Awantura o podwyżkę opłat w Krakowie. Ceny za śmieci wzrosną już od września

Od 1 września 2025 cena za śmieci segregowane wzrośnie w Krakowie do 35 zł od osoby (a przy braku selekcji – do 70 zł/os.). Poprzednią podwyżkę – z 24 zł na 27 zł – wprowadzono tu 1 lipca 2022 roku.

Dotkliwą dla wielu krakowskich rodzin stawkę, miasto uzasadnia przede wszystkim drastycznym wzrostem – od 2022 roku o ponad 50 proc. – kosztów gospodarowania odpadami.

- Prognozy na rok 2026 wskazują dalszy wzrost na poziomie kilkunastu procent. Te czynniki przełożyły się na utratę równowagi finansowej systemu w 2024 roku i wygenerowanie znaczącego deficytu, który musi zostać pokryty, aby system mógł nadal sprawnie działać. Dla pokrycia kosztów niezbędne jest zwiększenie dochodów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi o około 77,9 mln zł w 2025 roku i o około 112,5 mln zł w 2026 roku – wyliczano podczas sesji.

- Nowa stawka jest o około 30 proc. wyższa od obecnej, ale należy pamiętać, że jest to pierwsza podwyżka od 2022 roku. W tym okresie nastąpił znaczny wzrost kosztów życia, a także wynagrodzeń. Warto podkreślić, że nawet po zmianie, proponowana stawka pozostaje znacznie poniżej maksymalnej kwoty dopuszczonej ustawą (wynoszącej w 2025 roku - 63,34 zł) – zaznaczano.

Według wyliczeń urzędników, przy pozostawieniu obecnych cen za odbiór komunalnych - do 2026 roku, luka w systemie mogłaby sięgnąć aż 190 milionów złotych. Przy czym – wedle prawa system gospodarowania odpadami powinien się bilansować, a miasta i gminy nie mogą do niego dopłacać (jednak w praktyce wiele samorządów to robi, nie chcąc windować cen dla mieszkańców).

Nawet z ostatnią podwyżką, Kraków ma dziś najniższą stawkę za śmieci w Małopolsce. Żadna gmina w naszym regionie nie pobiera opłat mniejszych niż 30 zł, a w czterech gminach mieszkańcy płacą 40 zł lub nawet więcej (według danych z kwietnia 2025)

– Dzięki spalarni udaje się utrzymać ceny na niższym poziomie niż w wielu innych dużych miastach – zaznaczył podczas sesji wiceprezydent Krakowa Stanisław Kracik.

Przeciwko podwyżce cen za śmieci wypowiadali się radni opozycyjni.

Michał Starobrat (klub Kraków dla Mieszkańców) możliwość uniknięcia podwyżki opłat dostrzega w uszczelnieniu systemu. - Nie może być tak, że część mieszkańców nie płaci za odbiór śmieci, a konsekwencje ponoszą wszyscy inni. Jeśli chcemy mówić o sprawiedliwości i równowadze finansowej, musimy zadbać o pełną ściągalność opłat i dokładne dane o liczbie osób zamieszkujących nieruchomości – przekonywał.

Z kolei radni PiS nazywali planowaną podwyżkę – gigantyczną i zaznaczali, że dotnie ona szczególnie osoby starsze, niezamożne i rodziny wielodzietne. Zwracali też uwagę, że w przeciwieństwie do wielu innych miast i gmin w Małopolsce, Kraków nie stosuje ulg dla dużych – opłata proporcjonalnie maleje od kolejnych osób, powyżej trzech lub czterech.

- Mówimy o wzroście o 30 procent. To dużo, zwłaszcza dla osób starszych, samotnych, emerytów czy rodzin o niskich dochodach. Dla nich to nie jest tylko kilka złotych więcej, ale realne obciążenie domowego budżetu – mówiła Agnieszka Paderewska.

Stawka 35 zł od osoby za odbiór odpadów komunalnych została przyjęta głosami 24 radnych. 17 osób było przeciw, a jedna wstrzymała się od głosu.