Walka ze smogiem w Rybniku. Do wymiany jeszcze pięć tysięcy pieców

Gołym okiem widoczna jest poprawa jeśli chodzi o jakość powietrza w Rybniku. Jeszcze przed kilkoma laty była ona na tyle zła, że rybniczanie dosłownie widzieli czym oddychają, a raczej widzieli to, co nie pozwala im swobodnie oddychać.

- W 2017 roku mieliśmy do czynienia z kilkutysięcznym przekroczenie norm jakości powietrza - przypomina Wojciech Kiljańczyk, wiceprezydent Rybnika, wskazując, że stężenie smogu w mieście było na tyle duże, że podjęto nawet decyzję o odwołaniu lekcji w szkołach.

Od tego czasu wiele się jednak zmieniło. Miasto zdecydowało się na podjęcie walki ze smogiem, a ta przyniosła wymierne efekty.

- W 2024 roku zanieczyszczonym powietrzem oddychaliśmy już tylko przez 21 dni - wyliczają w Urzędzie Miasta Rybnika, zaznaczając, że jeszcze dokładnie dekadę wcześniej takich dni było ponad sto więcej - dokładnie 127.

- To, co obserwujemy w Rybniku, to spektakularna, fenomenalna poprawa jakości powietrza. Rybnik, jak był symbolem zanieczyszczonego powietrza, miejscem w Polsce, które miało najwyższe stężenie pyłów zawieszonych, teraz Rybnik jest liderem walki o czyste powietrze w Polsce - zauważa Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

W Rybniku nie zamierzają jednak poprzestawać na tym, co już udało się osiągnąć i w dalszym ciągu chcą zwalczać zanieczyszczenia powietrza.

- Ta walka w dużej mierze zakończyła się sukcesem, ale mamy duże plany na przyszłość - deklaruje Piotr Kuczera, prezydent Rybnika.

- Chcemy do ostatniego kopciucha poradzić sobie z problemem smogu w naszym mieście - podkreśla z kolei Wojciech Kiljańczyk.

Dotychczas - jak wyliczają władze Rybnika - rybniczanie, sięgając po dotacje na wymianę źródeł ciepła wykorzystali na ten cel 72 miliony złotych. Było to możliwe m.in. za sprawą programu Czyste Powietrze. Ten w ostatnim czasie po jego kilkumiesięcznym zawieszeniu znów zaczął funkcjonować.

I choć opinie na temat wprowadzonych w nim zmian, są różne, Rybnik postanowił przystąpić do niego jako operator w nim. W mieście wyjaśniają bowiem, że niewymienione do tej pory piece - które zdaniem władz Rybnika w głównej mierze odpowiadają za problem smogu - stanowią najtrudniejsze przypadki.

Nie chodzi jednak o niechęć do wymiany źródła ciepła. Jak zaznaczają władze Rybnika, często na wymianę pieca nie zdecydowały się dotąd osoby najuboższe, które po prostu nie było na to stać czy na przykład seniorzy, którzy również z racji wieku nie potrafili uporać się choćby z formalnościami związanymi z zakupem nowego kotła czy skorzystaniem z dotacji na ten cel.

- Chcemy asystować takim osobom. Dla tych osób, które będą pozyskiwać do stu procent wartości inwestycji, będziemy im pomagać. Od momentu audytu energetycznego i podjęcia decyzji o wymianie źródła ciepła, termomodernizacji aż po ten moment, kiedy ktoś wybiera firmę, które miałyby te inwestycje przeprowadzić - obiecuje pomoc wiceprezydent Wojciech Kiljańczyk, tłumacząc, że to właśnie z myślą o takich osobach, Rybnik został operatorem programu Czyste Powietrze.

- Często spotykamy seniorów, którzy boją się wpuścić kogoś do domu i właśnie takie bezpieczeństwo chcemy naszym mieszkańcom zapewnić - mówi wiceprezydent Rybnika.

Jak oszacowano w Rybniku, w mieście konieczna jest wymiana jeszcze ok. pięciu tysięcy starych pieców. Część z nich - 204 - znajduje się w budynkach należących do miasta, których także zamierza się ono pozbyć. W tym celu, Rybnik rozpoczął kampanię "Fertig z kopciuchami, kończymy ta gańba!".