Warszawa: Oszuści sprzedają tombak jako złoto. Uwaga na podejrzane transakcje

Warszawski rynek kruszców notuje właśnie niepokojącą falę ulicznych oszustw: 16 lipca w okolicach metra Imielin, Natolina i Areny Ursynów, a wczoraj, 15 lipca na Ochocie, pojawili się sprzedawcy podający się za osoby w nagłej potrzebie, którzy w zamian za „ratunkową” gotówkę oddają rzekomo złotą biżuterię. Właściciele punktów skupu mówią o jedenastu darmowych wycenach fałszywego kruszcu przeprowadzonych tylko w mijającym tygodniu i szacują straty klientów na blisko cztery tysiące złotych.

Wysoka cena złota dodatkowo zachęca przestępców. Narodowy Bank Polski wyliczył wartość grama czystego kruszcu na 391,44 zł 16 lipca 2025 r., de facto niewiele mniej niż 392,98 zł, które widniały w tabeli NBP dzień wcześniej . W przeliczeniu oznacza to ponad 12 200 zł za uncję—kwotę, która sprawia, że każda „okazja” poniżej 300 zł za gram brzmi dziś zbyt dobrze, by była prawdziwa.

Ostatnie dni w Warszawie

“W ostatnich dniach mamy zmorę wycen z tombakiem sprzedawanym przez społeczność romską w całej Warszawie. Wczoraj prawdopodobnie Ochota, dziś na pewno Ursynów. Nie zależy mi na reklamie więc w razie czego śmiało proszę skopiować zdjęcia i tekst jeśli zdecydujecie się na publikację.” – pisze właściciel jednego z punktów.

“Wczoraj (16.07) były to okolice metra Imielin i Natolin, okolice Areny Ursynów, KEN i Belgradzkiej przy wejściu do metra.Przedwczoraj (15.07) gdzieś na Ochocie (przy jakiejś aptece na Ochocie na na leki dla dziecka potrzebowali) ale dopiero jak dziś zobaczyliśmy skalę i te same produkty to zaczęliśmy łączyć kropki.Obstawiam, że jutro będzie to po prostu jakaś inna dzielnica w ruchliwym miejscu.”

Schemat działania oszustów nie jest nowy: już dziewięć lat temu patrol autostradowy w Małopolsce raportował grupę mężczyzn oferujących kierowcom „złoto” w zamian za gotówkę na paliwo, a lokalne portale nadal ostrzegają, że proceder wraca na drogi ekspresowe. Dziś ci sami fałszerze przenieśli się w głąb miasta i działają natarczywiej, wykorzystując wakacyjny ruch pieszy i parkingi przy galeriach handlowych.

Złoto “złotu” nierówne

O tym, jak kosztowne może być zlekceważenie czujności, przekonał się warszawski jubiler oszukany w lutym 2025 r. na pięć kilogramów pozłacanego tombaku—stracił wówczas około pół miliona złotych. Podobny epizod w Elblągu skończył się w kwietniu stratą 10 000 zł za komplet monet, które po badaniu okazały się bezwartościowe.

“W przeszłości wystarczyło jedno spojrzenie, by rozpoznać podróbkę – dziś, przy rozwoju technologii, fałszywe złoto wygląda bardzo realistycznie.Mówię to jako specjalista z wieloletnim doświadczeniem – osoba spoza branży nie ma szans tego odróżnić, a i niedoświadczony pracownik w punkcie skupu złota, lombardzie czy kantorze, bez doświadczenia, może się niestety nabrać. Rzeczy te niekiedy są na tyle grubo pozłocone, że typowe badanie chlorkiem złota może nie być miarodajne.Z tego miejsca apelujemy również do właścicieli innych punktów skupu: uczulcie swoich pracowników, by zachowali czujność – szczególnie teraz, w sezonie wakacyjnym, gdy liczba tego typu prób oszustwa drastycznie rośnie. Tylko w tym tygodniu w naszym punkcie mieliśmy 11 wycen fałszywej biżuterii kupionej na ulicy przez nieświadomych, niestety naiwnych ludzi.”

Dlaczego tak trudno odróżnić tombak od prawdziwego złota? Nowoczesne podróbki pokrywa się grubą warstwą pozłoty, która „oszukuje” szybki test kwasowy; wiarygodną odpowiedź daje dopiero spektrometria fluorescencji rentgenowskiej (XRF), na podstawie której w kilka sekund widać pełny skład stopu.

Miejsca, w których najczęściej dochodziło do takich sytuacji to parkingi galerii handlowych, stacje metra, okolice aptek i stacji benzynowych.Według informacji od klientów, w dniu 16 lipca, niemal wszystkie te „okazje” były na terenie Ursynowa, dzień wcześniej dochodziło do takich oszustw na Ochocie. Należy liczyć się, że takie okazje mogą pojawić się za chwilę w innych dzielnicach.