KRIR chciała dopłaty na zakup zwierząt, MRiRW mówi „nie”

Wniosek KRIR został złożony 9 października 2025 r., po licznych głosach rolników wskazujących, że obecne zasady wsparcia w ramach Planu Strategicznego WPR nie odzwierciedlają realnych potrzeb małych gospodarstw. Organizacja apelowała, by zakup stada podstawowego — czyli materiału hodowlanego — można było rozliczyć w ramach dopłaty na zakup zwierząt.

Zarząd KRIR zwrócił uwagę, że w przypadku gospodarstw ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą zakup stada podstawowego jest niezbędny do rozpoczęcia lub rozszerzenia produkcji. Bez tego wsparcie w ramach „Rozwoju małych gospodarstw” — mimo atrakcyjnej kwoty — nie daje szansy na faktyczną restrukturyzację i wzrost wartości sprzedaży. Według Rady, dopłaty na zakup zwierząt mogłyby stanowić realne narzędzie rozwoju dla mniejszych gospodarstw. Szczególnie tych, które chcą postawić na hodowlę bydła, trzody czy drobiu. Przecież wcześniej, w podobnych działaniach w ramach PROW 2014–2020, taka możliwość istniała. Dlatego samorząd rolniczy argumentował, że należałoby ją przywrócić.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w odpowiedzi z 20 października 2025 r., zajęło jednoznaczne stanowisko. Resort przypomniał, że instrument „Rozwój małych gospodarstw” różni się od wcześniejszej „Restrukturyzacji małych gospodarstw” pod względem formy i charakteru pomocy.

Podczas gdy PROW 2014–2020 opierał się na systemie premii, obecny instrument ma charakter inwestycyjny, co wynika bezpośrednio z przepisów art. 73 rozporządzenia 2021/2115. Zgodnie z nimi zakup zwierząt jest kosztem niekwalifikowalnym. Według MRiRW z tego względu nie może być finansowany w ramach interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw”. W praktyce oznacza to, że rolnicy mogą uzyskać refundację na inwestycje materialne i niematerialne, tylko takie jak:

• budowa lub modernizacja budynków gospodarskich,
• zakup nowych maszyn i urządzeń,
• inwestycje w wyposażenie,
• oprogramowanie i wartości niematerialne.

Decyzja MRiRW oznacza, że rolnicy planujący rozwój hodowli będą musieli samodzielnie sfinansować zakup stada podstawowego. W efekcie dla wielu z nich to duże utrudnienie. Ściśle mówiąc, bez wsparcia inwestycyjnego niektórym trudno rozpocząć lub poszerzyć produkcję zwierzęcą. W tej sprawie Krajowa Rada Izb Rolniczych zapowiedziała dalsze rozmowy z resortem. Wciąż uważa bowiem, że obecne zapisy ograniczają realną możliwość restrukturyzacji najmniejszych gospodarstw i nie uwzględniają specyfiki produkcji zwierzęcej.

Wielu rolników zwraca uwagę, że przy rosnących kosztach pasz, energii i inwestycji budowlanych, dopłaty na zakup zwierząt mogłyby stanowić istotny element rozwoju hodowli. Brak możliwości ich finansowania w ramach „Rozwoju małych gospodarstw” oznacza, że część producentów może zrezygnować z rozbudowy stad. A nawet całkowicie odejść od produkcji zwierzęcej.

Choć stanowisko ministerstwa jest oparte na unijnych przepisach, środowisko rolnicze nie traci nadziei na przyszłe zmiany. Jak wskazuje KRIR, temat wróci przy kolejnych przeglądach i modyfikacjach Planu Strategicznego WPR.

Dopłaty na zakup zwierząt pozostają jednym z najczęściej postulowanych elementów wsparcia dla małych gospodarstw. Rolnicy liczą, że ministerstwo ponownie pochyli się nad tematem, by umożliwić rozwój hodowli i zwiększenie konkurencyjności krajowej produkcji zwierzęcej.

Źródło: KRIR