Stany wody w polskich rzekach spadają. Niepokojące dane hydrologiczne

Obecnie na 259 stacjach hydrologicznych, co stanowi około 30 proc. wszystkich telemetrycznych punktów pomiarowych w kraju, notowane są przepływy niższe od średniego niskiego przepływu z wielolecia (SNQ). Wskaźnik ten jest wykorzystywany jako granica ostrzegania przed suszą hydrologiczną. Według danych IMGW-PIB, w strefie niskiego stanu wody znajduje się 65 proc. stacji, w strefie wody średniej 31 proc., a tylko 4 proc. stacji odnotowuje wodę na poziomie wysokim. Na szczęście nie odnotowano dotąd przekroczeń stanu alarmowego ani ostrzegawczego.

Aktualnie obowiązuje 91 ostrzeżeń przed suszą hydrologiczną, a w niektórych województwach, m.in. podkarpackim i lubelskim, ostrzeżenia obejmują cały obszar administracyjny.

Trudna sytuacja hydrologiczna dotyczy głównych rzek Polski, w tym środkowego odcinka Wisły. Na stacji Warszawa–Bulwary od ponad dwóch tygodni systematycznie spada stan wody, który 5 września 2025 roku o godzinie 10:30 wynosił jedynie 5 cm, co jest poniżej absolutnego minimum z wielolecia (rekord ubiegłoroczny wynosił 20 cm). Na stacji w Toruniu, działającej od 1760 roku, poziom wody w ostatnim tygodniu spadł poniżej 90 cm, co jest najniższym odnotowanym wynikiem od 2018 roku.

Strefy stanu wody na rzekach w Polsce, 05.09.2025 r. godz. 10:00 (08 UTC).

Stacja hydrologiczna rzeczna to miejsce prowadzenia systematycznych obserwacji w celu monitorowania zjawisk hydrologicznych. Pomiary realizowane są zarówno przez pracowników etatowych IMGW-PIB, jak i obserwatorów ryczałtowych. W niektórych punktach wykorzystuje się urządzenia automatyczne, jednak podstawowym narzędziem pozostaje wodowskaz – drewniana łata z wyskalowanym podziałem.

Stan wody jest głównym parametrem mierzonym na stacjach i określa względne napełnienie koryta rzeki od zera wodowskazu do zwierciadła wody. Wartość ta nie odpowiada głębokości rzeki, a zerowy poziom wodowskazu przyjmuje się umownie, wyrażając go w metrach nad poziomem morza. Na nowych stacjach, a także w przypadku zmian w korycie rzeki, ustalana jest nowa rzędna zera wodowskazu. W Warszawie zmiana ta zostanie wprowadzona z początkiem nowego roku hydrologicznego, 1 listopada 2025 roku, ze względu na notowane ostatnio wartości stanu wody zbliżone do zera.

Oprócz stanu wody, analizowane są również pomiary natężenia przepływu, które pozwalają określić objętość wody przepływającej przez przekrój koryta rzeki w jednostce czasu (m³/s). Pracownicy IMGW-PIB wykonują te pomiary przez cały rok, w różnych warunkach hydrologicznych – od najniższych do najwyższych stanów wody. Przykładem może być pomiar wykonany 3 września 2025 roku na stacji Warszawa–Bulwary, który pozwolił na szczegółową analizę rozkładu prędkości w przekroju poprzecznym rzeki. Każdorazowo wyniki są weryfikowane pod kątem ich reprezentatywności dla warunków lokalnych.

Obserwowany spadek poziomu wód w rzekach wskazuje na rosnące ryzyko suszy hydrologicznej i konieczność monitorowania stanu zasobów wodnych, co ma kluczowe znaczenie zarówno dla gospodarki, jak i dla ochrony środowiska naturalnego.

Ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną w Polsce, 05.09.2025 r., godz. 10:30.

(Źródło: IMGW)