Katowice: Gigantyczna inwestycja kolejowa. Powstają nowe tory, perony i wiadukty

Na terenie Katowic oraz okolicznych szlaków kolejowych trwa modernizacja, która swoim zasięgiem obejmuje m.in. odcinki Będzin – Katowice Szopienice Południowe – Katowice Piotrowice, Tychy – Goczałkowice oraz Zabrzeg – Zebrzydowice. Prace prowadzą Polskie Linie Kolejowe S.A. przy wsparciu funduszy unijnych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”. W praktyce to największy projekt kolejowy realizowany dotąd w województwie śląskim.

Efektem inwestycji ma być m.in. lepszy dostęp do kolei w Katowicach i okolicznych miastach. Powstanie pięć nowych przystanków: Sosnowiec Środula, Katowice Morawa, Katowice Uniwersytet, Katowice Akademia oraz Katowice Kokociniec. Modernizowanych jest siedem stacji kolejowych i dziewięć istniejących przystanków. Łącznie wybudowanych zostanie 13 nowych peronów, a 35 kolejnych zostanie przebudowanych i dostosowanych do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Na stacjach Katowice Szopienice Południowe, Katowice Ligota czy Sosnowiec dobudowywane są dodatkowe perony. Infrastruktura pasażerska wyposażana jest w windy, pochylnie, oznaczenia dotykowe i ścieżki naprowadzające. Zmiany obejmują również przebudowę tuneli, wiaduktów, przejść dla pieszych oraz dojść do peronów.

Znaczna część prac prowadzona jest w ścisłym centrum Katowic – w okolicach głównej stacji kolejowej. Na stacji Katowice zakończyła się modernizacja peronu nr 1, który od lipca tego roku jest częściowo dostępny dla podróżnych. Nowa nawierzchnia, przystosowanie dla osób niewidomych, schody ruchome i platformy przyschodowe to tylko część zrealizowanych zmian. Trwają także roboty przy windach oraz infrastrukturze umożliwiającej przewóz rowerów.

Otwarcie nowego peronu oznacza równoczesne zamknięcie peronu nr 2, który również zostanie przebudowany. Inwestycja prowadzona jest przy utrzymanym ruchu pociągów, co wiąże się z dużym zaangażowaniem logistycznym. Na terenie miasta każdego dnia pracuje około 600 osób i ponad 500 maszyn – w tym dźwigi, koparki i walce. Zakres prac obejmuje powierzchnię ponad 1,5 miliona m², co odpowiada obszarowi ponad 200 pełnowymiarowych boisk piłkarskich.

Istotną częścią projektu jest oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego. W tym celu powstaje dodatkowa para torów na odcinku Będzin – Katowice – Katowice Piotrowice. To około 40 kilometrów nowej infrastruktury, która ma umożliwić uruchomienie większej liczby pociągów – zarówno pasażerskich, jak i towarowych.

Równolegle modernizowanych jest ponad 280 kilometrów torów i 350 kilometrów sieci trakcyjnej. Dzięki temu po zakończeniu prac pociągi pasażerskie na wybranych trasach będą mogły poruszać się z prędkością do 160 km/h.

Bezpieczeństwo i płynność przejazdów zwiększy także przebudowa 195 obiektów inżynieryjnych. W Katowicach to m.in. wiadukty nad ulicami Św. Jana, Francuską, Kościuszki, Mikołowską i Graniczną. W Pszczynie powstaje nowy wiadukt kolejowy nad ul. Dworcową, a w Zebrzydowicach – most o długości ponad 600 metrów nad rzeką Piotrówką i ul. Hallera.

W maju 2025 roku, PLK i miasto Katowice zawarły także porozumienie dotyczące wspólnej realizacji inwestycji w obrębie katowickiego węzła kolejowego. Dzięki temu dodatkowo powstanie nowy tunel pod peronem nr 1, łączący stację z ul. Mikołowską. Planowana jest ponadto budowa kładki dla pieszych, która umożliwi łatwe przejście pomiędzy węzłem przesiadkowym i dworcem autobusowym przy ul. Sądowej.

W dalszej perspektywie przewidywana jest również realizacja nowego peronu obsługującego rejon Stadionu Miejskiego. Projekt, mimo skali i złożoności, prowadzony jest etapami, tak by nie wyłączać najważniejszych ciągów komunikacyjnych. Zakończenie kluczowych odcinków, w tym Katowice Szopienice Południowe – Katowice Piotrowice, planowane jest na 2028 rok.