Zaginiona lalka. Niezwykła historia z życia Franza Kafki

W ostatnim roku swojego życia Franz Kafka mieszkał w Berlinie, towarzyszyła mu Dora Diamant. Codzienne spacery po Steglitz Park były dla niego chwilą wytchnienia w trudnym czasie zmagania się z gruźlicą.

Pewnego popołudnia Kafka natknął się na zapłakaną dziewczynkę, która właśnie straciła swoją ukochaną lalkę. Zamiast banalnych pocieszeń, Kafka zaproponował jej niezwykłą historię: lalka nie zginęła, lecz wyruszyła w podróż po świecie.

By nie pozostawić dziewczynki z pustą nadzieją, Kafka obiecał jej, że lalka napisała list i że przyniesie go następnego dnia. Tak rozpoczęła się seria codziennych spotkań na tej samej parkowej ławce, podczas których Kafka czytał dziewczynce kolejne listy od lalki, opisujące jej niezwykłe przygody w odległych krajach. Każdy list był starannie napisany, pełen wyobraźni i czułości, a ich lektura stawała się dla dziecka codziennym rytuałem i źródłem otuchy.

Przez kolejne tygodnie Kafka oddawał się temu zadaniu z niezwykłą powagą. Listy, które tworzył, opisywały podróże lalki do miast takich jak Londyn, Paryż, Wiedeń czy egzotyczna Tanzania. Lalka spotykała nowych przyjaciół, poznawała świat, tęskniła za swoją właścicielką, ale zapewniała ją o swojej miłości i pamięci. Każde spotkanie było dla dziewczynki okazją do przeżywania nowych przygód i stopniowego oswajania się ze stratą.

Kafka, mimo własnej choroby i świadomości zbliżającego się końca, wykazał się niezwykłą empatią. Jego listy nie były tylko fikcją – były aktem głębokiej troski i zrozumienia dla dziecięcego bólu. Jak podkreślają biografowie, w tych chwilach Kafka odnajdywał sens i radość, których często brakowało mu w dorosłym życiu.

Po kilku tygodniach Kafka pojawił się w parku z nową lalką. Dziewczynka od razu zauważyła, że nie jest to ta sama zabawka, którą utraciła. Wtedy Kafka wręczył jej ostatni list, w którym lalka tłumaczyła: "Moje podróże mnie zmieniły. Nie jestem już taka sama, ale wciąż jestem twoją lalką".

Wzruszające jest to, że wiele lat później, już jako dorosła kobieta, dziewczynka miała odnaleźć ukrytą w lalce małą karteczkę z przesłaniem: "Wszystko, co kochasz, prawdopodobnie przepadnie, ale ostatecznie miłość powróci w inny sposób".

Ten cytat do dziś uznawany jest za esencję mądrości Kafki i uniwersalne przesłanie o przemijaniu i sile uczuć.

Opowieść o Kafce i lalce nie jest w pełni udokumentowana w źródłach historycznych, jej głównym świadkiem była Dora Diamant, partnerka pisarza w ostatnich miesiącach jego życia. To ona przekazała tę anegdotę biografom, a później historia zaczęła żyć własnym życiem, inspirując pisarzy, artystów i psychologów na całym świecie.

Nie zachowały się oryginalne listy pisane przez Kafkę, a imię dziewczynki w różnych wersjach opowieści bywa różne (Irma, Elsi, Nancy).

Mimo to, zgodność relacji co do przebiegu wydarzeń i przesłania sprawia, że opowieść ta jest uznawana za autentyczną manifestację charakteru i wrażliwości pisarza. Współcześni badacze podkreślają, że nawet jeśli część szczegółów jest literacką rekonstrukcją, sama idea i gest Kafki są niepodważalne.