Ten futurystyczny wieżowiec przyszłości za Gierka miał stanąć na Śląsku. Mieli go podziwiać wysiadający na dworcu PKP w Katowicach

Oto jeden z najbardziej imponujących wieżowców, który ostatecznie nigdy nie został zrealizowany na Śląsku – Dom Usług w Katowicach. Jego budowa planowana była na drugą połowę lat 70., tuż obok katowickiego dworca PKP, na niezabudowanej parceli na końcu ulicy Młyńskiej. Wieżowiec miał stanąć w pobliżu urzędu miasta (widocznego za jego sylwetką) i w sąsiedztwie charakterystycznego dworca z kielichowatym dachem, który znajduje się nieco na prawo przed planowanym budynkiem.
Dom Usług w KatowicachDom Usług był futurystyczny, ale - tak szczerze - czy i dziś nie wyglądałby nowocześnie?
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Marcin Zasada
Marcin Zasada
  • Dom Usług w Katowicach
  • Dom Usług w Katowicach
  • Dom Usług w Katowicach
  • Dom Usług w Katowicach
  • Dom Usług w Katowicach
[1/5] Taki widok mieli zobaczyć podróżni wychodzący z dworca PKP. Dom Usług miał wyglądać od zachodu. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Marcin Zasada

To najpiękniejszy, całkiem zapomniany wieżowiec Katowic...

Początkowo miał tam stanąć gmach DOKP, ale miejsce dla niego wybrano przy Spodku (rok 1974). W roku 1976 katowicki oddział SARP rozstrzygnął konkurs na inny drapacz chmur: Dom Usług. Wygrał prezentowany projekt Juranda Jareckiego i Grażyny Ostas.
Na dwóch kondygnacjach pod ziemią (!) zaplanowano 104 miejsca parkingowe i urządzenia techniczne.

Na parterze – sklep wzorcowy z wyrobami rzemieślniczymi. Na pierwszym piętrze – pomost łączący budynek z estakadą prowadzącą do dworca kolejowego, zaś z drugiej strony - z ulicą Dworcową. Ponadto: biura „Lotu”, dworzec autobusowy obsługujący lotnisko, gabinety kosmetyczne, zakłady fryzjerskie, sklepy i inne placówki usługowe. Kolos miał liczyć 18 pięter – na ostatnim zaplanowano kawiarnię z tarasem widokowym. Całość pomieszczeń naziemnych obejmowała powierzchnię prawie 15 tysięcy metrów kwadratowych.

Jeszcze słowo o architekturze i konstrukcji gmachu. Elewację miała ukształtować ściana kurtynowa złożona z tafli szkła odblaskowego i białych emaliowanych płyt eternitowych. Co więcej, konstrukcja umożliwiała dalszą rozbudowę budynku. Kosztowna koncepcja przepadła, jak wiele jej podobnych pod koniec lat 70. Później już nigdy do niej nie powrócono. Szkoda – to jeden z najciekawszych projektów w karierze Juranda Jareckiego. Mówiąc językiem popkultury: White Stripes spotykają Black Keys i nie jest to awantura o to, "kto najlepiej gra na wieśle".

Gdyby w realizacji udało utrzymać się kapitalną, minimalistyczną, skontrastowaną kolorystykę (a Jarecki miał wyjątkową rękę do takich eleganckich czarno-białości - patrz Muzeum Walki i Zwycięstwa), dziś do Katowic przyjeżdżałyby wycieczki, by oglądać ten budynek, nawet jeśli niektórzy do dziś krzywo patrzą na modę budowania "reprezentacyjnych" wysokościowców-witaczy vis a vis dworców kolejowych. W ścisłej części śródmieścia Dom Usług byłby zdecydowaną dominantą i najwyższym budynkiem.

I jeszcze jedno - patrząc na funkcjonalne złączenie wieżowca z gmachem dworca, być może trudniejsze byłoby pozbycie się go (brutalistycznego dworca) z krajobrazu Katowic. Być może nawet nie powstałaby... Galeria Katowicka?

Wybrane dla Ciebie

Rewolucja w Lasach Państwowych. Dyrektor generalny odwołany ze stanowiska
Rewolucja w Lasach Państwowych. Dyrektor generalny odwołany ze stanowiska
Hokej: Ogromny pech fińskiego defensora. Kontuzja i rozwiązanie kontraktu
Hokej: Ogromny pech fińskiego defensora. Kontuzja i rozwiązanie kontraktu
Konin: Niebezpieczne znalezisko z czasów wojny usunięte
Konin: Niebezpieczne znalezisko z czasów wojny usunięte
Karlin:  7-letnie dziecko trafiło do szpitala. Lądował śmigłowiec LPR
Karlin: 7-letnie dziecko trafiło do szpitala. Lądował śmigłowiec LPR
Dla firm i osób prywatnych. Resort klimatu uruchomił specjalną stronę ds. OZE
Dla firm i osób prywatnych. Resort klimatu uruchomił specjalną stronę ds. OZE
Zabójstwo na Śląsku. Sąd Okręgowy w Rybniku wydał wyrok
Zabójstwo na Śląsku. Sąd Okręgowy w Rybniku wydał wyrok
Katowice: Chciał przekupić policjantów by chronić pijaną córkę
Katowice: Chciał przekupić policjantów by chronić pijaną córkę
Poznań: Ostrów Tumski z nowym osiedlem? Piszą list przeciw zabudowie
Poznań: Ostrów Tumski z nowym osiedlem? Piszą list przeciw zabudowie
Rzeszów: Mural na Baldachówce upamiętni aktora Zdzisława Kozienia
Rzeszów: Mural na Baldachówce upamiętni aktora Zdzisława Kozienia
Częstochowa: Dawny budynek "Przemysłówki" z nową misją
Częstochowa: Dawny budynek "Przemysłówki" z nową misją
Hokej: Kontraktowe przyspieszenie. Waleczny napastnik zostaje
Hokej: Kontraktowe przyspieszenie. Waleczny napastnik zostaje
Larian Studios świętuje rocznicę premiery Baldur’s Gate 3. Będzie ulepszenie
Larian Studios świętuje rocznicę premiery Baldur’s Gate 3. Będzie ulepszenie