Lębork: Wiekowe wierzby zbadane tomografem akustycznym

Wierzby wodniczki są majestatyczne a ich pnie mają w obwodzie 392 cm i 474 cm, ale z racji wieku wymagają szczególnej troski. Drzewa właśnie przeszły specjalistyczne badania diagnostyczne, określające stan wnętrza pni oraz stabilności koron.

Badanie zostało wykonane tomografem akustycznym (tomograf dźwiękowy), który pozwala na przeprowadzenie bezinwazyjnego badania wnętrza drzewa pod kątem występowania i lokalizacji ubytków, rozkładu oraz pęknięć. Dzięki badaniu uzyskiwany jest trójwymiarowy obraz wnętrza pnia. Po opracowaniu i modelowaniu otrzymanych danych uzyskiwany jest wynik w postaci współczynnika bezpieczeństwa drzewa, który informuje o prawdopodobieństwie złamania się pnia drzewa.

- Na podstawie obrazu, który uzyskujemy po tym, jak przez pień przechodzą fale dźwiękowe, sprawdzamy jak duży jest obszar rozkładu. W miejscu, gdzie drewno jest zdrowe, dźwięk przechodzi szybciej a gdzie występuje rozkład fale przechodzą wolniej. Badanie tomografem akustycznym robimy dlatego, żeby sprawdzić, jaka jest grubość ścianki tego zdrowego drewna - wyjaśnia Julia Kończak z firmy "Przyroda Projekt" z Pucka.

Mając dane z badania tomografem wyliczany jest współczynnik bezpieczeństwa, który wskazuje, czy przy drzewie o takich parametrach, średnicy, wysokości i powierzchni korony, ścianka zdrowego drewna jest wystarczająca. Współczynnik powyżej 150 procent oznacza, że jest dobrze. Dodatkowo z podnośnika wykonana została inspekcja korony drzew.

- Lata temu korony drzew zostały przycięte i teraz są to już wtórne korony, które wyrosły z odrośli. Sprawdzamy, czy są stabilne, czy pojawiły się pęknięcia - mówi Julia Kończak.- Na tej podstawie wydamy zalecenia, w jaki sposób dalej pielęgnować drzewa, jakie wykonać cięcia odrośli, które grożą wyłamaniem, żeby drzewa mogły funkcjonować jak najdłużej w miarę dobre kondycji i żeby było bezpiecznie.

Nie tylko ze względu na wiek drzew warto sprawdzić, w jakiej są kondycji, ale także dlatego, że zostały zaatakowane przez żółciaka siarkowego (łac. Laetiporus sulphureus). Choć wierzby często potrafią funkcjonować mimo obecności grzyba, przyrodnicy zaznaczają, że w osłabionych egzemplarzach może dojść do znacznego osłabienia zdrowego drewna. Wówczas trzeba zredukować koronę, żeby nie doszło do złamania drzewa.

- To grzyb, który rozkłada drewno, ale drzewa "nauczyły się" funkcjonować z tymi grzybami i bardzo często jest tak, że rozkład jest tylko w samym wnętrzu a zdrowe drewno jest dookoła - wyjaśnia Julia Kończak.- Ten widoczny owocnik to tylko niewielka część tego, czym jest grzyb. Mamy jeszcze całą grzybnię, która jest wewnątrz pnia. Jeśli drzewo jest w osłabionej kondycji i grzyb jest bardziej agresywny, to jesteśmy w stanie stwierdzić, czy ścianka wokół zdrowego pnia jest za cienka. Wówczas zalecenia są takie, żeby obniżyć koronę drzewa uzyskując obniżenie środka ciężkości. W ten sposób zmniejszamy ryzyko złamania.

To kolejne działania, które podjął Urząd Miejski, w celu ratowania drzew pomiędzy ulicą Przymurną a rzeką Łebą. Wodniczki stanowią pozostałość niezwykle cennego ekosystemu doliny rzecznej i mają dużą wartość przyrodniczą.

-Dzięki regularnym badaniom i zabiegom pielęgnacyjnym, możliwe jest zachowanie unikalnych drzew w dobrej kondycji, zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w ich otoczeniu i edukowanie społeczeństwa na temat roli starych drzew w ekosystemie -podkreśla lęborski magistrat.

W 2019 r. w określonym uchwałą Rady Miejskiej zakresie prac pielęgnacyjnych, wykonana została redukcja koron wierzb i usunięcie posuszu. Oczyszczono też teren w bezpośrednim sąsiedztwie drzew oraz powiększono i wygrodzono strefę biologiczną w celu poprawy warunków glebowych. Obok wierzb pojawiła się tablica edukacyjna z opisem funkcji zamierających, martwych drzew w przyrodzie oraz informacją o dużej wartości przyrodniczej wierzb.