Trucizna dla domowników i zwierząt? Sprawdź, czy tuje są szkodliwe dla człowieka. Poznaj fakty i mity

Tuje, nazywane żywotnikami, należą do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae) i pochodzą z Ameryki Północnej oraz Azji Wschodniej. W Polsce uprawia się głównie trzy gatunki:

• żywotnik zachodni (Thuja occidentalis),
• żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)
• żywotnik wschodni (Platycladus orientalis), dawniej klasyfikowany jako tuja.

Doskonale znoszą formowanie, dzięki czemu idealnie nadają się na żywopłoty. Mieszkańcy naszego kraju chętnie uprawiają je w swoich ogrodach, ponieważ większość odmian dobrze znosi polskie zimy. Tuje najlepiej czują się w miejscach dobrze nasłonecznionych, choć tolerują także lekki cień.

Optymalne warunki do ich wzrostu to gleby żyzne, średnio wilgotne, o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. W okresach niedoboru opadów, szczególnie gdy rośliny są jeszcze młode, wskazane jest ich regularne podlewanie.

Wokół tuj narosło sporo mitów. Źródłem tych obaw jest obecność tujonu – związku chemicznego występującego w sokach rośliny. Tujon rzeczywiście może działać toksycznie, jeśli zostanie spożyty w dużych ilościach. W skrajnych przypadkach może wpływać na układ nerwowy i wywoływać halucynacje.

To jednak dotyczy sytuacji czysto teoretycznych i ekstremalnych. Nie grozi to nikomu, kto po prostu sadzi, przycina czy dotyka tui w ogrodzie. W praktyce, żeby doszło do zatrucia, trzeba by zjeść naprawdę sporą ilość igieł lub gałązek, a przecież nikt rozsądny nie traktuje tui jak sałatki.

Jeśli jednak dojdzie do spożycia tui, można zaobserwować u siebie:

• dolegliwości bólowe,
• pobudzenie,
• zawroty głowy,
• nudności,
• biegunki,
• skurcze mięśni.

Co ciekawe, tujon znajdziemy też w dobrze znanych ziółkach, takich jak szałwia czy piołun, i to właśnie z piołunu produkowano kiedyś absynt – napój o legendarnym (choć nieco przesadzonym) działaniu psychoaktywnym.

Jeśli chodzi o kontakt fizyczny z rośliną, np. podczas przycinania, tuje są uważane za całkowicie bezpieczne.

Czy tuje są niebezpieczne dla zwierząt domowych? To pytanie często zadają właściciele psów i kotów, którzy chcą mieć pewność, że ich ogród jest bezpieczny dla pupili. Tuje, choć popularne i estetyczne, zawierają tujon, związek chemiczny, który w dużych ilościach może być szkodliwy zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt.

Zwierzęta, zwłaszcza młode psy i ciekawskie koty, mają tendencję do podgryzania liści, łodyg czy innych roślin – i właśnie tu może pojawić się ryzyko. Spożycie znacznej ilości igieł tui może prowadzić do problemów żołądkowych, osłabienia, objawów neurologicznych. Mimo to takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko, a większość zwierząt instynktownie unika tej rośliny ze względu na jej zapach i smak.