Kaszubskie lasy rozjeżdżane przez quady. Hałas, zniszczenia i strach zamiast spokoju

To miał być spokojny bieg pośród drzew, śpiewu ptaków i szumu liści. Mieszkaniec Gdańska, który przyjechał na Kaszuby, by zrelaksować się w lesie, usłyszał zamiast tego ryk silnika i bezczelne: „Nie masz gdzie pajacować?”. Zza zakrętu wystrzelił quad, wzbijając tumany kurzu i kompletnie ignorując obecność człowieka na ścieżce.

- Byłem w szoku - opowiada. - Las powinien być miejscem wyciszenia, a nie terenem popisów bezmyślnych kierowców.

Takich głosów jest coraz więcej. Kaszubskie lasy niejednokrotnie są miejscem nielegalnych rajdów quadami i motocyklami crossowymi. Ścieżki spacerowe zamieniają się w rozjeżdżone dukty, a miejsce spokoju - w hałaśliwe tory terenowe. Dla wielu użytkowników tych pojazdów to „atrakcja” - przyjeżdżają tylko po to, by w weekend pojeździć po leśnych ostępach. Robią zrywy, usypują skocznie, a nawet wjeżdżają do rezerwatów przyrody i stref ochronnych, niszcząc młode drzewka i runo leśne.

- Mamy problem z tego typu pojazdami, ponieważ wjeżdżają nawet na drogi mniej uczęszczane - mówi Maciej Marciniak, rzecznik prasowy Nadleśnictwa Kartuzy. - Wielu kierowców traktuje las jak torowisko przeszkód, robią zrywy, usypują jakieś skocznie, wykopując fragmenty lasu. Niszczą strefy ochronne, a co najgorsze - wjeżdżają nawet do rezerwatów przyrody, co jest już po prostu skandaliczne. Potworny hałas płoszy zwierzęta. Co więcej, kierowcy często są anonimowi, mają kaski, a pojazdy bywają bez tablic rejestracyjnych. Takie osoby czują się bezkarne. Stanowią zagrożenie również dla pracowników lasu, zdarzały się zresztą takie wypadki.

Jazda quadami i motocyklami crossowymi po lasach to poważny problem, który coraz dotkliwiej odczuwają mieszkańcy Kaszub. Kierowcy tych pojazdów czują się bezkarni - rozjeżdżają leśne ścieżki, płoszą zwierzęta i niszczą przyrodę, nie licząc się z obowiązującymi przepisami. Dla wielu z nich las stał się torem wyścigowym, a nie miejscem ciszy i ochrony środowiska.

Choć działania służb, takie jak wspólne patrole policji i straży leśnej, są potrzebne i coraz częstsze, skala problemu wciąż rośnie. Jak się okazuje, dla wielu turystów jest to jedna z atrakcji - nie brakuje osób, które przyjeżdżają z Trójmiasta tylko po to, by jeździć quadami po kaszubskich lasach, traktując je jak dzikie tory terenowe. Dla nich to forma weekendowej rozrywki, często bez refleksji nad konsekwencjami dla środowiska i lokalnych mieszkańców. Tymczasem leśne ścieżki, które miały służyć do wypoczynku i kontaktu z naturą, zamieniają się w zniszczone i hałaśliwe trakty.

Kaszubskie lasy od lat są cenione jako miejsce aktywnego wypoczynku - biegania, spacerów czy jazdy na rowerze. Odwiedzający doceniają ciszę, świeże powietrze i kontakt z naturą. Niestety, nawet w takich okolicznościach można natknąć się na sytuacje, które skutecznie psują cały relaks.

- Miałem wolny dzień, więc postanowiłem wybrać się na Kaszuby, żeby pobiegać w spokoju po leśnych ścieżkach. Założyłem słuchawki, włączyłem muzykę i cieszyłem zapachem lasu i świeżym powietrzem - mówi mieszkaniec Gdańska. - W pewnym momencie od tyłu nadjechał quad - szybko, głośno, wzbijając tumany kurzu. Zatrzymał się obok mnie, a jego kierowca, zamiast przeprosić, bezczelnie krzyknął: „Nie masz gdzie pajacować?” Byłem w szoku. To nie tylko brak kultury, ale też przykład totalnej bezkarności. Czy naprawdę musimy godzić się na to, że las przestaje być miejscem wypoczynku i zamienia się w tor dla takich ludzi?

W odpowiedzi na rosnący problem nielegalnych wjazdów do lasów, dzielnicowy z Posterunku Policji w Sulęczynie oraz strażnicy leśni z Nadleśnictwa Lipusz połączyli siły w ramach akcji „Quady i Crossy”. Wspólne patrole mają na celu ograniczenie niszczenia przyrody przez użytkowników pojazdów terenowych oraz uświadamianie społeczeństwa o obowiązujących przepisach. Podczas działań funkcjonariusze ujawnili sprawcę wykroczenia, którego pouczono.

- Las to nie tor wyścigowy, a wspólne dobro, które należy chronić. Pojazdy mechaniczne mogą poruszać się tylko po drogach publicznych lub oznakowanych jako dopuszczające ruch - mówi Piotr Kwidziński, rzecznik kościerskiej policji. - W przeciwnym razie można dostać mandat w wysokości 500 zł. Kierowcy quadów i motocykli, którzy jeżdżą w lesie, stwarzają duże zagrożenia dla siebie i innych. Jeśli dojdzie do wypadku, może być nawet problem ze znalezieniem osoby poszkodowanej.

Na wielu ścieżkach leśnych można natknąć się na monitoring. Niestety, nawet ten nie zawsze pozwala na ustalenie sprawcy.

- Rzeczywiście bywa to trudne, ponieważ nie zawsze widoczna jest tablica rejestracyjna lub w ogóle jej nie ma - mówi Piotr Kwidziński. - Niestety, nie brakuje wypadków na quadach, również z udziałem dzieci. Często taka jazda odbywa się na granicy ryzyka i jest pozbawiona rozsądku.

Mieszkańcy Pomorza niejednokrotnie są świadkami przemieszczania się, na crossach czy też quadach, po terenach rolnych i leśnych, osób w różnym wieku. Często są to osoby nieletnie, które na widok strażników leśnych lub policjantów panikują i rzucają się do ucieczki bez zachowania jakichkolwiek środków ostrożności. Bywa, że pojazdy te nie są nawet zarejestrowane i ubezpieczone.

Co więcej, nie są wyposażone w tablice rejestracyjne i nie przechodzą obowiązkowych przeglądów technicznych. W połączeniu z brawurą, lekkomyślnością, nadmierną prędkością i brakiem doświadczenia mogą stać się bardzo niebezpieczne. Głośne rajdy, organizowane zwłaszcza przez młodych użytkowników czterokołowców, stają się w sezonie letnim codziennością.

Skargi płyną z każdej strony - od osób spacerujących z dziećmi, przez grzybiarzy, po właścicieli domków letniskowych. Problem szczególnie widoczny jest w miejscowościach popularnych turystycznie, gdzie wokół znajdują się lasy, a część osób wypoczywających oprócz relaksu szuka także adrenaliny. Leśne zakątki z nierównym terenem to dla nich doskonałe pole do popisu.

- Uciekliśmy na wieś, by odpocząć od zgiełku miasta, a zamiast tego mamy tor wyścigowy pod oknami - mówią mieszkańcy gminy Stara Kiszewa.