System kaucyjny wystartował. Jak działa?
Od 1 października 2025 r. w całej Polsce zaczął obowiązywać system kaucyjny. To jedna z największych zmian w gospodarce odpadami od wielu lat. Butelki i puszki ze specjalnym znakiem kaucji stopniowo trafiają już na sklepowe półki.
System kaucyjny wystartował. Jak działa?Agata Molenda
Jakie opakowania obejmuje system?
- Plastikowe butelki jednorazowe do 3 litrów – kaucja 50 gr.
- Puszki metalowe do 1 litra – kaucja 50 gr.
- Szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l – kaucja 1 zł.
Warto pamiętać, że system nie obejmuje np. kartonów po mleku czy sokach (tzw. opakowania wielomateriałowe).
Gdzie oddać butelki i puszki?
- Duże sklepy (powyżej 200 m²) muszą prowadzić zbiórkę opakowań.
- Małe sklepy mogą dołączyć dobrowolnie – wielu właścicieli, zwłaszcza na wsiach, rozważa podpisanie umów z operatorami.
- Opakowania można oddać w dowolnym punkcie – nie trzeba mieć paragonu ani wracać do tego samego sklepu, w którym kupiliśmy napój.
Zwrot będzie możliwy:
- przy kasie lub w biurze obsługi klienta,
- w automacie (tzw. butelkomacie), jeśli sklep taki posiada.
Kaucję otrzymujemy w gotówce – bezpośrednio przy zwrocie.
Jak przygotować opakowanie do zwrotu?
- Butelka czy puszka musi być cała i z etykietą.
- Nie wolno ich zgniatać ani usuwać oznaczeń.
- Najważniejszy jest jednolity znak kaucji na etykiecie – tylko takie opakowania są objęte systemem.
Dlaczego go wprowadzono?
System kaucyjny ma kilka celów:
- ograniczenie zaśmiecania wsi, lasów i poboczy,
- poprawa recyklingu – zebrane butelki i puszki trafią do ponownego przerobu,
- odzysk wartościowych surowców (plastiku, metalu, szkła).
W krajach, gdzie taki system działa od lat, udaje się odzyskać nawet 90% opakowań. Dzięki temu środowisko jest czystsze, a koszty utylizacji odpadów spadają.
Co to oznacza w praktyce dla mieszkańców?
- Kupując napój w butelce lub puszce ze znakiem kaucji, zapłacimy nieco więcej – o 50 gr lub 1 zł.
- Pieniądze można łatwo odzyskać, oddając opakowanie w sklepie.
- W gospodarstwie domowym warto wydzielić miejsce na odkładanie pustych butelek i puszek – tak, by nie były zgniatane razem z innymi odpadami.
Podsumowanie
System kaucyjny to duża zmiana, ale z czasem stanie się codziennością – podobnie jak segregacja odpadów. Warto pamiętać, że:
- zwrot kaucji jest prosty i nie wymaga paragonu,
- oddajemy tylko opakowania z oznaczeniem kaucji,
- zyskamy nie tylko my, ale i środowisko – mniej śmieci w rowach i na polach, więcej surowców do ponownego wykorzystania.
Źródło artykułu: 
