Nowe przepisy dla rolników: Ładowarka jak samochód – musisz mieć OC i uprawnienia

Od listopada 2024 roku zmieniły się przepisy, które mają ogromne znaczenie dla właścicieli gospodarstw rolnych korzystających z maszyn takich jak ładowarki teleskopowe czy wózki widłowe. Wprowadzono nowe definicje „ruchu pojazdu” i „wprowadzenia pojazdu do ruchu”, co oznacza, że nawet praca sprzętu na prywatnym terenie podlega obecnie przepisom dotyczącym ubezpieczenia i rejestracji.

Popularna wśród rolników ładowarka teleskopowa (telehandler) to w rzeczywistości według przepisów wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia i ze zmiennym wysięgiem. Tak samo jak wózek widłowy, jest to urządzenie transportu bliskiego, którego użytkowanie wiąże się teraz z dodatkowymi obowiązkami.

Nowelizacja przepisów rozszerza definicję „ruchu pojazdu” – nieważne, czy pojazd jest w ruchu czy stoi, ani gdzie się znajduje – nawet na własnym podwórku jego użycie to wprowadzenie do ruchu. To oznacza obowiązek posiadania aktualnej polisy OC (odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego).

Nawet jeśli pojazd wolnobieżny (np. ładowarka) nie musi być rejestrowany w wydziale komunikacji, nadal podlega rejestracji w Urzędzie Dozoru Technicznego (UDT) i musi być objęty ubezpieczeniem OC.

Jeśli właściciel nie posiada OC, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może nałożyć karę – równowartość 1/3 minimalnego wynagrodzenia za pracę. Koszt ubezpieczenia OC takich pojazdów nie jest wysoki (ok. 130–180 zł rocznie), ale jego brak może być kosztowny.

Właściciele sprzętu, który jest objęty gwarancją, powinni być świadomi, że brak ubezpieczenia OC lub odpowiednich uprawnień operatora może unieważnić gwarancję producenta. W takiej sytuacji koszty naprawy ponosi rolnik, nawet jeśli awaria dotyczyła elementu objętego ochroną serwisową.

Obsługa maszyn takich jak ładowarki i wózki wymaga ważnych uprawnień, które trzeba odnawiać co 5 lat. Najpóźniej na 3 miesiące przed upływem ważności należy złożyć wniosek do UDT o przedłużenie uprawnień. Operator musi pracować na zadeklarowanym sprzęcie.

Po zarejestrowaniu urządzenia w UDT jest ono objęte coroczną kontrolą. Dodatkowo konserwator z odpowiednimi uprawnieniami musi prowadzić dziennik konserwacji i dokonywać wpisów po przeglądach.

Rolnicy coraz częściej pytają o kursy operatorów ładowarek czy wózków widłowych. Szkolenia organizują prywatne firmy, a egzamin końcowy przeprowadza Urząd Dozoru Technicznego. Informacje o procesie rejestracji i wymaganiach znajdują się na stronie internetowej UDT.

Posiadanie ubezpieczenia OC i odpowiednich uprawnień:

• Chroni właściciela przed karami i utratą gwarancji
• Zabezpiecza przed odmową wypłaty odszkodowania
• Pozwala legalnie i bezpiecznie eksploatować sprzęt
• Podnosi wydajność pracy i zmniejsza ryzyko awarii

Zmiana prawa to wyzwanie, ale również szansa na uporządkowanie zasad korzystania z ciężkiego sprzętu w gospodarstwie. Rolnik to dziś nie tylko producent, ale i użytkownik specjalistycznych maszyn – a to wiąże się z odpowiedzialnością.