Black Friday 2025. Polowanie na okazje czy na nas? Takie sztuczki stosują teraz handlowcy

Z najnowszego badania współautorstwa Shopfully Poland wynika, że w tym roku okazyjne zakupy planuje 66,5 proc. dorosłych Polaków wobec 64,1 proc. w 2024 roku. Odsetek osób niekorzystających z tego typu akcji pozostaje niemal bez zmian (18,8 proc.), a liczba niezdecydowanych spadła z 17 do 14,7 proc. Eksperci zauważają również, że konsumenci coraz częściej kierują się konkretnymi potrzebami, a nie impulsem zakupowym.

- Black Friday staje się swego rodzaju instytucją. Nie wszyscy konsumenci bawią się w święto promocji, ale coroczne okazje mają już swoich wyznawców i tego raczej nic nie zmieni - komentuje dla MondayNews dr Maria Andrzej Faliński, były wieloletni dyrektor generalny POHID-u.

Robert Biegaj, ekspert rynku retailowego z Shopfully Poland, dodaje, że zakupy w ramach Black Friday z reguły są bardziej przemyślane niż codzienne sprawunki, bo większość konsumentów czeka na nie naprawdę przez cały rok lub przez jego większość.

- Dlatego też z reguły nie są one impulsywne - wyjaśnia ekspert z Shopfully Poland.

Jak dodaje, w Black Friday będziemy głównie kupować: odzież, obuwie, perfumy i elektronikę.

Z najnowszego badania współautorstwa Shopfully Poland wynika, że w tym roku okazyjne zakupy planuje 66,5 proc. dorosłych Polaków wobec 64,1 proc. w 2024 roku. Odsetek osób niekorzystających z tego typu akcji pozostaje niemal bez zmian (18,8 proc.), a liczba niezdecydowanych spadła z 17 do 14,7 proc. Eksperci zauważają również, że konsumenci coraz częściej kierują się konkretnymi potrzebami, a nie impulsem zakupowym. - Black Friday staje się swego rodzaju instytucją. Nie wszyscy konsumenci bawią się w święto promocji, ale coroczne okazje mają już swoich wyznawców i tego raczej nic nie zmieni - komentuje dla MondayNews dr Maria Andrzej Faliński, były wieloletni dyrektor generalny POHID-u.

Robert Biegaj, ekspert rynku retailowego z Shopfully Poland, dodaje, że zakupy w ramach Black Friday z reguły są bardziej przemyślane niż codzienne sprawunki, bo większość konsumentów czeka na nie naprawdę przez cały rok lub przez jego większość. Dlatego też z reguły nie są one impulsywne - wyjaśnia ekspert z Shopfully Poland.

Jak dodaje, w Black Friday będziemy głównie kupować: odzież, obuwie, perfumy i elektronikę.

Radosław Świątkowski, wykładowca i ekspert Uniwersytetu WSB Merito w Toruniu, podkreśla, że każdy z nas lubi myśleć o sobie jak o łowcach okazji.

- "Upolowałam", "znalazłam", "trafiłem" - język sugeruje, że to MY mamy kontrolę. W praktyce jednak często to nie my podejmujemy decyzję, lecz robią to za nas marki, które starannie zaprojektowały naszą drogę do kasy - mówi Radosław Świątkowski.

Jakie mechanizmy sprawiają, że podczas wyprzedaży nasz racjonalny mózg idzie na drzemkę, a my kupujemy więcej i szybciej niż planowaliśmy?

Pierwszy to efekt niedostępności. Zostały tylko 3 sztuki!" albo "Promocja kończy się za 03:59:00". To klasyczny wyścig z czasem. Marki doskonale wiedzą, jak uruchomić w nas FOMO (Fear of Missing Out), czyli lęk przed tym, że coś nas ominie. Kiedy widzimy uciekający licznik, włącza się instynktowna obawa przed stratą. Presja czasu wyłącza krytyczne myślenie.

Ile razy pomyślałeś: "Grzech nie kupić" widząc cenę obniżoną o 50%? To właśnie zakotwiczenie. Pierwsza informacja, którą otrzymujesz (w tym przypadku stara, często zawyżona cena), staje się dla Twojego mózgu punktem odniesienia - tytułową "kotwicą". W porównaniu do 500 zł kwota 250 zł wydaje się niesamowitą okazją. Gdybyś jednak od razu zobaczył cenę 250 zł, bez tej przekreślonej, mógłbyś uznać, że to żadna okazja.

Kolejny mechanizm to: efekt potwierdzenia. Widzisz to, co chcesz zobaczyć. Tutaj z pomocą marketingowcom przychodzą algorytmy i... chęć udowodnienia, że masz rację. Chcesz ten ekspres i koniec, więc podświadomie szukasz argumentów, które uzasadnią ten wydatek. W rezultacie bierzesz pod uwagę jedynie te opinie, które podzielają Twoje zdanie.

- Zwróć uwagę na opinie. Często jeden produkt ma ich setki, a inny - o identycznych parametrach - zaledwie kilka. Dlaczego? Marki wiedzą, że społeczny dowód słuszności pomaga nam wyciągnąć kartę płatniczą. Często kuszą klientów rabatami w zamian za wystawienie recenzji. A klient, chcąc dostać zniżkę i nie chcąc wyjść na kogoś, kto kupił bubel, woli skupić się w swoim komentarzu na zaletach, przemilczając wady - podkreśla Rarosław Świątkowski.

Jest jeszcze jeden mechanizm: owczy pęd, czyli "wszyscy to mają". Listy bestsellerów, etykiety "Wybór klientów" czy liczniki pokazujące, że "15 osób kupiło ten produkt w ostatniej godzinie" - to często spotyane narzędzia.

- Warto zachować dozę sceptycyzmu. Czy ten produkt jest bestsellerem, bo jest dobry, czy bo był najtańszy i miał największy baner na stronie głównej? - podsumowuje ekspert Uniwersytetu WSB Merito.

Dr Mariusz Woźniakowski z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego przypomina, że Black Friday 2025 jest trzecim, w którym obowiązują przepisy wynikające z unijnej dyrektywy Omnibus. Przyczyniła się ona do zdecydowanie większej transparentności cenowej. Nie ma już sztucznego windowania ceny przed Czarnym Piątkiem tylko po to, żeby je później sztucznie obniżyć dając klientom złudne poczucie oszczędności.

Poza tym z roku na rok konsumenci są coraz bardziej świadomi. Nasila się trend smartshoppingu, który odnosi się do świadomości posiadanych praw konsumenckich, ale także standardów obsługi klienta (m.in. dostępnych opcji i kosztów dostawy, zasad zwrotów, itp.) i działań w zakresie polityki cenowej sprzedawców.

- W sieci jest coraz więcej narzędzi, które monitorują ceny, a konsumenci coraz częściej je poznają i zaczynają chętnie z nich korzystać - podsumowuje dr Mariusz Woźniakowski.