Oglądanie sztuki poprawia dobrostan
Prosty akt oglądania dzieła sztuki może poprawić samopoczucie, wykazało nowe badanie, a korzyści te można osiągnąć zarówno w szpitalu, jak i w galerii.
Dzieła sztuki uwzględnione w przeglądzie objęły znane obrazy, takie jak "Krzyk" Edvarda Muncha, czy "Gwiaździsta noc" Vincenta van Gogha, a także inne dzieła sztuki nowożytnej i współczesnej.
Jak mówią autorzy badań, już wcześniejsze testy sugerowały, że oglądanie sztuki może wpływać na nastrój lub poziom stresu. Teraz przeanalizowano dekady rozproszonych badań, dostarczając, co pozwoliło ocenić, kiedy, gdzie i dlaczego oglądanie sztuki jest wykorzystywane do wspierania dobrostanu.
Przeglądu 38 wcześniej opublikowanych badań, obejmujących łącznie 6 805 uczestników, dokonał zespół psychologów z Uniwersytetu Wiedeńskiego, Trinity College w Dublinie oraz Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie.
Badanie wykazało, że oglądanie sztuki może poprawiać dobrostan eudajmoniczny (‘eudajmonia' to greckiego szczęście), czyli ten związany z poczuciem sensu życia i rozwojem osobistym.
Korzyści te zaobserwowano w różnych miejscach - w muzeach i galeriach, a także w klinikach, szpitalach, a nawet za pośrednictwem wirtualnej rzeczywistości. Stwierdzono, że szeroki zakres rodzajów sztuki: od figuratywnej, przez abstrakcyjną, po nowożytną i współczesną, a także fotografia, rzeźba i instalacje - przyczynia się do poprawy samopoczucia.
- Ludzie często postrzegają sztukę jako luksus, ale nasze badania sugerują, że oglądanie sztuki, czy to jako hobby, czy jako ukierunkowana interwencja zdrowotna, może realnie wspierać dobrostan - mówi MacKenzie Trupp z Uniwersytetu Wiedeńskiego.
- Przedefiniowanie sztuki jako niedrogiego, łatwo dostępnego zasobu dla dobrostanu otwiera możliwości integracji sztuki z codziennym otoczeniem i strategiami zdrowia publicznego - zauważa Trupp.
- Chociaż korzyści psychiczne płynące z tworzenia sztuki zostały szeroko zbadane, wpływ jej oglądania pozostaje niedostatecznie poznany i niedoceniany. Tymczasem sztuka wizualna jest obecna i dostępna w przestrzeniach codziennych: w muzeach, galeriach, szpitalach i w domach. Zrozumienie jej wpływu może otworzyć nowe drogi do promowania dobrostanu poprzez codzienne spotkania ze sztuką - wskazuje Claire Howlin, współautorka badań.
- Od 2019 roku WHO zaleca stosowanie kreatywnych podejść obok rutynowej opieki klinicznej. Sztuka może zaspokajać potrzebę poszukiwania sensu życia, budować poczucie własnej wartości i wspierać rozwój pozytywnej tożsamości, a to kluczowe czynniki pomagającymi radzić sobie z chaosem życia. Resorty zdrowia i rady ds. sztuki w całej Europie poszukują wysokiej jakości dowodów, które pomogą określić, jakie formy sztuki można stosować w przypadku różnych problemów zdrowotnych. nasz przegląd pomoże w planowaniu przyszłych badań na większą skalę - zauważa Howlin.
Na podstawie:
Viewing art can boost wellbeing by giving meaning to life
