Grudziądz: Okna parteru są dwa metry pod ziemią. Zaglądamy do piwnic zabytkowej kamienicy
Zwykła kamienica w Grudziądzu, a miała walory obronne
Kamienica o nr 7 to budynek na rogu ul. Kościelnej i Ratuszowej w Grudziądzu. Doskonale widać ją z placu Miłośników Astronomii. Jednak w otoczeniu okazałych i zadbanych zabytków: bazyliki, ratusza, kościoła św. Franciszka Ksawerego, szary budynek nie zwraca szczególnej uwagi przechodniów ani turystów.
Iwona Pavlović o szansach Tomasza Karolaka w "TzG". Zdradziła, czym "nadrabia" na parkiecie
Tymczasem właśnie ta kamienica skrywa ciekawostki absorbujące miłośników historii. Jak podnoszą, dom ten był fragmentem średniowiecznego zamku kapituły kanoników chełmińskich i miał w średniowieczu walory obronne. Świadczące o tym pozostałości znajdujemy w jej piwnicach. odróżniamy go od zamku wysokiego, gdzie przebywali Krzyżacy.
Wyprawa do piwnic kamienicy w centrum Grudziądza
Do piwnic kamienicy Kościelna 7, dostać się nie jest łatwo. Obiekt jest w rękach prywatnych. Ale dzięki uprzejmości właściciela niedawno zwiedzić to miejsce mogli członkowie Grudziądzkiego Towarzystwa Kultury. Oprowadzali ich Marek Szajerka oraz Przemysław Szachnitowski.
Kamienica przy ul. Kościelnej 7 figuruje w Gminnej Ewidencji Zabytków jako kamienica czynszowa datowana na 1775 r., a przebudowana w XIX wieku. W opinii Marka Szajerki, grudziądzkiego historyka, nie jest to prawidłowy zapis. Jak uważa Szajerka, budynek ten jest znacznie starszy, prawdopodobnie XIII-wieczny.
Największą ciekawostką w tej kamienicy są piwnice. A dokładniej obecne piwnice, bo pierwotnie były to pomieszczenia parteru tego budynku. Skąd to wiemy? Bo w ścianach piwnic - dziś około 2 metrów pod ziemią - są okna szczelinowe. Są to świetliki rozglifione, które miały charakter obronny.
Jak czytamy na portalu medievalheritage.eu poświęconemu architekturze średniowiecza i starożytności, rozglifienie to ukośne uformowanie ościeża okna, w murze znacznej grubości, które sprawiało, że do środka wpadało więcej światła. Taką budowę otworu okiennego stosowano też w otworach strzelniczych budowli obronnych. Rozglifienie jest charakterystyczne dla architektury średniowiecznej.
Dlaczego okna znajdują się pod ziemią?
Okna w piwnicy są, oczywiście, zamurowane. A dlaczego znajdują się obecnie pod ziemią?
- Obecnie poziom średniowiecza jest w Grudziądzu na głębokości ok. 3 m i więcej. Nikt tego dokładnie nie mierzył, ale dziś te rzekome świetliki w kamienicy przy ul. Kościelnej 7 są na głębokości ok. 2 m poniżej poziomu ulicy - mówi Marek Szajerka, grudziądzki historyk.
Pierwotnie pomieszczenia te miały sklepienia kolebkowe. Do dziś zachowała się tylko część z nich.
Historycy szczególną uwagę zwracają też na łożyska do zamontowania drewnianych schodów. Są takie same jak te, które można zobaczyć wśród pozostałości zamku na Górze Zamkowej.
Zobacz zdjęcia z piwnic kamienicy przy ul. Kościelnej 7 w Grudziądzu