Wczesne dojrzewanie i rodzicielstwo oznaczają wczesne starzenie się

W Buck Institute ustalono, że dziewczęta, które przechodzą dojrzewanie (początek miesiączkowania) przed 11-tym rokiem życia lub kobiety, które rodzą dzieci przed ukończeniem 21 lat, mają dwukrotnie wyższe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, niewydolności serca i otyłości oraz czterokrotnie wyższe ryzyko poważnych zaburzeń metabolicznych. Odkryto również, że późniejsze dojrzewanie i późniejsze macierzyństwo są genetycznie powiązane z dłuższą długością życia, mniejszą podatnością na osłabienie, wolniejszym starzeniem epigenetycznym i niższym ryzykiem chorób związanych z wiekiem, w tym cukrzycy typu 2 i choroby Alzheimera.

- Choć kobiety rutynowo pytane są o historię miesiączkowania i porodu podczas opieki medycznej, informacje te rzadko brane są pod uwagę poza gabinetem ginekologicznym. - Te czynniki ryzyka, zarówno pozytywne, jak i negatywne, mają wyraźny wpływ na różne choroby związane z wiekiem i powinny być rozpatrywane w szerszym kontekście zdrowia ogólnego. - mówi prof. Pankaj Kapahi.

Przeanalizowano dane prawie 200 tys. kobiet. - Zidentyfikowaliśmy 126 markerów genetycznych, które pośredniczą w wpływie wczesnego dojrzewania i porodu na proces starzenia - wyjaśnia dr Yifan Xiang, współautor badania. - Wiele z tych markerów jest związanych ze znanymi szlakami długowieczności, takimi jak IGF-1, hormon wzrostu, AMPK i sygnalizacja mTOR: kluczowe czynniki regulujące metabolizm i starzenie się - dodaje.

Ewolucja opiera się na doborze naturalnym, który faworyzuje cechy wczesnego życia sprzyjające rozrodowi i przetrwaniu gatunku. Teoria plejotropii antagonistycznej starzenia zakłada, że cechy korzystne w młodości mogą mieć negatywne konsekwencje w późniejszym życiu. - Nasze badanie dostarcza jednych z najsilniejszych dowodów u ludzi na poparcie tej teorii - podkreśla prof. Kapahi. - Pokazujemy, że czynniki genetyczne sprzyjające wczesnemu rozrodowi mają wysoką cenę w późniejszym okresie, w tym przyspieszone starzenie i choroby. To logiczne, że czynniki wspierające przetrwanie potomstwa mogą prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych u matki - dodaje.

Prof. Kapahi zaznacza, że badanie podkreśla kluczową rolę wskaźnika masy ciała (BMI) jako mediatora tego procesu - wczesne zdarzenia rozrodcze przyczyniają się do wyższego BMI, co z kolei zwiększa ryzyko chorób metabolicznych. - Można sobie wyobrazić, że zdolność do efektywniejszego wchłaniania składników odżywczych przynosi korzyści potomstwu, ale jeśli składników odżywczych jest pod dostatkiem, zwiększa to ryzyko otyłości i cukrzycy - wyjaśnia.

Według prof. Kapahi zrozumienie długoterminowego wpływu czasu reprodukcyjnego pozwala na opracowanie spersonalizowanych strategii opieki zdrowotnej, które mogą zmniejszyć ryzyko związane z wczesnym dojrzewaniem i wczesnym macierzyństwem. Zmiany stylu życia, badania metaboliczne i indywidualne zalecenia dietetyczne mogłyby poprawić zdrowie kobiet w dłuższej perspektywie.

Badania pokazują, że wiek rozpoczęcia miesiączkowania u dziewcząt w USA obniża się średnio o około trzy miesiące na dekadę od lat 70-tych XX wieku. Nie ustalono konkretnych przyczyn tego zjawiska, choć badania sugerują, że rolę może odgrywać otyłość.

- Jeśli ewolucja ukształtowała nas tak, aby priorytetem był wczesny rozród kosztem szybszego starzenia, jak możemy wykorzystać tę wiedzę, by wydłużyć okres zdrowia w nowoczesnym społeczeństwie? - pyta prof. Kapahi. - Choć nie możemy zmienić naszego dziedzictwa genetycznego, zrozumienie tych kompromisów genetycznych daje nam możliwość podejmowania świadomych decyzji dotyczących zdrowia, stylu życia i opieki medycznej - dodaje.

Badanie wskazuje również na kilka genetycznych ścieżek, które można potencjalnie modyfikować w celu optymalizacji zdrowia zarówno matek, jak i ich potomstwa - dodaje prof. Kapahi.

Na podstawie:

Genetic evidence confirms early puberty accelerates aging and disease