Sztuczne słodziki przyspieszają osłabienie poznawcze

Badanie objęło siedem niskokalorycznych i bezkalorycznych substancji słodzących i wykazało, że osoby spożywające ich największe ilości doświadczały szybszego pogorszenia zdolności poznawczych i pamięci w porównaniu z tymi, które spożywały ich najmniej. Zależność była jeszcze silniejsza u osób z cukrzycą.

Badane substancje słodzące to: aspartam, sacharyna, acesulfam-K, erytrytol, ksylitol, sorbitol i tagatoza. Występują one głównie w produktach ultraprzetworzonych, takich jak aromatyzowana woda, napoje gazowane, napoje energetyczne, jogurty oraz niskokaloryczne desery. Niektóre z nich stosuje się również jako samodzielne słodziki.

- Niskokaloryczne i bezkaloryczne słodziki często postrzegane są jako zdrowa alternatywa dla cukru, jednak nasze wyniki sugerują, że niektóre z nich mogą mieć z czasem negatywny wpływ na zdrowie mózgu - mówi dr Claudia Kimie Suemoto z Uniwersytetu w Săo Paulo w Brazylii.

Badanie objęło niemal 13 tys. osób z całej Brazylii. Średni wiek uczestników wynosił 52 lata, a obserwacja trwała średnio osiem lat. Na początku badania uczestnicy wypełniali kwestionariusze dotyczące diety stosowanej w ciągu ostatniego roku. Następnie podzielono ich na trzy grupy w zależności od ilości spożywanych sztucznych słodzików. Najniższa grupa spożywała średnio 20 mg dziennie, a najwyższa - średnio 191 mg dziennie. Dla aspartamu odpowiada to jednej puszce napoju typu "diet". Najczęściej spożywanym słodzikiem był sorbitol - średnio 64 mg dziennie.

Uczestnicy wykonywali testy poznawcze na początku, w połowie i na końcu badania, aby monitorować pamięć, język i zdolności myślenia. Testy oceniały m.in. płynność słowną, pamięć operacyjną, przypominanie słów i szybkość przetwarzania informacji.

Po uwzględnieniu czynników takich jak wiek, płeć, nadciśnienie i choroby sercowo-naczyniowe, badacze stwierdzili, że osoby spożywające największe ilości słodzików doświadczały szybszego pogorszenia ogólnych zdolności poznawczych i pamięci niż osoby z grupy o najniższym spożyciu - spadek był o 62 proc. szybszy, co odpowiada ok. 1,6 roku starzenia. W grupie średnich dawek osłabienie poznawcze było o 35 proc. szybsze, co odpowiadało ok. 1,3 roku starzenia.

Kiedy badacze przeanalizowali wyniki pod kątem wieku, okazało się, że osoby poniżej 60-go roku życia, które spożywały największe ilości słodzików, doświadczały szybszego pogorszenia płynności słownej i ogólnych funkcji poznawczych niż osoby spożywające ich najmniej. Takich zależności nie stwierdzono u osób powyżej sześćdziesięciu lat. Związek między spożywaniem słodzików a szybszym spadkiem funkcji poznawczych był także silniejszy u osób z cukrzycą niż u osób bez tej choroby.

W przypadku poszczególnych słodzików spożywanie aspartamu, sacharyny, acesulfamu-K, erytrytolu, sorbitolu i ksylitolu wiązało się z szybszym pogorszeniem ogólnych zdolności poznawczych, zwłaszcza pamięci. Nie stwierdzono natomiast związku między spożywaniem tagatozy a osłabieniem funkcji poznawczych.

- Chociaż zauważyliśmy związki między pogorszeniem funkcji poznawczych u osób w średnim wieku - zarówno z cukrzycą, jak i bez niej - to osoby z cukrzycą częściej sięgają po sztuczne słodziki jako zamienniki cukru - mówi dr Suemoto. - Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić nasze wyniki i sprawdzić, czy inne alternatywy dla rafinowanego cukru, takie jak mus jabłkowy, miód, syrop klonowy czy cukier kokosowy, mogą być skutecznymi zamiennikami - dodaje.

Na podstawie:

Sweeteners in diet drinks may steal years from the brain