393 mężczyzn, średni wiek 55 lat) została podzielona na trzy podgrupy, którym podawano jedną z trzech formulacji kropli. Każda zawierała stałą dawkę diklofenaku, ale różniła się stężeniem pilokarpiny: 1, 2 lub 3 proc.

Badacze oceniali poprawę w zakresie umiejętności czytania tablicy Jaegera bez okularów do czytania (niekorygowana ostrość wzroku do bliskości obiektu) godzinę po pierwszej aplikacji kropli oraz prowadzili obserwację pacjentów przez dwa lata.

- Najważniejszy wynik naszego badania to szybka i długotrwała poprawa widzenia z bliska we wszystkich trzech stężeniach. Już godzinę po pierwszej dawce pacjenci czytali średnio o 3,45 linijki więcej na tablicy Jaegera. Leczenie poprawiło także ostrość widzenia na wszystkie odległości - zauważa dr Benozzi.

Co imponujące, 99 proc. spośród pacjentów w grupie 1 proc. pilokarpiny osiągnęło optymalne widzenie z bliska i było w stanie przeczytać co najmniej dwie dodatkowe linijki. Około 83 proc. wszystkich pacjentów utrzymało dobrą funkcjonalną ostrość wzroku z bliska po 12 miesiącach. Co ważne, nie stwierdzono poważnych działań niepożądanych, takich jak wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego czy odwarstwienie siatkówki.

Poprawa widzenia utrzymywała się do dwóch lat. Działania niepożądane były łagodne - najczęstsze to przejściowe przyciemnienie widzenia (32 proc. przypadków), podrażnienie przy zakraplaniu (3,7 proc.) i ból głowy (3,8 proc.). Żaden z pacjentów nie przerwał terapii.

Typowe działania niepożądane pilokarpiny mogą obejmować także zaczerwienienie oczu, łzawienie, zamazane widzenie, widzenie przyciemnione lub "nocne", światłowstręt, trudności w zmianie ostrości między obiektami, błyski świetlne lub "męty" w polu widzenia, a w rzadkich przypadkach - odwarstwienie siatkówki.

- Niemal wszyscy pacjenci doświadczyli pozytywnej poprawy ostrości wzroku do bliży, choć skala tej poprawy zależała od stanu widzenia przed rozpoczęciem leczenia. Nasze badanie ujawniło, że optymalne stężenie pilokarpiny można indywidualizować w zależności od stopnia zaawansowania prezbiopii ocenianego na podstawie wyników tablicy Jaegera. Pacjenci z mniej zaawansowaną prezbiopią najlepiej reagowali na stężenie 1 proc., natomiast ci z bardziej zaawansowaną wymagali wyższych stężeń 2 lub 3 proc., aby uzyskać znaczną poprawę widzenia - zauważa dr Benozzi.

- Leczenie to nie ma zastąpić zabiegów chirurgicznych, lecz stanowić wartościową opcję dla pacjentów, którzy potrzebują bezpiecznej, skutecznej i spersonalizowanej alternatywy i pragną uniezależnić się od niedogodności związanych z okularami. Okuliści zyskują dzięki temu farmakologiczne rozwiązanie oparte na dowodach naukowych, które poszerza możliwości terapii prezbiopii poza okulary i chirurgię - wskazuje dr Benozzi.

Na podstawie:

Daily eye drops could make reading glasses obsolete