Tłuszcze trans wciąż obecne w diecie Polaków. W Danii są zakazane

Polacy wciąż jedzą za dużo szkodliwych tłuszczów, ale zmiana zaczyna się od codziennych decyzji. Czytanie etykiet, unikanie wysoko przetworzonych produktów, wybieranie naturalnych źródeł tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek, orzechy, awokado czy ryby, może realnie wpłynąć na zdrowie. Warto również ograniczać spożycie fast foodów i gotowych dań, które w większości przypadków są najbogatsze w tłuszcze trans.

Tłuszcze trans, znane także jako uwodornione kwasy tłuszczowe, powstają podczas przemysłowego utwardzania olejów roślinnych. Proces ten pozwala uzyskać tańszy, trwalszy i łatwiejszy w obróbce tłuszcz, który producenci masowo stosują w żywności przetworzonej. Niestety dla konsumentów oznacza to poważne konsekwencje zdrowotne.

Liczne badania wykazały, że tłuszcze trans podnoszą poziom "złego" cholesterolu LDL, jednocześnie obniżając "dobry" HDL. Zwiększają ryzyko miażdżycy, udarów, zawałów serca, otyłości i cukrzycy typu 2. Coraz częściej wskazuje się również na ich negatywny wpływ na układ hormonalny, płodność i zdrowie psychiczne.

Już w 2003 roku Dania wprowadziła zakaz stosowania przemysłowych tłuszczów trans w produktach spożywczych. Był to przełomowy krok, który jako pierwszy na świecie chronił zdrowie obywateli na poziomie ustawowym.

Efekty tej decyzji są imponujące. W ciągu kilku lat znacząco spadła liczba zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Duńczycy udowodnili, że zdecydowana polityka zdrowotna przekłada się na realną poprawę jakości życia całego społeczeństwa. Dziś ten kraj jest stawiany za wzór dla innych państw w zakresie regulacji żywności.

Choć Unia Europejska wprowadziła przepisy ograniczające zawartość tłuszczów trans w żywności do 2 g na każde 100 g tłuszczu ogólnego, to w Polsce problem wciąż pozostaje aktualny. Analizy pokazują, że wielu konsumentów przekracza zalecane normy spożycia. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności sugeruje, aby tłuszcze trans nie przekraczały 1 proc. dziennej energii, czyli średnio około 2 g na osobę.

Tymczasem badania wskazują, że Polacy spożywają nawet od 2,8 do 6,9 g tych szkodliwych kwasów tłuszczowych dziennie. Największym źródłem są tanie wyroby cukiernicze, fast foody, margaryny, gotowe dania i słodycze, które masowo znajdują się na półkach sklepowych.

Spożywanie tłuszczów trans w nadmiarze prowadzi do przewlekłych chorób, które od lat są główną przyczyną zgonów w Polsce. Zawały, udary, choroba wieńcowa czy nadciśnienie to problemy dotykające setki tysięcy osób rocznie. Do tego dochodzi rosnąca epidemia otyłości, która coraz częściej zaczyna się już w wieku dziecięcym.

Dieta bogata w żywność wysoko przetworzoną nie tylko osłabia zdrowie fizyczne, lecz także pogarsza samopoczucie psychiczne, zwiększając ryzyko depresji i zaburzeń metabolicznych.

Światowa Organizacja Zdrowia od lat wskazuje, że bezpieczna ilość tłuszczów trans to zero. W 2018 roku WHO zainicjowało globalną kampanię, której celem było całkowite wyeliminowanie przemysłowych tłuszczów trans z żywności do 2023 roku.

Niestety wiele krajów, w tym Polska, nadal ma problem z pełnym wdrożeniem tego postulatu. Chociaż przepisy unijne ograniczają zawartość, producenci wciąż wykorzystują tę lukę, a konsumenci nie zawsze mają świadomość, co dokładnie znajduje się w kupowanych produktach.

Jak informują eksperci, wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania tłuszczów trans w Polsce mogłoby uratować tysiące istnień ludzkich rocznie i poprawić jakość życia społeczeństwa. W czasach, gdy choroby sercowo-naczyniowe i otyłość stają się największym zagrożeniem zdrowotnym, takie działania są nie tylko potrzebne, ale wręcz konieczne.