Kraków: Jak miasto powinno się przygotować na wojnę? Eksperci udzielili mieszkańcom cennych rad
Warsztaty "Bądź gotów!" dotyczące obrony cywilnej w Auditorium Maximum w Krakowie.
- "Bądź gotów!" to projekt, który powstał po to, aby wiedzieć jak się zachować w różnych sytuacjach kryzysowych. Każde takie spotkanie jest kolejną cegiełką do tego, by wypracować odpowiednie postępowania w razie zagrożeń - mówił Jakub Kosek, przewodniczący Rady Miasta Krakowa, który objął patronatem wydarzenie i był jednym ze współprowadzących.
Miała czerwone światło. Nie zatrzymała się. Dramatyczne nagranie
- Do obrony potrzebne są trzy elementy: dobrze uzbrojona armia, sojusze i odporne społeczeństwo - zaznaczył drugi z prowadzących Kazimierz Barczyk, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski.
Warsztaty odbyły się w piątek (7 listopada) w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ulicy Krupniczej. Podczas nich eksperci i praktycy radzili, jak cywile powinni zachować się w sytuacji kryzysowej w obszarze objętym walkami zbrojnymi.
Cenną wiedzą dzielili się czołowi eksperci: generał dywizji Wojska Polskiego Leon Komornicki, Marek Budzisz (Strategy&Future/Civil Defense), Paweł Mateńczuk "Naval", były operator Jednostki Wojskowej GROM, pełnomocnik ministra obrony narodowej ds. warunków służby wojskowej.
Reakcja na zagrożenia militarne i dezinformację
Obecną sytuację geopolityczną ocenił gen. Leon Komornicki.
- Doktryna obrony naszego kraju powinna mieć charakter ofensywny. Powinniśmy przekonać naszych sojuszników do naszej racji stanu ze względu na nasze położenie geograficzne - mówił gen. Leon Komornicki.
Zaznaczył, że obrona kraju to nie tylko reagowanie na zagrożenia militarne, np. nadlatujące samoloty, rakiety, drony, ale także przygotowanie na ataki w przestrzeni informacyjnej.
- Rosja prowadząc wojnę informacyjną, hybrydową, poprzez działania dezinformacyjne chce docierać do naszej świadomości i kształtować ją tak, aby nią zarządzać i podporządkować do swoich celów politycznych. Podaje informacje w taki sposób, by zaszyć w nich dezinformację, aby dzielić polskie społeczeństwo, skłócać, osłabiać. To niezwykle groźne - mówił gen. Leon Komornicki. - Dlatego tak ważne jest budowanie odporności na dezinformację, szczególnie wśród młodego pokolenia - dodał.
Generał Leon Komornicki zwracał uwagę, że dezinformacja ma doprowadzić do kryzysu, a kolejnym etapem może być już pełnoskalowy konflikt zbrojny.
Najważniejszy jest dostęp do wody
Podczas warsztatów eksperci podpowiadali, jak się przygotować na ewentualne zagrożenie i zachować się, gdyby doszło do działań wojennych.
- W razie zagrożenia naszym celem jest przetrwać. Do tego potrzebujemy wiedzy co do procedur i środowiska, w którym przebywamy - mówił Marek Budzisz.
Jeżeli chodzi o procedury, to zwrócił uwagę na podstawowa rzecz: - W przypadku stanu wojennego opcja opuszczenia kraju i wyjazdu przykładowo do Hiszpanii z całą rodziną jest niewykonalna.
Podkreślił, że lepiej będzie przetrwać w środowisku, które znamy. Jako podstawowe zadanie wskazał zabezpieczenie dostępu do wody, bez której trudno przeżyć przez dłuższy czas.
- Jeżeli chodzi o wnioski do władz samorządowych bardziej rekomendowałbym budowę dodatkowych obiektów zapewniających dostęp do wody niż budowę schronów - zaznaczył Marek Budzisz.
Przyznał, że schrony też są potrzebne, ale ocenił, że przy działającym wojskowym systemie reagowania na ataki z powietrza nie ma tak dużego zagrożenia nalotami dywanowymi jak podczas II wojny światowej. Brak wody w takim mieście jak Kraków doprowadziłby natomiast do bardzo trudnej sytuacji.
Marek Budzisz wyliczał, że do przetrwania potrzebne jest też zmagazynowanie żywności (np. w osiedlowych ośrodkach), zapewnienie dostępu do leków oraz do łączności, a więc prądu (m.in. powerbanki). - W naszej strefie klimatycznej warto mieć też odzież, która zapewni nam przetrwanie bez ogrzewanie - dodał Marek Budzisz.
Być gotowym do ewakuacji, a nie ucieczki
- Dziennikarze zadają mi pytanie: "Kiedy będzie wojna?". Odpowiadam: "Nie wiem" i odbijam piłeczkę, zadając pytanie, czy możemy założyć, że wojny nie będzie - mówił Paweł Mateńczuk "Naval". - Jeżeli występuje zagrożenie, to jesteśmy zaskoczeni. My już w Polsce nie mamy prawa być zaskoczeni. My już wiemy kim jest przeciwnik i co nam zagraża - dodał.
Paweł Mateńczuk wskazywał, że podstawą jest to, by w strefie działań wojenny znaleźć bezpieczne miejsce.
- Jak jest przygotowane wcześniej, są wyznaczone drogi ewakuacji to jest idealnie. Plecak ewakuacyjny jest potrzeby, ale w celu ewakuacji. Wycofujemy się, nie uciekamy. Lepiej się dwa razy wycofać niż raz zginąć - zaznaczył Paweł Mateńczuk "Naval".
Chiński Smok kontra Smok Wawelski
Organizatorem warsztatów był samorząd Miasta Krakowa, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski oraz Stowarzyszenia "Bądź gotów!".
Warsztaty pod patronatem honorowym przewodniczącego Rady Miasta Krakowa Jakuba Koska odbywają się w ramach cyklu konferencji o obronie cywilnej "Bądź gotów! Zanim zawyją syreny w Krakowie".
Cykl został zapoczątkowany I Ogólnopolskim Kongresem "System Obrony Rzeczypospolitej. Bezpieczna Polska i Obywatele", który odbył się 27 listopada 2024 roku w Międzynarodowym Centrum Targowo-Kongresowym EXPO Kraków ul. Galicyjska 9.
Na kolejnym spotkaniu (29 maja 2025 roku w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie) eksperci radzili, jak przygotować się na potencjalne zagrożenia - ile gotówki trzeba mieć w domu, dlaczego warto zgromadzić niewielkie zapasy żywności i wody, jak długo trzeba będzie przetrwać bez pomocy państwa w sytuacjach kryzysowych czy blackoutu.
W ramach cyklu 13 listopada o godz. 18 w Auditorium Maximum zaplanowano debatę "Chiński Smok vs Smok Wawelski - Kraków wobec gospodarczej wojny światów". W wydarzeniu mają wziąć udział: dyplomata, sinolog prof. Bogdan Góralczyk, Marek Budzisz (Strategy&Future/Civil Defense) oraz prof. Wiesław Gumuła z Uniwersytetu Jagiellońskiego, były doradca NBP, ekspert ds. bankowości i finansów.
