"Holiday Blues". Dlaczego w święta pogarsza się nastrój?
Fot. Licencjodawca
Dlaczego święta tak obciążają psychikę
Świąteczny okres to mieszanka presji, oczekiwań i zmęczenia. Chcemy, by wszystko było idealne: dom, potrawy, prezenty, atmosfera. Tempo dnia rośnie, lista obowiązków się wydłuża, a kobiety bardzo często biorą na siebie większość przygotowań.
W efekcie pojawia się napięcie, rozdrażnienie i poczucie przeciążenia. Organizm reaguje zmęczeniem, brakiem energii i spadkiem nastroju. To naturalna reakcja — nie sygnał słabości, lecz efekt długotrwałego stresu, kalkulowania budżetu i braku odpoczynku.
Zginęły 22 osoby. Pokazali zgliszcza. Porażające ujęcia z Maroka
Mniej światła, więcej smutku – biologiczna strona holiday blues
Zimą dochodzi jeszcze jeden czynnik — niedobór światła dziennego. Krótkie dni zaburzają rytm dobowy, obniżają poziom serotoniny i podnoszą poziom melatoniny. To sprzyja senności, apatii i spadkowi energii.
Objawy bywają podobne do tych, które towarzyszą Seasonal Affective Disorder (SAD), czyli depresji sezonowej. W holiday blues mają jednak łagodniejszy przebieg i są krótkotrwałe.
Święta uwydatniają samotność, straty i trudne relacje
Grudzień otwiera emocje, które przez cały rok odkładamy na bok. Trudniej radzą sobie osoby po stracie bliskich, po rozstaniach, żyjące daleko od rodziny, z trudnymi relacjami lub samotnością. Media pokazują obraz „idealnych świąt”, co potęguje poczucie braku i niedopasowania. To naturalne, że nie każda kobieta odczuwa w tym czasie radość.
Presja bycia szczęśliwą może pogarszać samopoczucie
Istnieje oczekiwanie, że w święta trzeba być radosną, energiczną i gotową na rodzinne spotkania. Tymczasem organizm często potrzebuje spokoju, nie kolejnej listy obowiązków. Holiday blues pogłębia nie sam smutek, lecz poczucie winy, że nie spełnia się „świątecznego scenariusza”.
Czym różni się holiday blues od depresji sezonowej SAD
Holiday blues:– trwa krótko — głównie przed świętami i tuż po nich,– wynika z przeciążenia, stresu i samotności,– ustępuje po wypoczynku,– nie zaburza długotrwale codziennego funkcjonowania.
SAD:– zaczyna się jesienią i trwa miesiącami,– objawy są głębsze i bardziej obciążające,– może wymagać leczenia lub fototerapii,– jest diagnozą medyczną.
Jak złagodzić świąteczne zmęczenie i poprawić samopoczucie
Świąteczny spadek nastroju można łagodzić prostymi krokami. Pomaga światło dzienne i krótki spacer. Warto odpuścić perfekcję, uprościć przygotowania, więcej odpoczywać i dzielić obowiązki. Pomaga też ograniczenie mediów społecznościowych i rozmowa z kimś, kto potrafi wysłuchać.
Holiday blues minie, ale warto potraktować go jak sygnał, że potrzebujesz troski i spokojniejszego tempa.
Masz prawo czuć się tak, jak się czujesz
Nie każda kobieta ma siłę na kolacje, spotkania i dekoracje. I to jest w porządku. Najważniejsze to być dla siebie łagodną i nie poddawać się presji „idealnych świąt”. Jeśli smutek trwa długo, nie musisz zostawać z tym sama — pomoc jest dostępna i warto z niej skorzystać.
Źródła:
- HealthPartners – analiza na podstawie APA:https://www.healthpartners.com/blog/why-we-get-depressed-during-holidays/
- Psychology Today – „Holiday Blues or Seasonal Affective Disorder?”https://www.psychologytoday.com/us/blog/becoming-resilient/202112/holidays-blues-or-seasonal-affective-disorder
