Tatrzański Cmentarz Symboliczny pod Osterwą. Niezwykłe miejsce pamięci
W tym artykule:
Cmentarz pod Osterwą - hołd dla ludzi gór
Choć Tatry kojarzą się z życiem, wolnością i przygodą, każdego roku przypominają też o swoim niebezpieczeństwie. To właśnie z myślą o tych, którzy w górach stracili życie, powstał Symboliczny Cmentarz pod Osterwą.
Pomysł jego stworzenia narodził się już w 1922 roku, a zrealizował go czeski malarz i taternik Otakar Štáfl, który w okresie międzywojennym prowadził schronisko nad Popradzkim Stawem. Cmentarz ukończono tuż przed II wojną światową, a uroczyste otwarcie odbyło się 11 sierpnia 1940 roku z udziałem prezydenta Słowacji, dra Jozefa Tiso.
To niezwykłe miejsce ukryte jest w Dolinie Mięguszowieckiej, w pobliżu Popradzkiego Stawu, pod zachodnią ścianą Osterwy. Pośród kosodrzewiny i skał ustawiono setki tablic pamiątkowych ku czci ludzi, których Tatry pochłonęły.
Miejsce pamięci i przestrogi - "Umarłym na pamiątkę, żywym ku przestrodze"
Centralnym punktem cmentarza jest niewielka kapliczka z gontowym dachem, wzorowana na tradycyjnym budownictwie podhalańskim. Wokół niej wznoszą się drewniane krzyże zwane detwiańskimi, a pomiędzy nimi rozmieszczone są kamienne tablice. Każda z nich ma swoją historię i symbolicznie łączy życie z górskim żywiołem.
Najstarsza tablica upamiętnia Jenő Wachtera, młodego węgierskiego taternika, który zginął w Tatrach w 1907 roku. Inne poświęcone są znanym postaciom, takim jak Klimka Bachledy, Wiesława Stanisławskiego, Jana Długosza czy Stanisława Grońskiego - ludziom, którzy zapisali się w historii polskiego i słowackiego taternictwa.
Nad całością czuwa motto, które widnieje na ścianie kapliczki:"Umarłym na pamiątkę - żywym ku przestrodze".
To słowa, które najlepiej oddają charakter tego miejsca - pełnego ciszy, zadumy i szacunku dla potęgi natury. W 1970 roku cmentarz został wpisany do rejestru słowackich pamiątek narodowych.
Jak dojść do Symbolicznego Cmentarza pod Osterwą?
Do Cmentarza Symbolicznego można dojść z hotelu górskiego przy Popradzkim Stawie. Trasa prowadzi żółtym szlakiem wzdłuż jeziora - po prawej stronie - aż do ujścia. Następnie, po przekroczeniu mostu, ścieżka wspina się wśród skał i limb aż do limbowego gaju pod Osterwą. Spacer nie jest długi, ale wymaga chwili wysiłku - teren miejscami staje się stromy i kamienisty.
Po odwiedzeniu cmentarza można zejść w dół w stronę drogi prowadzącej z powrotem do Popradzkiego Stawu lub przystanku kolejki elektrycznej. Wycieczka zajmuje około godziny i nie wymaga specjalnego przygotowania - to doskonały cel krótkiej, symbolicznej wyprawy w Tatry Wysokie.
Osterwa - tatrzański szczyt z widokiem na Popradzki Staw
Cmentarz położony jest u stóp Osterwy (Ostrvy) - szczytu wznoszącego się nad Popradzkim Stawem, który stanowi część grani Tępej. Z Przełęczy pod Osterwą, przez którą biegnie Tatrzańska Magistrala, rozciąga się jeden z najpiękniejszych widoków w całych Tatrach - na Dolinę Mięguszowiecką i majestatyczne Mięguszowieckie Szczyty.
Nazwa Osterwy pochodzi prawdopodobnie od słowa "ostrva" - oznaczającego wspornik do suszenia siana. Dziś jednak kojarzy się przede wszystkim z wyjątkowym miejscem pamięci, które znajduje się u jej stóp.
Cisza, która mówi więcej niż słowa
Odwiedzając Cmentarz Symboliczny pod Osterwą, trudno nie poczuć wzruszenia. To miejsce, w którym czas jakby się zatrzymał, a szum limb miesza się z echem tatrzańskiego wiatru. Dla wielu turystów to nie tylko punkt na mapie, ale duchowa przestrzeń - przypomnienie o potędze natury i kruchości ludzkiego życia.
Jeśli będziesz w słowackich Tatrach, poświęć chwilę, by tu zajrzeć. To nie tylko hołd dla tych, którzy zostali w górach, ale i lekcja pokory wobec natury.